Page 12 - Bao cao Khao sat khao ta di van Han Nom (HTP4-K16 NMHD) 2025
P. 12
Nhân Mỹ học đường
Lại còn có thể chịu đựng được những sự sỉ nhục (bị mắng nhiếc, vây khốn), nếu không
phải có khí khái trùm lấp cả đời, chí hướng khác thường đời, thì có thể làm được như
thế hay chăng? Giả sử [ngài] được đắc chí nơi triều đình, thì việc trung với nước, hiếu
với cha mẹ, ắt cũng không làm trái.
Ta dùng thuật từ bi, lánh đời đến phương Nam, có gặp Chuyết Chuyết ở chùa
Khán Sơn, thành Thăng Long. Một lần nói chuyện, ta bảo: “Kẻ sĩ cuồng vậy!” Sau
một thời gian dài, (ta) thấy ngài tính tình rộng mở, sáng suốt, với tài biện luận vô
ngại.Chế giễu, đùa cợt với công khanh, an ủi vỗ về người già trẻ nhỏ. Lấy thiên tử
như bạn hiền, coi của cải tiền bạc tựa cỏ rác.Vốn không coi trọng của cải, khi có được,
dù là do khất thực mà được, nhiều hay ít đều dùng tay để cứu tế kẻ nghèo; cầu được
một manh áo, tùy lúc đem cho người đang lạnh. Khí tiết cao thượng đứng đầu cổ kim,
lòng từ bi vượt trội các đời. Có thể nói là xuất chúng, phiêu nhiên siêu thoát ngoài
vòng du phương (của tăng nhân).Mà khí tiết, từ bi thì đã đạt đến chỗ hoàn thiện!
Ban đầu, ta lấy cớ [ngài] không có cái phong thái giữ gìn lễ tiết cứng nhắc như Lỗ
Nam Tử mà chán ghét ngài; còn [Chuyết] Chuyết thì tự phụ có cái chí hướng khoan
dung, tự tại như Liễu Hạ Huệ mà nhận lấy [sự so sánh đó]. Ta khi ấy lại càng chưa
tin vào điều đó.
Đến khi cùng chung sống vài tháng, mới biết tâm ngài [thanh tịnh] như hoa sen
chẳng hề nhiễm bụi trần! Giới hạnh và sự nhẫn nhục của ngài là như thế; sự biến
hóa, tùy duyên co duỗi lại càng là như thế. Ta bèn kính phục ngài!
Than ôi! Trí tuệ bẩm sinh, đúng là vậy thay! Nếu không đạt được nguồn cội từ
Tuyết Lĩnh, thì làm sao có chân tính trong sáng như biển lặng? Mở ra cánh cửa cam
lộ này, thành tựu mối nhân duyên này, thì cũng chẳng làm vướng bận công danh của
bậc trượng phu. Có thể xây dựng nên ngôi tháp miếu năm tầng này, thì cũng không
đánh mất đạo hiếu của người đệ tử.
Tháp Phật đã hoàn thành, cùng với việc in khắc Ngữ lục, ruộng cúng tế đều đã
đầy đủ. Sa di Tại Tại cầu khẩn ta viết bài ký. Ta kính cẩn khắc bia và làm bài minh.
Ngài, họ Lý, quê Hải quận, Thanh Chương, pháp danh Thích Viên Văn, hiệu
Chuyết Chuyết.
Bài Minh rằng:
Tháp miếu năm tầng,
Chứa hình hài Chuyết thuở sống.
Diệt độ mà không chỗ độ,
Chim chóc ríu rít kinh vang.
Gió reo tựa khánh,
Chuông đá ngân vang.
Đạo rộng, nghĩa càng thêm,
12. HTP4 - K16 NMHĐ
