Page 177 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 177
109
และกํารสงั เกตอํากํารแบบนนี้ แี่ หละ กํารสนใจควํามแตกตํา่ ง ทเี่ รําเหน็ วํา่ ลมหํายใจเปลยี่ นไป บํางครงั้ สะดุด บํางครั้งบํางไป จํางไป เบําไป ดูไปสักพัก ลมหํายใจกลํายเป็นว่ํา เป็นเหมือนเป็นคลื่นใส ๆ แผ่ออก ไป ๆ นั่นก็คือลักษณะของอํากํารของลมหํายใจที่เปลี่ยนไป ตรงนี้เป็นอะไร เขําเรียกควํามไม่เที่ยง ควําม ไม่เที่ยงของลมหํายใจ แต่กํารที่เรําจะเห็นอย่ํางนี้ได้ ไม่ใช่ว่ําคิดอยํากเห็นแล้วก็เห็น แต่เกิดจํากกํารที่เรํา ตํามกําหนดรู้อํารมณ์ปัจจุบัน หรือตํามใส่ใจจดจ่อ ตํามรู้ลมหํายใจ ที่เป็นอํารมณ์ปัจจุบันอย่ํางต่อเนื่อง
ดูซิว่ําอะไรจะเกิดขึ้น ก็เป็นไปตํามกําลังของสติเรํา ตํามกําลังของสติสมําธิและปัญญําของเรํา ที่ กําลังปรํากฏ สติมีกําลังมํากแค่ไหน ควํามเปลี่ยนแปลง ควํามเปลี่ยนไปของลมหํายใจก็ยิ่งชัดเจน ถึงกําร เปลยี่ นแปลง บํางลง จํางลง เลก็ ลง เรว็ ขนึ้ หรอื กวํา้ งออกไป ๆ นนั่ คอื ลกั ษณะของลมหํายใจทเี่ ปลยี่ นแปลง ตรงนแี้ หละคอื จดุ สํา คญั วํา่ ทํา ไมในกํารปฏบิ ตั ธิ รรม กํารทจี่ ะทํา ใหส้ ตเิ รําอยกู่ บั ปจั จบุ นั จงึ ตอ้ งสงั เกตควําม เปลี่ยนแปลง กํารใส่ใจ
เพรําะหนงึ่ ธรรมดําจติ ของเรํา ชอบเหน็ ควํามแตกตํา่ งอยกู่ บั อํารมณใ์ หม่ ๆ ไมช่ อบอยกู่ บั เรอื่ งเดมิ ๆ นําน ๆ มันจําเจ มันน่ําเบื่อ น่ํารําคําญ แล้วก็เลยต้องซัดส่ํายไปหําอํารมณ์อื่น เพื่อไปรับรู้สิ่งอื่น ไปเสวย อํารมณ์อื่น เพรําะฉะนั้น ถ้ําเรําเอําจุดตรงนี้มําเป็นหลัก เอํามําเป็นตัวที่จะทําให้เรําพัฒนําสติมํากขึ้น ก็ด้วย กํารมําเอําลมหํายใจนี่แหละ มําเป็นอํารมณ์หลัก ให้จิตได้ศึกษําให้เรียนรู้ เพรําะอะไร เพรําะลมหํายใจเป็น ลมหํายใจของเรําเอง เป็นลมหํายใจของรูปนํามอันนี้ ที่กําลังทําหน้ําที่ของตนอยู่
และเมื่อจิตเริ่มสงบขึ้น อันนี้พูดถึงลมหํายใจ อํากํารพองยุบก็เช่นเดียวกัน สังเกตถึงควําม เปลี่ยนแปลง ถึงรํายละเอียด เวลําพองออกไปก่อนที่จะสุด พอพองสุด มีอํากํารหยุดหรือหํายไปก่อนไหม ก่อนที่จะยุบลงมํา ยุบสุดมีอํากํารหยุด หรือดับไปก่อนไหมก่อนที่จะพองออกไปอีก สังเกตแบบเดียวกัน แล้วระหว่ํางพองออกไปกับระหว่ํางที่หํายใจเขํา้แล้วท้องพองออกนี่นะมีอํากํารพองเป็นคลื่นหรอืเป็นเส้น หรือมีอํากํารพองเป็นขณะ ๆ ๆ ออกไป สังเกตแบบนี้ เหมือนกันกับลมหํายใจเลย
เพรําะอะไร เพรําะเขําเป็นอํากํารทํางกําย เพรําะเขําเป็นอํากํารของลมหํายใจเข้ําออกแบบเดียวกัน แต่ไปชัดที่ท้อง ไม่ได้ชัดตั้งแต่ปลํายจมูกจนถึงท้อง แต่ไปชัดที่ท้องอย่ํางเดียว ถ้ําใครเป็นแบบนั้น ขอ ให้สังเกตแบบนี้ แบบเดียวกับที่พูดไป แบบลมหํายใจ ให้พอใจ ไม่ต้องไปกังวลว่ําจะสงบเมื่อไหร่ จะนิ่ง เมื่อไหร่...ไม่ต้อง หน้ําที่ของผู้ปฏิบัติ หน้ําที่ของผู้เจริญกรรมฐําน ให้พอใจที่จะตํามรู้แบบนี้ และอํากําร ตรงนี้ เขําเรียกว่ําอํากํารทํางกําย กํายํานุปัสสนําสติปัฏฐําน คือตํามรู้อํากํารทํางกําย ที่มีกํารเปลี่ยนแปลง เปลี่ยนไป
ถํา้ อยํากสงบ ถํา้ เรําไมก่ งั วล อยํากสงบทํา อยํา่ งนตี้ อ่ ไปเรอื่ ย ๆ เดยี๋ วเขํากจ็ ะสงบนะ เดยี๋ วกส็ งบเอง ถึงสมําธิมํากขึ้น อยู่กับปัจจุบันได้นํานขึ้น จิตก็สงบมํากขึ้น เดี๋ยวก็จะนิ่ง สมําธิก็จะมํากขึ้น เดี๋ยวก็จะสงบ เอง และถ้ําเรํากําหนดรู้อํารมณ์ปัจจุบัน ตํามรู้แบบนี้ไปเรื่อย ๆ จนลมหํายใจหํายไป พองยุบหํายไป เมื่อ นั้นแล้วเรําจะรู้ว่ํา จิตเรําจะมีควํามสงบมํากน้อยแค่ไหน หรือหํายไป แล้วเกิดมีควํามอิ่มใจ มีควํามสุขใจ มี ควํามเบิกบํานใจขึ้นมํา ที่เรําเรียกว่ํา มีปีติเกิดขึ้น
