Page 92 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม
P. 92
24
ลิ้นกายใจก็เกิดขึ้น เมื่อมีผัสสะขึ้นมามีเวทนาเกิดขึ้น แล้วเข้าไปยึดว่าเวทนาเป็นเรา เรามีเวทนา เวทนาเป็น ของเรา และปรุงแต่งด้วย เป็นตัวสังขารปรุงแต่งด้วย ที่ประกอบด้วยกุศลหรืออกุศลที่ตามมา
ถา้ กระทบมผี สั สะเปน็ ทกุ ขเวทนาเกดิ ขนึ้ มา แลว้ มโี มหะเปน็ มลู เพราะความไมร่ ู้ เขา้ ใจผดิ หรอื หลง เข้าไปปรุงแต่งให้มีตัวตน เกิดการเข้าไปยึดสร้างภพชาติเกิดขึ้นมา ความทุกข์ก็ตามมา เมื่อเราพิจารณาเห็น ถึงความเป็นจริงข้อนี้ว่า แม้แต่รูปนามขันธ์ ๕ ที่กาลังปรากฏอยู่นี้ขณะนี้ ไม่ได้บอกว่าเป็นตัวเราของเรา ที่ ถามว่าสภาพจิตใจเป็นอย่างไร เข้าใจว่าอย่างไร ตรงนี้คือผลที่เกิดขึ้นจริง ๆ เมื่อเห็นชัด การเข้าถึง การได้ เห็นด้วยตาปัญญาของเราเอง ด้วยตาปัญญาของเราเองว่ารูปนามขันธ์ ๕ นี้ เป็นของว่างเปล่าไม่มีใครเป็น เจ้าของ ลองดูสภาพจิตใจเป็นอย่างไร จิตเกิดความว่างเบา เกิดความอิสระ ไม่เกาะเกี่ยว ถามว่าดีไหม นี่ คือการพิจารณาผลที่เกิดจากปัญญา
ในการเห็นความเป็นจริงของรูปนามขันธ์ ๕ ตามที่พระพุทธองค์ทรงแสดงเอาไว้ เหมือนเราเข้าถึง ปัญญาเข้าถึงสภาวธรรม ความเป็นอนัตตานั้น อนัตตาอย่างหนึ่งคือรูปนามขันธ์ ๕ ไม่ได้บอกว่าเป็นเรา อนัตตาตรงนี้ว่างจากความเป็นเรา ปราศจากเครื่องหมายว่าเป็นเราเป็นเขา และเมื่อพิจารณาขันธ์ทั้ง ๕ ที่ กา ลงั เปน็ ไปตามเหตตุ ามปจั จยั อยนู่ นั้ มสี งิ่ ไหนบา้ งมขี นั ธไ์ หนบา้ ง ทเี่ ราบงั คบั ไมใ่ หเ้ กดิ ได้ ไมใ่ หเ้ ปน็ ไปตาม เหตุปัจจัยได้ บังคับบัญชาได้ มีขันธ์ตรงไหนบ้างที่เราบังคับไม่ให้เกิด ไม่ให้เปลี่ยนแปลงได้...ไม่มีเลย ยิ่ง เราพจิ ารณาอกี สว่ นหนงึ่ ธรรมชาตขิ องขนั ธ์ ๕ อกี อยา่ งหนงึ่ คอื ตงั้ อยใู่ นกฎของไตรลกั ษณ์ ตงั้ อยใู่ นกฎของ ไตรลักษณ์ สรรพสิ่งต่าง ๆ บนโลกใบนี้ หรือโลกอื่นก็ตามเมื่อมีการเกิดขึ้นมาแล้ว ล้วนตั้งอยู่ในกฎของ ไตรลักษณ์ คือความเป็นอนิจจังทุกขังอนัตตา ยิ่งรูปนามขันธ์ ๕ ที่บอกว่าเป็นเราที่เข้าใจว่าเป็นเรา ที่กาลัง ปรากฏอยู่ขณะนี้เดี๋ยวนี้ ยิ่งมีความเปราะบาง มีความเปลี่ยนแปลง มีการเกิดดับอยู่ตลอดเวลานี่นะ
เพราะฉะนนั้ เราอาศยั การพจิ ารณาความจรงิ ตรงนแี้ หละ จะไดไ้ มต่ อ้ งไปเดนิ ทางไกลหาไกล ในการ พจิ ารณาสภาวธรรมหรอื สจั ธรรมความเปน็ จรงิ ของชวี ติ เรา ความเปน็ จรงิ ของรปู นามขนั ธ์ ๕ ทพี่ ระพทุ ธองค์ ตรัสให้เราพิจารณา ถึงความเป็นจริงว่า การตั้งอยู่ในกฎของไตรลักษณ์ ขันธ์ทั้ง ๕ มีอะไรบ้าง ที่ไม่ตั้งอยู่ ในกฎของไตรลักษณ์รูปเวทนาสญัญาสังขารวิญญาณที่กาลังปรากฏอยู่ขณะนี้มีอารมณ์ไหนมีขันธ์ไหน บ้าง ที่ไม่ตั้งอยู่ในกฎของไตรลักษณ์ คือการเกิดขึ้นตั้งอยู่ดับไป หรือความเป็นอนิจจังทุกขังอนัตตา
ไตรลักษณะ คือความเป็นอนิจจังความไม่เที่ยง แปรปรวนเปลี่ยนแปลงอยู่เนือง ๆ ทุกขลักษณะ คือการเกิดขึ้นแล้วก็ดับไป เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป ตั้งอยู่ในสภาพเดิมไม่ได้ ย่อมมีการเกิดขึ้นแล้วย่อมดับไป ม แี ล ว้ ห า ย ไ ป อ น ตั ต า ค อื ก า ร ไ ม ส่ า ม า ร ถ บ งั ค บั บ ญั ช า ใ ห เ้ ป น็ อ ย อ่ ู ย า่ ง น นั ้ ต ล อ ด ไ ป ไ ด ้ ไ ม ส่ า ม า ร ถ บ งั ค บั บ ญั ช า ให้เป็นไปตามต้องการเสมอไปได้
แม้แต่รูปที่นั่งอยู่ ส่วนใหญ่ที่เข้าใจว่าเป็นตัวเราของเรา แม้แต่ลมหายใจเข้าออกทุกวันตลอดเวลา เราไม่สามารถสั่งให้หยุด แล้วไม่ต้องหายใจตลอดไปได้ มีหายใจเข้าหายใจออก หายใจเข้าหายใจออกเพื่อ การดา รงอยู่ กอ็ าศยั ความเปลยี่ นแปลงอยเู่ นอื ง ๆ ความไมเ่ ทยี่ งอยเู่ นอื ง ๆ แตก่ ารไดพ้ จิ ารณาเหน็ ความจรงิ ข้อนี้ การพิจารณาเห็นความจริงของรูปนามขันธ์ ๕ เห็นความจริงของกฎของไตรลักษณ์ เมื่อเห็นถึงความ
