Page 12 - ดับตัวตน ค้นธรรม
P. 12
4
สังเกตกาหนดรู้ขณะนั้นจริง ๆ ที่เป็นปัจจุบันขณะจริง ๆ ว่า เวทนาที่กาลัง ปรากฏกับจิตที่ทาหน้าที่รู้ เขาเป็นส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน และให้ สังเกตว่า เวทนาที่ปรากฏขึ้นมาแต่ละขณะมีความต่างกันอย่างไร
อย่างเช่น ขณะที่เรานั่งไปสักพัก เวทนาปรากฏขึ้นมาที่หัวเข่า และ เป็นกลุ่มเป็นก้อนขึ้นมา อันนี้คือลักษณะของเวทนา พอมีเวทนาเป็น กลุ่มก้อนขึ้นมา สังเกตว่า กลุ่มก้อนของเวทนากับจิตที่ทาหน้าที่รู้ เขาเป็น ส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน อันนี้คือการสังเกต ตรงนี้เราจะได้แยก ระหว่างเวทนากับจิต แยกนามกับนาม เวทนาเป็นนาม แต่จริง ๆ แล้วจะ เป็นอะไรไว้ค่อยเรียกทีหลังก็ได้นะ แต่ให้สังเกตว่า จิตกับเวทนาเขาเป็น ส่วนเดียวกันหรือคนละส่วนกัน อันนี้ขั้นตอนหนึ่ง
และถ้าสติเราดี พิจารณาเห็นจิตกับเวทนาเป็นคนละส่วนกัน ขอ ให้สังเกตว่าเวทนานั้นเกิดอยู่ที่ไหน “เวทนานั้นเกิดอยู่ที่ไหน ?” เมื่อกี้ อาจารย์บอกว่าเกิดอยู่ที่หัวเข่า แต่ไม่จาเป็นว่าเราต้องมีรูปร่างของหัวเข่า คือสัญญาจาได้ว่าบริเวณหัวเข่า ถามว่า เขามีรูปร่างของหัวเข่าไหม ? หรือ ว่าเกิดเป็นก้อน ตั้งอยู่ในที่ว่าง ๆ ตั้งอยู่ในความสงบ ? การพิจารณาตรง นี้เพื่อคลายอุปาทาน - คลายอุปาทานการเข้าไปยึดว่าเป็นของเรานั่นเอง
จากนนั้ กม็ เี จตนาพจิ ารณาถงึ “การเปลยี่ นแปลง” ของตวั เวทนาวา่ เกิดดับในลักษณะอย่างไร - มีการเคลื่อนไหว มีอาการเดี๋ยวปวดมากขึ้น เดี๋ยวเบาลงเป็นขณะ ๆ หรือเดี๋ยววุบหาย วุบหาย เป็นขณะ นี่คือรู้การ เปลี่ยนแปลงของเวทนา เพราะฉะนั้น การกาหนดเวทนา ให้มีเจตนาที่จะรู้ ถึงการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไปของเวทนา แต่ว่าขอให้พิจารณาว่าเวทนานั้น เกิดอยู่ที่ไหน - เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ เกิดอยู่ที่หลัง เกิดอยู่ที่ไหล่ เกิดอยู่ที่หัวเข่า หรือเกิดอยู่ในความสงบ เกิดอยู่ที่โล่ง ๆ ? สังเกตในลักษณะอย่างนี้