Page 15 - ดับตัวตน ค้นธรรม
P. 15
ทีนี้ ในการจัดการในการปฏิบัติตรงนี้ ลองสังเกตอย่างหนึ่งว่า ในการปฏิบัติธรรมสิ่งที่จะเข้ามารบกวนจิตใจเรามากที่สุดคืออะไร ? สภาวธรรมที่เกิดขึ้นที่เราเรียกว่า “ฟุ้งซ่าน” ฟุ้งซ่านเรื่องอดีตเรื่องอนาคต แล้วแต่ แต่ส่วนมากแล้วนี่เป็นความคิด เราจะได้เห็นว่าความฟุ้งซ่าน ความคิดทั้งหลายเกิดขึ้นเพราะอะไร - เพราะความอยากของเรา เพราะ ความกลัวของเรา เพราะความพอใจหรือไม่พอใจในสิ่งที่กาลังปรากฏ อยู่เฉพาะหน้า... อารมณ์ที่ปรากฏอยู่เฉพาะหน้าไม่ใช่แค่สิ่งที่ตาเห็น แต่ อาจจะเป็นสิ่งที่กาลังคิดอยู่ ความคิดที่กาลังเกิดขึ้นอยู่ในปัจจุบันนี้แหละ มารบกวนจิตใจของเรา
ทจี่ รงิ แลว้ ตรงนจี้ ดั เปน็ การดจู ติ ในจติ เราจะไดเ้ หน็ จติ จติ ทา หนา้ ที่ คิดโน่นคิดนี่คิดสารพัด ที่เรารู้ว่าจิตเราคิดอะไร อันนี้คือการดูจิตอย่าง หนึ่งนะ ดูกายในกาย, รู้เวทนาในเวทนา-ตามรู้เวทนา, ตามรู้จิตในจิต คือ จิตที่คิดโน่นคิดนี่ คิดเรื่องสารพัดทั้งดีและไม่ดี แต่ก็คือความคิด เห็นไหม ส่วนมากนี่เราทนได้ยากเพราะเราไปแยกว่าความคิดนี้ฉันชอบ/ ไม่ชอบ ชอบ/ไม่ชอบ... ที่ทนไม่ได้ไม่ใช่เพราะคิดมาก แต่เพราะชอบหรือ ไม่ชอบ พอใจหรือไม่พอใจ ทาให้ความคิดนั้นมาเป็นตัวบีบคั้นกดดันเรา จนอดทนหรือทนสู้ไม่ได้ นั่นคือสิ่งที่เกิดขึ้น
เพราะฉะนั้น ถ้าเรารู้ว่าความคิดที่เกิดขึ้นมาเป็นสภาวธรรมที่ ปรากฏทางจิตเรา หลักของวิปัสสนาก็คือ เราต้องเข้าไปกาหนดรู้ - ตามรู้ จิต ดูจิตในจิต ดูว่าคิดอะไร อันนี้อย่างหนึ่งนะ การเข้าไปรู้ว่าคิดอะไรนี่ ส่วนใหญ่ก็จะคิดยาว เพราะคิดจากเรื่องหนึ่งต่อไปอีกเรื่องหนึ่งไปเรื่อย ๆ คิดดี/ไม่ดี ชอบ/ไม่ชอบ ก็จะคิดปรุงแต่งต่อไป ที่เรียกว่า “ตัวสังขาร” แต่ ตามหลกั ของวปิ สั สนา การจดั การกบั ความคดิ กค็ อื ความคดิ “เกดิ อยา่ งไร
7