Page 157 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 157
ทนี ี้ ทา อยา่ งไรจติ ถงึ จะผอ่ งใสถงึ สะอาดขนึ้ ? หลกั ในการพจิ ารณา ก็คือว่า พิจารณาคาสอนขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พิจารณา กฎไตรลักษณ์ คาว่า “กฎไตรลักษณ์ - ความเป็นอนิจจัง ทุกขัง อนัตตา” คือเป็นสัจธรรมที่เกิดขึ้นจริง ๆ กับสรรพสัตว์ทั้งหลายในโลก ไม่ว่าจะอยู่ ที่ไหนของโลก เมื่อเกิดขึ้นแล้วย่อมอยู่ในกฎของไตรลักษณ์ คือการเกิด ขึ้น-ตั้งอยู่-ดับไป ความทุกข์ความสุขก็จะเป็นแบบเดียวกัน เกิดขึ้น- ตั้งอยู่-ดับไป รูปนามเหมือนกันหมด นี่คือสัจธรรมที่เกิดขึ้น เพราะฉะนั้น การทเี่ ราจะพจิ ารณาชา ระจติ ใจของเราใหส้ ะอาดใหผ้ อ่ งใส จงึ ใหใ้ สใ่ จ/สนใจ อาการพระไตรลักษณ์ของอารมณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น
ทีนี้ เราจึงย่อลงมาว่าอารมณ์อะไรบ้าง ถ้าเราพูดถึง “เสียง” ก็ เยอะแยะมากมาย แต่ละชนิดของสิ่งที่ทาให้เสียงเกิดขึ้นได้ แต่ถ้าเราย่อ ลงมาเหลือแค่เสียงอย่างเดียว เขาเรียกว่าผัสสะที่เกิดทางหู... ตาเห็นรูป หูได้ยินเสียง ลิ้นลิ้มรส กายถูกต้องสัมผัส และธรรมารมณ์ที่เกิดขึ้นกับ ใจของเรา ทางทวารทั้งหกนี่แหละ แต่ถ้าย่อลงมาให้สั้นลงอีก ก็คือเรื่อง ของกาย-เวทนา-จิต-ธรรม หรือย่อให้ละเอียดนิดหนึ่งก็คือเรื่องของรูป- เวทนา-สัญญา-สังขาร-วิญญาณ เรื่องของขันธ์ทั้งห้า เรื่องของชีวิตเราเอง เพราะฉะนั้น การที่เราจะพิจารณาธรรม แทนที่เราจะพิจารณาสภาวธรรม ที่อยู่ไกลตัวห่างออกไป เราลองดูว่าพระพุทธเจ้าสอนให้เราพิจารณาอะไร
คาสอนของพระพุทธเจ้าให้พิจารณาถึงรูปนามกายใจ รูปนาม ขันธ์ห้าอันนี้ ย่อลงมาสาหรับภาคปฏิบัติ เพื่อที่จะเป็นการขัดเกลาจิตใจ ให้ผ่องใสขึ้น คือพิจารณาอารมณ์ปัจจุบัน พิจารณาอาการเกิดดับของ ลมหายใจเข้าออก พิจารณาอาการเกิดดับของเวทนา พิจารณาอาการเกิด ดับของความคิด พิจารณาอาการเกิดดับของการปรุงแต่ง และแม้แต่จิตที่
153