Page 195 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 195
นิพพาน เราก็ต้องพิจารณาอาการของรูปนามที่เป็นอารมณ์ปัจจุบันให้ชัด ดูกายดูจิตของตนเองที่เป็นอารมณ์ปัจจุบันให้ชัด อย่างที่เราปฏิบัติกันอยู่ ทุกวันนี้แหละ
ทีนี้ ทางที่จะไปนิพพานไปสู่ความอิสระหรือสู่ความสงบความเย็น ก็ต้องอาศัยปัญญา ปัญญาที่จะรู้ถึงความเป็นจริงของรูปนามขันธ์ห้า จริง ๆ อาศัยสติ-สมาธิ-ปัญญา ที่บอกว่าต้องอาศัยปัญญานี่คือหลักใหญ่ เลย การที่เราเข้าไปพิจารณากาหนดรู้สภาวธรรมที่กาลังปรากฏอยู่เฉพาะ หน้า เรารู้อะไร ? รู้อาการของรูปนามขันธ์ห้า รูปนามขันธ์ห้าคืออะไร ? คือ กาย คือจิต คือลมหายใจ คืออาการพองยุบ คือความคิด คือความปวด ความสุขที่เกิดขึ้น คือความร้อน ความเย็น ความเบา อาการหนัก/อาการ เคร่งตึงที่เกิดขึ้นในขณะที่เราเจริญกรรมฐานอยู่ อาการไหนปรากฏขึ้นมา ก็ไปรู้ว่าอาการ/อารมณ์เหล่านั้นมีการเกิดดับในลักษณะอย่างไร
อย่างเมื่อคืนที่พูดไปเรื่องการพิจารณาถึงเรื่องราวของขันธ์ห้า ที่อาจารย์ถามซ้าเสมอว่า พอรู้อาการเกิดดับจนหมดไป สภาพจิตเป็น อยา่ งไร.... ทา ไมถงึ ถามบอ่ ยวา่ สภาพจติ เปน็ อยา่ งไร สภาพจติ เปน็ อยา่ งไร ? เพราะบางทีขณะที่เรากาหนดสภาวธรรม อาการเปลี่ยนแปลงไป สภาพ จิตเปลี่ยนเป็นความสงบ ใส... พอถามว่าสภาพจิตเป็นยังไง เราจะบอกว่า ใสแล้วก็รู้สึกเฉย ๆ คือสงบ ใส เฉย ๆ ไม่รู้สึกอะไร นั่นคือความหมาย ของเราคืออะไร ? ลักษณะของตัวสภาพจิตเองกับความรู้สึก “รู้สึกดีใจที่ เห็น” กับ “รู้สึกเฉย ๆ กับสิ่งที่เห็น” ความรู้สึกเป็นอย่างไร ? รู้สึกว่าจิต ที่ใสนี่ดีไหม ? จิตที่สงบเขาดีไหม ? จิตที่มั่นคงดีไหม ? นั่นคือรู้ถึงสาระ รู้ถึงประโยชน์ของจิตตรงนั้น แล้วเราก็จะใช้งานได้ดี
191
