Page 196 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 196
192
เพราะอะไร ? พอปฏิบัติไป จิตมั่นคงขึ้น จิตที่มั่นคง/จิตที่ใสจะทา หนา้ ทรี่ บั รเู้ องโดยอตั โนมตั ิ เมอื่ จติ มนั่ คง/จติ ผอ่ งใสในการรบั รอู้ ารมณ์ พอ พิจารณาอาการเกิดดับ ลองสังเกตดูนะว่า จิตที่สลัว ๆ เรื่อย ๆ อาการเกิด ดบั เปน็ อยา่ งไร... ดบั เดด็ ขาดไหม คมชดั ไหม ? กบั จติ ทตี่ งั้ มนั่ และจติ ทใี่ ส ขนึ้ สวา่ งขนึ้ อาการเกดิ ดบั ของอารมณม์ คี วามคมชดั เดด็ ขาดไหม ดบั แลว้ มี เศษ/ไม่มีเศษ ? ตรงนี้แหละทาไมถึงถามว่าสภาพจิตเป็นอย่างไร ไม่เกี่ยว กับเราชอบหรือไม่ชอบ แต่ตัวจิตเองดี/ไม่ดีอย่างไร เหมือนกับที่เราดื่มน้า น้านี้รสหวาน อันนี้รสจืด อันนี้รสเข้มข้น อันนี้นุ่มนวล น้าแต่ละอย่างให้ ความรู้สึกต่างกันอย่างไร
แต่สภาพจิตเรา จิตที่สงบ จิตที่หนักแน่น จิตที่มั่นคง จิตที่ตั้งมั่น จิตที่แกร่ง จะมีผลต่ออารมณ์ที่เข้ามากระทบทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ เขาเรียกผัสสะที่เข้ามากระทบทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มีผลในลักษณะ อยา่ งไร ? ถา้ จติ เราไมม่ กี า ลงั หรอื ออ่ นแอ สตไิ มด่ ี พอมผี สั สะ เวทนาทตี่ าม มาบางทีเป็นทุกขเวทนา แต่ถ้าจิตมีความตั้งมั่น สติดี มีกาลัง มีผัสสะขึ้น มาเรื่องเดียวกัน เวทนาเป็นอย่างไร ? เป็นอุเบกขาเวทนา เป็นสุขเวทนา เป็นโสมนัสเวทนา คือรับรู้อย่างสงบ รับรู้ด้วยความรู้สึกที่ว่าง ๆ รับรู้ด้วย ความรู้สึกที่สุข ไม่ทุกข์กับอารมณ์ที่เข้ามา
สงิ่ หนงึ่ พอจติ เปน็ แบบนี้ จะเหน็ วา่ ผสั สะทเี่ กดิ ขนึ้ /อารมณท์ เี่ ขา้ มาก ระทบทางตาทางหู... เข้าถึงตัวเข้าถึงใจ หรือว่าอารมณ์นั้นเกิดอยู่ไกล ๆ เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ ? อันนี้อย่างหนึ่ง นั่นคือลักษณะของจิตที่ทาหน้าที่ของ ตนเอง เพราะฉะนั้น การที่เราพัฒนาจิต ที่เรากาหนดรู้อาการของรูปนาม สติ-สมาธิมีกาลังมากขึ้น สภาพจิตมีความผ่องใส มีความตั้งมั่น มีพลัง มากขึ้น นั่นเป็นผลทาให้ตาแหน่งของอารมณ์อยู่ใกล้/อยู่ไกล ตรงนี้อย่าง
