Page 215 - ธรรมปฏิบัติ 1
P. 215
197
ผ่องใส หาโมหะไม่เจอ โมหะคือ ความมืด ความหลง ขณะนั้นมีหรือเปล่า ? โทสะเกิดได้ไหม ? โลภะเกิดได้หรือเปล่า ? มีความอยากอะไรเกิดขึ้นบ้างใน ขณะที่จิตว่างและผ่องใส ? อันนี้คือวิธีสังเกต พิจารณาด้วยปัญญา
ฉะนั้น จินตามยปัญญา คือ ความเข้าใจ หรือการคิดตรึกตรองในสิ่ง ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัวเรา ทาความเข้าใจกับสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นรอบตัวเรา ว่าเป็นไปอย่างไร อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับพื้นฐานที่แตกต่างกันของแต่ละคน วิธีการ พิจารณาก็ตั้งอยู่บนพื้นฐานที่แตกต่างกันไป ความเข้าใจก็ต่างกันไป แต่ถ้าว่า โดยสภาวธรรมแล้วจะเป็นลักษณะอย่างเดียวกัน ถ้าใครเข้าถึงความว่างก็คือ ว่าง ใครเข้าถึงความสงบก็สงบ ใครเข้าถึงความผ่องใส คนนั้นก็จะผ่องใส แต่ ความผ่องใสนั้นใครจะเข้าใจอย่างไร นั่นอีกอย่างหนึ่ง!
เหมือนกับ “สภาวธรรม” กับ “หัวข้อธรรม” สภาวธรรมที่เกิดขึ้น อย่างเช่น อาการของรูปนามที่มีการเปลี่ยนแปลงไป สภาพจิตใจเรา เปลี่ยนแปลงไป ตรงนี้ที่เรากาลังปฏิบัติอยู่ ตรงนี้คือสภาวธรรมที่เกิดขึ้น ส่วน หัวข้อธรรมก็คือ เรื่องราวต่าง ๆ ที่เรานามาพิจารณา เอาหัวข้อธรรมตรงนี้ มาพิจารณาเป็นไปแบบนี้ แบบนี้ แต่สภาวธรรม คือสิ่งที่กาลังปรากฏอยู่ใน ปัจจุบัน คืออาการของรูปนามที่กาลังเป็นไปอยู่ในขณะนี้เดี๋ยวนี้เอง
อย่างเช่น ขณะที่เรานั่งปฏิบัติธรรมอยู่นี้ ลองดูสิ อาการของรูปนาม เขาเป็นอย่างไร ? อาการของจิตใจเราเป็นอย่างไร ? จิตเรารู้สึกอย่างไร ? ขุ่นมัว เศร้าหมอง ผ่องใส เบิกบาน มีความสงบ มีความว่าง หรือมีอาการ ซัดส่าย กระสับกระส่าย หรือขุ่น ๆ มัว ๆ สลัว ๆ ? ตรงนี้คือตัวสภาวธรรม ที่กาลังปรากฏอยู่เฉพาะหน้าเรา แต่หัวข้อธรรมแล้วแต่นะ แล้วแต่แต่ละคน ว่าจะคิดถึงหัวข้อธรรมตรงไหนขึ้นมา
เช่น ต้องใช้ขันติ คาว่า “ขันติ” หมายความว่าอะไร ? อดทน ใช่ไหม ? อดทนหมายความว่าอะไร ? แล้วอดทนอะไร ? (โยคีกราบเรียนว่า ทุกสิ่งทุก อย่าง) สุขก็ต้องทน เจ็บก็ต้องทน ต้องทนทุกสิ่งทุกอย่าง... ทาไมเราต้องทน ?
