Page 372 - ธรรมปฏิบัติ 1
P. 372
354
สบายใจจะชัดว่า เมื่อคิดถึงแล้ว จิตใจรู้สึกยังไง ? ถ้านึกถึงธรรมดารู้สึก หนักไหม ? แต่ถ้าคิดด้วยใจที่กว้างกว่าเรื่องเหล่านั้น จิตใจรู้สึกอย่างไร ?
จิตเราว่าง กว้าง ไม่มีขอบเขต ไม่มีประมาณ แต่สามารถรู้ได้ ถ้าเรา เห็นจิตของเราว่าเป็นอย่างไร เราก็สามารถทาให้จิตของเราให้กว้างแค่ไหน ก็ได้ แต่ถ้าไม่เห็นว่าจิตเป็นอย่างไร ยากนักที่เราจะควบคุมจิตเราได้ หรือ กาหนดจิตเราได้ พัฒนาจิตเราได้ ควบคุมจิตเราได้ เพราะไม่เห็นจิตตัวเอง เห็นแต่ความคิด เห็นแต่เรื่องราวที่เกิดขึ้น ซึ่งความคิดหรือเรื่องราวที่เกิดขึ้น เหล่านั้นเป็นผลที่ตามมา อย่างหนึ่งเกิดจากจิตที่ทาหน้าที่รู้ จิตที่ปรุงแต่ง ทาให้ความคิดต่าง ๆ เกิดขึ้น แล้วก็มีความทุกข์ตามมา แต่ถ้าเมื่อไหร่ที่เรา เห็นว่า ความรู้สึกหรือจิตนี้กับเรื่องที่คิดเป็นคนละส่วนกัน ถึงแม้ความคิดนั้น จะเกิดขึ้นมากมาย จิตก็ยังสงบอยู่ได้
จิตมีหน้าที่รับรู้ มีหน้าที่รู้ถึงการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ของความคิด อันนี้ปัญหาหลัก หรือเป็นอารมณ์หลัก ๆ สาคัญใหญ่ ๆ สาหรับนักปฏิบัติ หรือผู้สนใจที่จะปฏิบัติ หรือผู้ที่สนใจในการเจริญสมาธิกรรมฐาน ถ้าเมื่อไหร่ ก็ตามที่เรามีอาการปฏิเสธอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่ง หรืออยากได้อย่างใดอย่าง หนึ่ง แล้วปฏิเสธอีกอารมณ์หนึ่ง จะทาให้จิตของเราไม่สงบ ไม่ว่าอยากให้สิ่ง ที่ดีเกิด ปฏิเสธสิ่งที่ไม่ดี จิตก็ไม่สงบ แม้ว่าจะอยากให้สิ่งที่ไม่ดีหายไป อยากให้สิ่งที่ดี ๆ เกิดขึ้นมา จิตก็ไม่สงบ เพราะอารมณ์เหล่านั้นเป็นอนัตตา บังคับบัญชาเขาไม่ได้ สิ่งที่เราทาได้คือมีสติกาหนดรู้ถึงอาการเกิดขึ้น ตั้งอยู่ ดับไป ไม่ว่าจะเป็นสิ่งดีหรือไม่ดีก็ตาม ไม่ดีเกิดขึ้นก็มีสติกาหนดรู้ถึงความ ไม่ดีเกิดขึ้นแล้วดับอย่างไร ?
พระพุทธเจ้าตรัสว่า สัพเพ ธัมมา อนัตตา ธรรมทั้งหลายทั้งปวงเป็น อนัตตา บังคับบัญชาไม่ได้ สัพเพ สังขารา อนิจจา สังขารทั้งหลายทั้งปวงไม่ เทยี่ ง สงั ขารทงั้ หลายทงั้ ปวงคอื อะไร ? คอื อาการของรปู นาม กายกบั จติ นนั่ เอง เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณที่เกิดขึ้นล้วนตั้งอยู่บนกฏของไตรลักษณ์
