Page 429 - ธรรมปฏิบัติ 1
P. 429
411
ไปรู้” อาการเกิดดับของเขาได้ เพราะเขาเกิดดับอยู่แล้ว นี่เป็นธรรมะ เป็น สภาวธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบ ซึ่งเป็นธรรมชาติที่ปรากฏอยู่แล้ว เมื่อ พระองค์ทรงค้นพบ ก็นามาประกาศให้กับชาวโลกได้รับรู้ รู้วิธีการที่จะดับ ทุกข์ รู้วิธีการพ้นทุกข์ รู้วิธีการที่จะไม่ยึดติดในความทุกข์ หรือในอารมณ์ ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น พระพุทธเจ้าตรัสรู้เรื่อง ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค
“ทุกข์” คืออะไร ? ทุกข์ คือ ความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ นั่นแหละ ไม่ว่าจะเกิดจากเรื่องอะไรก็ตาม กี่เรื่องก็ตาม เข้ามาก็คือไม่สบายใจ เจ็บไข้ ได้ป่วยไม่ว่าด้วยโรคอะไรก็คือ ไม่สบายกาย ทุกข์คือ ความไม่สบายกาย ไม่ สบายใจ “สมุทัย” คือ เหตุให้เกิดทุกข์ เหตุให้เกิดทุกข์มีหลายอย่าง ถ้าเหตุ ปัจจัยให้ “กาย” ทุกข์ก็คือ ลักษณะอารมณ์ที่เข้ามากระทบ ความเจ็บไข้ ได้ป่วยอย่างหนึ่ง การอยู่ในอิริยาบถเดียวนาน ๆ อย่างหนึ่ง เหมือนเรานั่ง ท่าเดียวนาน ๆ เราก็จะรู้สึกปวด ยืนท่าเดียวนาน ๆ โดยไม่ขยับเขยื้อนเลย เราก็ปวดเมื่อย นอนนาน ๆ ไม่ขยับเขยื้อน ไม่ลุก ไม่เคลื่อนไหวอะไรเลย เวทนาก็เกิด ก็ทุกข์อีก! นั่นเป็นเหตุปัจจัยให้เกิดทุกข์
เหตุที่ทาให้ทุกข์ทาง “ใจ” เกิด คืออะไร ? ตรงนี้แหละ “สมุทัย” เหตุ ที่ทาให้ทุกข์ทางใจเกิด พระพุทธเจ้าตรัสว่า เกิดจากความไม่รู้ ที่เรียกว่า “อวิชชา” อวิชชา คือ ความไม่รู้ในเรื่องอะไร ? คือความไม่รู้ว่ารูปนามขันธ์ ๕ นี้เป็นทุกข์ ไม่รู้ว่ารูปนาม ขันธ์ ๕ นี้ไม่มีตัวตน ไม่รู้ว่ารูปนามขันธ์ ๕ นี้ ไม่เที่ยง ก็เลยเข้าไปยึดมั่นถือมั่นในรูปนามขันธ์ ๕ เมื่อรูปนาม ขันธ์ ๕ มี การเปลี่ยนแปลง ไม่เป็นอย่างที่ปรารถนา ก็เกิดความทุกข์ขึ้นมา จึงเรียกว่า “อวิชชา” เพราะความไม่รู้ จึงเข้าไปยึดมั่นถือมั่น
“นโิ รธ” คอื ผลของการดบั ทกุ ข์ เราจะนโิ รธความดบั ทกุ ขห์ มดไป แตล่ ะ ขณะ แต่ละขณะ เป็นไปได้ไหม ? เราสามารถดับได้ “มรรค” คือ ข้อปฏิบัติ ให้ถึงความดับทุกข์ วิธีทาให้ร่างกายเราทุกข์ลดลง แก้ปัญหาดับทุกข์ไป ทีละ ขณะ ทีละเรื่อง ทีละอย่าง เราก็มีวิธีการแก้ไปต่าง ๆ นานา โรคภัยไข้เจ็บทาง
