Page 42 - ต้นจิตและอริยาบทย่อย
P. 42
36
เมื่อก่อนเราก็เคยเห็นต้นจิตมันสั่ง แล้วส่งผลให้จิตมันตื่นตัวขึ้น แต่พอ สติมีกาลังมากขึ้น สภาพจิตเปลี่ยนไป เห็นต้นจิตมากขึ้น ใส่ใจต้นจิตอีก เราจะเข้าใจชัดเจนขึ้นอีกว่า การเห็นต้นจิตนั้นดีอย่างไร พิเศษอย่างไร ทาให้สภาพจิตใจเป็นอย่างไร
เฉลยไว้นิดหนึ่งก็ได้ นอกนั้นไปหาเอง... เพราะคนเราชอบคิดว่า ตัวรู้หรือตัวจิตที่ทาหน้าที่รู้เป็นเรา เราเป็นผู้รู้ เราเป็นผู้ดู เราเป็นผู้เห็น เรา เป็นผู้คิด ฯลฯ มีแต่เรา เรา... ถึงแม้จะบอกว่าตัวนี้ไม่ใช่ของเรา แต่ตัวที่ ทาหน้าที่รู้เป็นเรา นี่เป็นเรื่องที่สาคัญ ที่เป็นอย่างนี้เพราะถ้าโยคีแยกไม่ชัดว่า จิตที่ทาหน้าที่รู้ กับ อาการ เขาเป็นคนละส่วนกัน ก็จะมีบางทีที่เห็นว่า ลมหายใจหายไป เหลือแต่ใจรู้ เราเป็นผู้ดู เรารู้อยู่ เรารู้โน่นรู้นี่... ก็เป็นเราอีก! และเราตัวนี้ไม่เห็นการเกิดดับของตัวเรา มันก็เลยไปยึดเอาใจรู้เป็นตัวเรา เป็นของเที่ยง ถึงกายนี้ตายไป จิตที่ทาหน้าที่รู้ก็ยังอยู่ แค่เปลี่ยนภพภูมิไป นี่คือความเข้าใจของเรา แต่การเห็นต้นจิต จะทาให้เราเห็นวิถีจิต จิตที่ เกิดขึ้นไปรู้แล้วดับไป รู้แล้วดับไป... แล้วเราอยู่ไหนล่ะ ? เมื่อจิตดวงนี้ เกิดขึ้นมา รู้แล้วก็ดับ พอดับเสร็จ จิตดวงใหม่ก็เกิดขึ้นมารู้ รู้แล้วก็ดับไป แล้วจิตดวงใหม่ก็เกิดต่อ... เขาเรียกว่าวิถีจิตเป็นอนันตรปัจจัย เกิดขึ้น ต่อเนื่องกันไม่ขาดสาย แต่เป็นคนละดวงกัน เราคงเคยได้ยินที่พระพุทธเจ้า ตรัสว่า “หนึ่งลัดนิ้วมือเดียว จิตเกิดแสนโกฏิดวง” แล้วจะเห็นได้อย่างไร ถา้ เราไมส่ งั เกต ? เพราะฉะนนั้ การกา หนดตน้ จติ จะเปน็ ตวั ละคลายความ เขา้ ใจผดิ ไดอ้ กี อยา่ งหนงึ่ เพราะจะเหน็ วา่ จติ ทไี่ ปรเู้ องกไ็ มเ่ ทยี่ ง เกดิ ขนึ้ แลว้ ดับไป มีแล้วหมดไป
และถ้าโยคีเห็นว่าเป็นจิตดวงใหม่จริง ๆ เห็นว่าจิตดวงนี้ดับไป จติ ดวงใหมเ่ กดิ ขนึ้ มา ขณะแรกทจี่ ติ ดวงใหมเ่ กดิ ขนึ้ มาเปน็ อยา่ งไร ? ไมใ่ ช่
