Page 11 - การเจาะสภาวะ
P. 11
จะมคี วํามเยน็ เกดิ ขนึ้ มําเมอื่ ไหร่ กก็ ลํายเปน็ วํา่ จติ ไมอ่ ยกู่ บั อํารมณป์ จั จบุ นั แต่จิตไปพะวงอยู่กับอํารมณ์ที่ยังไม่เกิด อันนี้ไม่ดี
วธิ ที ถี่ กู คอื ใหก้ ํา หนดรอู้ ํารมณท์ กี่ ํา ลงั ปรํากฏเกดิ ขนึ้ คอื ใหส้ งั เกต ว่ําควํามร้อนที่เกิดขึ้นมํา เกิดแล้วดับอย่ํางไร ควํามร้อนเกิดขึ้นมําแล้ว กระจํายไป จํางไป คลํายไป ใจรสู้ กึ เบําขนึ้ ตํา แหนง่ ทรี่ อ้ นเบําขนึ้ พอควํามรอ้ น ขึ้นมําใหม่ กระจํายไป ดับเร็วกว่ําเดิม ดับชัดกว่ําเดิม แบบนี้เป็นต้น นี่คือ กํารพิจํารณํากําหนดรู้ถึงอํากํารเกิดดับหรืออํากํารพระไตรลักษณ์ คําว่ํา “วปิ สั สนํากรรมฐําน” คอื กํารเนน้ ไปรถู้ งึ กฎไตรลกั ษณ์ คอื กํารเปลยี่ นแปลง เกดิ ขนึ้ -ตงั้ อย-ู่ ดบั ไป และบงั คบั ไมไ่ ด้ คอื ควํามเปน็ อนจิ จงั ทกุ ขงั อนตั ตํา นนั่ เอง เพรําะฉะนนั้ เวลําตํามกํา หนดรอู้ ํากําร อยํา่ งเชน่ ควํามรอ้ นเหมอื น เมื่อกี้ ให้สังเกตไปเลยว่ํา ควํามร้อนที่เกิดขึ้นมํานั้นเกิดแล้วดับอย่ํางไร อํากํารเกิดดับของควํามร้อนเปลี่ยนไปอย่ํางไร ในขณะที่ตํามกําหนดรู้ อํากํารของลมหํายใจหรือตํามกําหนดรู้อํากํารพองยุบก็เช่นเดียวกัน ให้ ตํามกําหนดรู้อํากํารนั้นไป รู้ว่ําเขําเปลี่ยนแปลงเกิดดับอย่ํางไร ไปจนกว่ํา อํารมณน์ นั้ ๆ จะหมดไป วํา่ งไป หํายไปในทสี่ ดุ ใหต้ ํามรลู้ กั ษณะอยํา่ งนนั้
เมื่อมีอํากํารทํางกํายอย่ํางใดอย่ํางหนึ่งที่กล่ําวมํานั้นปรํากฏเกิดขึ้น แล้วผู้ปฏิบัติตั้งสติ ใส่ใจเข้ําไปตํามกําหนดรู้อํากํารเกิดขึ้น-ตั้งอยู่-ดับไป ของอํารมณ์นั้น เขําเรียกว่ํา “กํายํานุปัสสนําสติปัฏฐําน” คือตํามกําหนดรู้ อํากํารทํางกํายที่กําลังปรํากฏเกิดขึ้นอยู่ ว่ํามีกํารเปลี่ยนแปลงเกิดดับ อย่ํางไร นี่เป็นอํารมณ์เบื้องต้น เพรําะฉะนั้น เวลํานั่งกรรมฐํานจะได้รู้ว่ํา บัลลังก์นี้ นั่งแล้วกําหนดรู้อะไร ตํามรู้อํากํารเกิดดับของอํารมณ์ไหน จะได้ชัดเจน แล้วอํากํารทํางกําย นอกจํากอํากํารที่กล่ําวมํา คือนอกจําก ลมหํายใจ อํากํารพองยุบ อํากํารกระเพื่อม อํากํารของธําตุทั้งสี่ ก็ยังมี
5
