Page 16 - การเจาะสภาวะ
P. 16
10
เวทนํานปุ สั สนําสตปิ ฏั ฐําน คอื กํารตํามกํา หนดรอู้ ํากํารของเวทนํา ที่กําลังปรํากฏอยู่นั้นว่ํามีกํารเปลี่ยนแปลงเกิดดับอย่ํางไร หรือพูดง่ําย ๆ ภําษําเรําก็คือ ขณะที่ควํามปวดเกิดขึ้น ในกํารเจริญวิปัสสนํากรรมฐํานนั้น ให้ผู้ปฏิบัติตั้งสติและใส่ใจเข้ําไปตํามกําหนดรู้ว่ํา ควํามปวดที่เกิดขึ้นมํานั้น เกิดดับอย่ํางไร อํากํารคันที่เกิดขึ้นมํานั้น มีกํารเกิดดับเปลี่ยนไปใน ลักษณะอย่ํางไร ไม่ใช่เปลี่ยนจํากปวดเป็นคัน หรือไม่ใช่เปลี่ยนจํากคัน แล้วก็มําปวด แล้วเรียกว่ําไม่เที่ยง อันนั้นเป็นควํามแตกต่ํางที่เรําสํามํารถ รู้ได้โดยปกติ แต่เป็นกํารที่สังเกตว่ํา อํากํารคันที่เกิดมําครั้งนี้เกิดดับต่ําง จํากครงั้ กอ่ นอยํา่ งไร ควํามปวดทเี่ กดิ ขนึ้ มําครงั้ นเี้ กดิ ดบั ตํา่ งจํากครงั้ กอ่ น อย่ํางไร แบบนี้เป็นต้น นี่คือเปรียบเทียบพิจํารณําถึง “ควํามต่ําง” แม้แต่ อํากํารเกดิ ดบั ของควํามปวดกจ็ ะมกี ํารเปลยี่ นแปลงไป มคี วํามตํา่ งไป กําร สนใจควํามแตกต่ํางตรงนี้ เป็นวิธีกํารพัฒนําทั้งสติ สมําธิ และปัญญําของ ผู้ปฏิบัติเองโดยปริยําย
ถ้ําเรําสังเกตควํามเปลี่ยนแปลงหรือควํามเป็นอนิจจลักขณะ ตรงนี้แหละเป็นเรื่องสําคัญที่จะทําให้ผู้ปฏิบัตินั้นเห็นถึงควํามหลํากหลําย เห็นถึงควํามพิสดํารของสัจธรรม ถ้ําผู้ปฏิบัติพิจํารณําสภําวะต่ําง ๆ ที่ เกิดขึ้นมําอย่ํางนี้อยู่เนือง ๆ จะเข้ําใจว่ําบํางสภําวธรรมนั้นเรําคําดไม่ถึงหรอก ไม่คิดว่ําสภําวธรรมแบบนี้จะมีก็เกิดขึ้นมํา ไม่คิดว่ําควํามสว่ํางของจิตจะ เป็นแบบนี้ได้ ควํามสงบที่เกิดขึ้นมําในบํางขณะเป็นควํามสงบที่ผู้ปฏิบัติ อําจคําดไม่ถึงด้วยซ้ําว่ําจิตเรํามีควํามสงบเกิดขึ้นมําในลักษณะอย่ํางนี้ ได้ด้วยหรือ ควํามเบําที่เกิดขึ้นมําจํากจิตที่คลํายอุปําทําน จิตเบําตัวเบําแบบ ไม่เคยคิดว่ําจะเป็นไปได้ก็จะปรํากฏเกิดขึ้นได้เช่นเดียวกัน นั่นคือสภําวธรรม ทจี่ ะปรํากฏเกดิ ขนึ้ โดยอําศยั อํา นําจของอนิ ทรยี ท์ งั้ หํา้ คอื ศรทั ธํา วริ ยิ ะ สติ
