Page 23 - การเจาะสภาวะ
P. 23
ลมหํายใจ มําอยู่กับอํากํารพองยุบเหมือนเดิม นี่คือวิธีกํารกําหนดรู้ดูจิต ในจิต ดูจิตที่แว็บไปข้ํางนอก แว็บไป ๆ ก็ตํามรู้ไป สนุกที่จะรู้ให้ทันจิตที่ จะออกไปขํา้ งนอก มคี วํามพอใจทจี่ ะรใู้ หท้ นั จติ ทจี่ ะมงุ่ ออกไปข้ํางนอก ถํา้ เป็นอย่ํางนี้ เวลํานั่งกรรมฐําน ควํามรําคําญจะไม่เกิดขึ้น ควํามหงุดหงิด ควํามฟุ้งซ่ํานจะไม่เกิดขึ้น นี่แหละทําไมกํารดูกําย ดูเวทนํา ดูจิต ดูธรรม สอี่ ยํา่ งนจี้ งึ เปน็ อํารมณก์ รรมฐํานทสี่ ํา คญั เพรําะจะครอบคลมุ ทกุ ๆ อยํา่ ง ทกุ ๆ อริ ยิ ําบถ สภําวธรรมกไ็ มพ่ น้ จํากอํากํารเหลํา่ นี้ สภําวธรรมเหลํา่ นจี้ ะ เกิดขึ้นมําโดยปริยํายนั่นเอง
และกํารดูจิตในจิตอีกอย่ํางหนึ่ง ก็คือ ลักษณะของสภาพจิตใจ อยํา่ งเชน่ ในขณะทผี่ ปู้ ฏบิ ตั นิ งั่ เจรญิ กรรมฐํานตํามกํา หนดรอู้ ํากํารเกดิ ดบั ของลมหํายใจ พออํากํารเกิดดับของลมหํายใจหมดไป ใจรู้สึกโล่งขึ้น ใจรู้สึกสว่ํางขึ้นมํา จิตใจรู้สึกอิ่มเอิบเบิกบํานขึ้นมํา ก็เข้ําไปดูจิตที่สุข ท่ีอิ่ม ที่เบิกบํานนั้นต่อ แล้วจิตที่สุขที่อิ่มนั้นเปลี่ยนอย่ํางไร กว้ํางแค่ไหน มีพลัง แค่ไหน สติดีแค่ไหน สมําธิดีอย่ํางไร มีกิเลสตรงไหนไหม หรือมีเมตตํา เกิดขึ้นมํา มีปัญญําได้เรียนรู้อะไรจํากจิตนั้น อีกอย่ํางหนึ่งคือ เวลําจิตสงบ อํารมณ์ภํายนอกไม่มี รอบตัวสงบ เงีบบสงัดเลย พอดูเข้ําไปในจิตที่สงบ ยิ่งสงบขึ้น จิตสงบใสขึ้น ตั้งมั่นขึ้น นั่นก็เป็นกํารดูจิตในจิตเช่นเดียวกัน เพรําะฉะนั้น คําว่ํา “ดูจิตในจิต” ๑) ดูว่ําควํามคิด/เรื่องรําวเก่ํา ๆ ที่ผุดขึ้นมํานั้น เกิดดับอย่ํางไร กํารปรุงแต่งเกิดดับอย่ํางไร ๒) มีสติรู้เท่ําทันจิตที่แว็บ ออกไปข้ํางนอก ๓) ขณะที่จิตมีควํามสงบ จิตมีควํามอิ่ม จิตมี ควํามเบิกบําน จิตมีควํามผ่องใส ก็เข้ําไปกําหนดรู้จิตที่สงบ จิตที่อิ่ม จิตที่ เบิกบําน จิตที่ผ่องใสนั้น แม้แต่จิตที่ว่ําง ๆ เบํา ๆ ก็เข้ําไปรู้ว่ํา จิตที่ว่ํางเบํา มีอํากํารเปลี่ยนอย่ํางไร ว่ํางแค่ไหน ว่ํางจํากอะไร เบําแล้วมีขอบเขตไหม
17
