Page 54 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การปรับอินทรีย์
P. 54
306
ตัวมุ่งตรงนี้ เจตนาที่แก่กล้า สติก็แก่กล้าชัดเจนเช่นเดียวกัน จะทาให้สติมีความชัดเจน รู้ถึงอาการนั้น จะ หนักจะเบาก็รู้ชัด จะหนักจะเบาก็รู้ชัด ดับก็ชัด เกิดก็ชัด ตรงนี้แหละ ความชัดเจนจะเกิดขึ้น เพราะอะไร ม ตี วั ม ง่ ุ ม เี จ ต น า ท จี ่ ะ . . . ท ชี ่ ดั เ จ น ก ม็ สี ต สิ มั ป ช ญั ญ ะ ส ต สิ ม า ธ เิ ก ดิ ข นึ ้ ม า ส ต สิ มั ป ช ญั ญ ะ ท ชี ่ ดั ส ต สิ มั ป ช ญั ญ ะ มีกาลัง ก็จะรู้ชัดในอารมณ์ที่เกิดขึ้น ว่าเป็นไปในลักษณะอย่างไร
เพราะฉะนั้น ถามว่า ตัวมุ่ง...ตลอดเวลาไหม ไม่ต้องมุ่งตลอดเวลานะ มุ่งได้เท่าที่มีกาลัง มุ่งไป สักพักหมดแรงทาอย่างไร ก็พักก่อนนะ ก็หยุดพักเป็นระยะ ๆ พักตรงไหน พักอยู่อยู่ในความว่าง พักอยู่ ในความสงบ เวลามุ่ง มุ่งไปที่ไหน มุ่งไปที่อาการเกิดดับ มุ่งไปที่อาการเกิดดับของอารมณ์ที่กาลังปรากฏ เพราะฉะนั้นลองสังเกตดี ๆ เวลาปฏิบัติธรรม ไม่มีอาการเกิดดับขึ้นมา เราจะมุ่งดีไหม จะมุ่งไปที่ไหน มุ่งไปที่ว่าง ๆ นะ ถ้ามุ่งไปที่ว่าง ๆ บางครั้งมุ่งไปแล้วก็ว่างเปล่า
คาว่ามุ่งนี่นะ เพราะฉะนั้นตัวมุ่งตรงนี้ จึงใช้ในขณะที่มีอาการเกิดดับ อย่างใดอย่างหนึ่งเกิดขึ้นมา แล้วจึงมุ่งเข้าไปที่อาการเกิดดับนั้น ตัวมุ่งใช้ในลักษณะอย่างนี้ แล้วถ้าไม่มีอาการเกิดดับทาอย่างไร เพิ่ม ความนิ่ง ไม่มีอาการเกิดดับปรากฏขึ้นมา เพิ่มความนิ่ง เพิ่มความตื่นตัว เพิ่มความนิ่งแล้วเพิ่มความตื่นตัว ความนิ่งคืออะไร ความนิ่งคือสมาธิ ความตื่นตัวคือสติ เวลาเรามีสติ จิตตื่นหรือหลับ...ตื่นใช่ไหม มีสติ เมื่อไหร่ก็ตื่น
ความตื่นตัวมีลักษณะอย่างไร ทุกคนเคยตื่นด้วยกันทั้งนั้นแหละนะ ตื่นตัวกับตื่นตกใจนี่นะ บางที ก็มาด้วยกันนะ จิตตื่นตัว แต่ไม่ใช่อาการเต้นของหัวใจรัว ๆ นะ ไม่ใช่ตื่นเต้นนะ บางครั้งโยคีจะรู้สึก ความ ตื่นตัวคืออาการเต้นของหัวใจรัว ๆ จะเป็นอาการตื่นเต้น พอเวลาเราตื่นเต้นกับอะไรสักอย่างหนึ่ง มีตื่นตัว ด้วย แต่ตื่นเต้นด้วย อาการเต้นของหัวใจจะรัว ๆ เร็ว ๆ บางทีเขาจะเป็นอย่างนั้น เคยไหม รู้สึกตื่นตัว แล้วอาการเต้นของหัวใจไม่ต้องรัวขนาดนั้น มีนะ อ่า! ตื่นตัวได้
เพราะฉะนนั้ เรา...ถา้ เราแยกจติ ตรงนี้ เราเตมิ ความสขุ ได้ เราเพมิ่ ความสขุ ได้ เตมิ ความสงบได้ กเ็ พมิ่ ความตื่นตัวได้ ตรงนี้แหละการแยกจิต การดูจิตในจิต การแยกนามกับนาม ถ้าเราเพิ่มความสงบได้ ก็ต้อง เพิ่มความตื่นตัวได้ เราเติมความสุขได้ ก็เติมความ...ทาจิตให้เฉยได้ เป็นการปรับจิตตัวเองทันที เป็นการ ยกจิตขึ้นมา จริง ๆ แล้ว ตรงนี้ เป็นการปรับอินทรีย์ตนเองโดยอัตโนมัตินะ
เป็นการปรับอินทรีย์เพิ่มอินทรีย์ ว่าสภาวะนี้เกิดขึ้นมาทาอย่างไร อ๋อ! อาการไม่ชัด สลัว ๆ มัว ๆ หมอก ๆ เคลื่อนไปเคลื่อนมา อะไรหายไป ตื่นตัวไหม ลองย้อนกลับมา จิตเราตื่นไหม สติดีไหม สติดี แต่ อาการหมอก ๆ มัว ๆ ไม่ตื่นตัวเต็มที่ ก็เพิ่มความตื่นตัวลงไป เพิ่มความตื่นตัว แต่ในขณะเดียวกัน เวลา เพิ่มความตื่นตัว เขาไม่ได้มาโดด ๆ นะ เขาไม่ได้มาแค่ความตื่นตัวโดด ๆ เดี่ยว ๆ
สังเกตดูได้เลยว่า เมื่อไหร่ที่มีเจตนาที่จะเพิ่มพลังเข้าไป จิตเขาจะต้องนิ่งนิดหนึ่ง ตรงที่นิ่งนิดหนึ่ง น่ะ คือจุดที่ต้องตั้งใจ นิ่งนิดหนึ่ง คือกาลังสมาธิ สติก็จะตามมา พอมีเจตนาปึ้บนี่นะ นิ่งนิดหนึ่งสมาธิเกิด มีเจตนาที่ชัดเจนสติก็มา พอเพิ่มพลังเข้าไป ความตื่นตัวมากขึ้นชัดขึ้น แล้วก็ใช้จิตที่ตื่นตัวนะ...ไปรู้ ทีนี้
