Page 111 - มรรควิถี
P. 111
เรารูวาเปนทุกขทางกายควรทําอยางไร ควรทําตามวิถีทางเราดวยการรักษา ดูแลไป ทุกขทางกายเกิดจากอะไรก็ตองแกไขไป ทุกขทางใจเกิดจากอะไร นี่คือสิ่งที่ควรพิจารณา
เราแยกสองอยางนี้ใหชัดกอนวา ความทุกขที่เกิดขึ้นในปจจุบันที่ เกิดขึ้นกับเรานั้น เกิดจากทางกายหรือเกิดจากทางใจ เปนความทุกขทาง กายหรือเปนความทุกขทางใจ ถาเปนความทุกขทางกายก็ตองดูแลรักษา ทางกาย ทุกขทางกายที่เกิดขึ้นเกิดจาก ความไมสมดุลของธาตุ ๔ คือ ธาตุดิน ธาตุน้ํา ธาตุลม ธาตุไฟ ธาตุใดธาตุหนึ่งมีกําลังมากไป ก็จะทําให เกิดความทุกขหรือทุกขเวทนาเกิดขึ้น ไมวาจะเปนธาตุไฟหรือธาตุลม ธาตุใดธาตุหนึ่งที่เกิดขึ้นที่มีกําลังมากกวา ก็จะทําใหรางกายเราแปรปรวน เกิดทุกขเวทนาขึ้นมา
ความทุกขทางใจเกิดขึ้นเพราะคนเรามีอุปาทานในขันธ ๕ คือการ ยึดมั่นถือมั่นยึดติดในรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ยึดติดอยางไร เพราะมีความเขาใจผิดวารูปเปนของเรา เวทนาเปนของเรา สัญญาเปนของ เรา วิญญาณเปนของเรา เมื่อมีความรูสึกวาขันธ ๕ เปนของเรา อุปาทาน เกิดตัวตนเกิด อุปาทานเกิดยึดมั่นถือมั่นในสิ่งนั้น และเขาใจผิดคิดวา ขันธ ๕ นี้เปนของเที่ยง เมื่อเกิดขึ้นแลวจะตองไมมีการเปลี่ยนแปลง ตองอยูอยางนั้นตลอดเวลา เหมือนเราเขาใจวารางกายนี้ไมรูจักแก เกิด ขึ้นแลวเปนหนุมตลอด ไมยอมรับความแก ความเจ็บ หรือความตาย เพราะอะไร เพราะเราเขาใจวามันเที่ยง เมื่อเขาใจวารูปเที่ยงและเขาใจวา นามเที่ยง คือความรูสึกหรือจิตที่ทําหนาที่รับรูอารมณตาง ๆ ที่เกิดขึ้นทาง ทวารทั้ง ๖ จิตที่ทําหนาที่รับรูนั้น ถาเราเขาใจหรือเห็นวาเปนจิตดวงเดียว ทําหนาที่รับรูทุกอยางที่เกิดขึ้น ไมวาจะเปนทางตา หู จมูก ลิ้น กายหรือ ทางใจก็ตาม มีจิตดวงเดียวทําหนาที่รับรู อุปาทานก็เกิดขึ้นที่จิตอีก ยึดเอา จิตนั้นแหละเปนอารมณ หมายถึงวายึดเอาจิตนั้นวาเปนตัวเราของเรา
97
