Page 116 - มรรควิถี

102
ไดก็จะเปนทุกข อารมณที่ชอบปรารถนาใหตั้งอยูนาน ๆ เมื่อตั้งอยูไมได ดั่งใจก็เกิดทุกข อารมณที่ไมชอบปรารถนาใหหายไป แตไมไดหายไปดั่ง ใจไมทันใจก็เปนทุกข เพราะฉะนั้นสภาวะตาง ๆ ที่เกิดขึ้น จะเห็นวา ไมไดเปนไปตามความตองการ ของบุคคลใดบุคคลหนึ่ง แตเปนไปตาม เหตุและปจจัยที่เกิดขึ้น เกี่ยวเนื่องกันเทานั้น ถาอยากใหสิ่งใดเกิดขึ้น หรือดับไปก็ทําเหตุปจจัยใหดี ความทุกขเกิดขึ้นแลว เราจะทําใหความทุกข ดับเร็วไดอยางไร ความทุกขจะดับเร็วหรือชาก็อยูที่สติปญญาอยูที่ การกําหนด อยูที่สติของเราวาเรามีสติกําหนดรูอารมณนั้น เร็วแคไหน ถาเรากําหนดดับตัวตนไดเร็วความทุกขก็จะดับเร็ว ถาขยายความรูสึกให กวางไดเร็วความทุกขก็จะดับเร็ว อุปาทานก็จะดับเร็ว เมื่ออุปาทานดับเร็ว ตัวตนก็ดับเร็ว ความทุกขก็ดับเร็วไปดวย เพราะฉะนั้นเราจึงตองทําเหตุ ปจจัยใหดี อยากเฉย ๆ ไมสามารถที่จะดับ หรือเขาถึงความดับเขาถึงธรรมะ ได อยางเชนเราอยากทําใจใหวางอยากที่จะสงบ อยากจะใหใจเราวางแต ไมรูวิธีทํา แคอยากเฉย ๆ ความวางก็ไมเกิดขึ้น อยากจะใหใจสงบแตไม รูวิธีทําความสงบก็ไมเกิดขึ้น
เพราะฉะนั้นอยากสิ่งใด อยากทําความดีหรืออยากทําใจใหสงบ ก็ตองมีวิธีทําใจใหสงบถึงจะสงบได แคอยากเฉย ๆ ไมพอ อริยสัจ ๔ ตรงนี้เปนสิ่งสําคัญมาก ๆ ไมวาจะเปนแนวทางการปฏิบัติเพื่อความ พนทุกขจริง ๆ การแกปญหาตาง ๆ ก็ตองรูเหตุวาปญหาเกิดจากอะไร เหตุที่ทําใหใจเกิดทุกขเกิดจากอุปาทานมีตัวตน วิธีดับก็คือดับที่ใจเราดับ ที่ตัวเราดับความรูสึกที่มีตัวตน ไมใชดับขางนอกหรือดับที่บุคคลอื่น เพราะทุกขเกิดที่ใจของเราฉะนั้นจึงตองดับที่ใจของเรา วิธีการดับทุกขที่งาย ที่สุดอยางที่บอกแลว อยางที่ทานแมครูสอนวิธีดับทุกข บางครั้งเวลา ทุกขเกิดขึ้นไมสามารถขยายความรูสึกได ใหใชวิธียอความรูสึกใหเล็ก เลก็กวาอารมณนั้นหรืออีกอยางหนึ่งใหเอาความรูสึกซอนเขาไปที่ความ