Page 128 - มรรควิถี
P. 128
114
เมื่อไรที่เขาไปกําหนดแลว เห็นการเปลี่ยนแปลงของอารมณที่เกิดขึ้น นั้นไมผิด เมื่อไมผิดถามวาดีมั้ย ดี แตวาจะดีระดับไหนนั้นอีกอยางหนึ่ง จําไวอยางหนึ่งวา เมื่อไรที่กําหนดรูถึงอาการตาง ๆ ที่เกิดขึ้นแลว เห็นการ เกิด-ดับของอารมณเหลานั้น ถือวาดีเปนสิ่งที่ดีทั้งนั้น ถาสติไมดีจะไมเห็น อาการเกิด-ดับของอารมณ ถาสติ สมาธิไมดีจะไมเห็นอาการเปลี่ยนแปลง หรือเกิด-ดับของอารมณที่เกิดขึ้น แลวทําไมถึงเห็นอาการเกิด-ดับนั้นซ้ํา ๆ เหมือนเดิมไมตางจากเดิม ตรงนี้อยูที่ความเพียร อยูที่สติ สมาธิที่มีอยู ในขณะนั้น ก็จะเห็นในลักษณะอยางนั้น จึงอยูที่ความเพียรหรือปญญา ที่จะพิจารณาใหละเอียดขึ้นอีก สภาวะก็จะกาวหนาขึ้น การเพิ่มปญญาก็ดวย การเอาความรูสึกเขาไปในอาการ เอาความรูสึกเขาไปในอารมณนั้นพรอมกับ สังเกตวา เมื่อความรูสึกเขาไปถึงอาการ อาการนั้นเปลี่ยนอยางไรเปน อยางไร ดับในลักษณะอยางไร เกิดอยางไร หรือยังคงเดิม สภาวะที่เกิด ขึ้นตองขณะตอขณะ ขณะที่เกาะติดกับอาการในขณะแรกเปลี่ยนอยางนี้ เกาะติดกับอาการในขณะที่สองเปลี่ยนอยางนี้ เกาะติดกับอาการในขณะ ที่สามเปลี่ยนเปนอยางนั้น ขณะที่สี่กลับมาเหมือนเดิม ก็ตองรูชัดขณะ ที่หาเขาไปเกาะติดอาการที่เกิดขึ้นแลวเปลี่ยนเปนอยางอื่น หมายถึงวา บางครั้งเขาไปขณะแรกทันตอนที่เกิดอยางเดียว ขณะแรกขณะสองทัน ที่เกิดไมเห็นอาการดับ เมื่อเกาะติดอาการไปเรื่อย เห็นทั้งเกิด ทั้งอยู แลว ก็ดับไปเมื่อไรที่เห็นอาการเกิดขึ้น ตั้งอยู ดับไป เกิดจากสติมีกําลังมากขึ้น เห็นทั้ง ๓ ขณะ เห็นตั้งแตเกิดไปจนถึงดับ
บางครั้งเปนความรูสึกไมแนใจวา ทําไมเวลากําหนดแลวเห็นแตเกิด อยางเดียวไมเห็นอาการดับ เมื่อไมเห็นอาการดับเกิดความไมสบายใจ เพราะตองการกําหนดรูที่อาการดับ นี้คือเจตนา สิ่งที่เรารูวาอยากรูความดับ อยากรูอาการดับอยางเดียวไมได ถากําลังไมพอนักปฏิบัติจะไมเห็นทั้ง การเกิด การตั้งอยู แลวก็ดับไปของอารมณ จะเห็นทั้ง ๓ ขณะอยางนี้