Page 188 - มรรควิถี

174
วาความทุกขเกิดจากทั้งคนอื่นและตัวเราเปนผูกระทํา พระพุทธเจาบอก ไมใช เมื่อไมใชแลวความทุกขเกิดจากอะไร ? ใครเปนผูกระทํา ?
ลองพิจารณาดูนะ ความทุกขที่เกิดขึ้นกับชีวิตของเรานี่แหละ ลอง ดูวาทุกครั้งที่ความทุกขเกิดขึ้น เกิดจากอะไร ? พระพุทธเจาตรัสวาความ ทุกขที่เกิดขึ้นเกิดจากเพราะความไมรู หรือที่เรียกวาอวิชชา ความไมรู เมื่อ มีอวิชชาเกิดขึ้น อุปาทานเกิดขึ้น ความทุกขก็เกิดขึ้น ที่จริงตรัสถึงวา อวิชชา นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ตัณหา อุปาทาน ภพ ชาติ ชรา มรณะ ทุกข โทมนัสสะ อุปายาสะ นี่คือวงจรของปฏิจจสมุปบาท เพราะไมรูจึงทําให เราเกิดขึ้นมา เพราะอวิชชาทําใหมีรูปนาม มีการเกิดขึ้น มีตา มีหู มีจมูก มี ลิ้น มีกาย มีใจ มีผัสสะเกิดขึ้น เมื่อมีการสัมผัสเกิดขึ้น ก็จะเกิดความรูสึก วามีเวทนา เวทนาทางกาย สุข ทุกข อุเบกขา เวทนาทางใจก็คือสุข ทุกข อุเบกขา มีโสมนัสเวทนา นี่คือเวทนาที่เกิดขึ้น เมื่อเวทนาอันไหนชอบเรา ก็จะยึดเอาไว อุปาทานก็เกิดขึ้น ตรงที่อุปาทานเกิดขึ้นก็เปนภพเปนชาติ มัน ก็เกิดขึ้น ตั้งอยู ดับไป เกิด แก เจ็บ ตาย วนเวียนอยูอยางนี้แหละ ไมมีที่ สิ้นสุด ไมมีจุดเริ่มตนและไมมีสิ้นสุด
เพราะฉะนั้นการกําหนดรู เมื่อรูวาเปนอวิชชา เพราะความไมรูทําให เราเปนทุกข ทีนี้ใหงายขึ้น สั้น ๆ สิ่งที่เราทําได เราไมรูอะไร ? ยอใหสั้นลง ความไมรูที่เกิดขึ้นหนึ่ง คนเรารางกายกับใจ ตรงนี้เรียกวาขันธหา ขันธหา มีรูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เพราะเราไปยึดติดในรูป เราก็ทุกข เพราะรูป ยึดติดในเวทนา เขาใจผิดวาเวทนาเปนของเรา เปนเรา เราก็ทุกข เพราะเวทนา ใจก็ทุกขเพราะเวทนา เมื่อมีสัญญาเกิดขึ้น ความจํา เรื่องราว ตาง ๆ เกิดขึ้น พยายามที่จะปฏิเสธสัญญา ความจําบางอยาง ไมอยากจํา มันก็จํา อยากจะลืมก็จํา ถาอยากจําแลวก็ไมจํา เราก็จะเปนทุกข ความจําที่ เกิดขึ้นเนี่ย ไปยึดเอาความจําเปนเรา สัญญาวาเปนของเรา เมื่อความจํานั้น เปลี่ยนแปลง เราก็เปนทุกข อันนี้ขันธหา