Page 189 - มรรควิถี
P. 189
สังขารคือการปรุงแตง ปรุงแตงมี ๒ อยางนะ รางกายนี่เขาเรียก วากายสังขาร สังขารรางกายนี้ปรุงแตงดวยธาตุ ๔ ประกอบขึ้นดวยธาตุ ๔ ธาตุดิน ธาตุน้ํา ธาตุลม ธาตุไฟ แลวก็ขันธ ๕ สังขารอีกอยางหนึ่งก็คือจิต จิตสังขาร จิตที่เราปรุงแตงเรื่องตาง ๆ ขึ้นมา เห็นอะไรก็ปรุงแตง จับอะไร ก็ปรุงแตง สัมผัสทางตา หู จมูก ลิ้น กาย หรือใจ เราก็จะปรุงแตงตอ ตรง นี้แหละจิตสังขาร การปรุงแตงตาง ๆ เกิดขึ้น เพราะปรุงแตงแลวเราก็ยึด เอาเปนของเรา เอาความปรุงแตงนั้นมาเปนของเรา
วิญญาณคือจิตที่ทําหนาที่รู จิตที่ทําหนาที่รับรู ตรงนี้สําคัญมาก ๆ เพราะถามวาใครเปนผูรู ? เราเปนผูรู ถามวาใครเห็น ? เราเห็น ใครได ยิน ? เราเปนผูไดยิน เห็นไหม ? เราทั้งหมดเลย เวลาสัมผัส ก็เราเปน ผูสัมผัส เวลาพูด เราเปนผูพูด เกิดความรูสึกวาเปนเรา อะไรก็ของเรา มี แตของเราทั้งหมด เพราะฉะนั้นเมื่อมีเราขึ้นมา กิเลสก็เกิดขึ้น ความชอบ ไมชอบเกิดขึ้น ความเกลียดเกิดข้ึน ความพอใจไมพอใจเกิดขึ้น ตรงนี้แหละ เพราะวามีเรา ความเปนคนเกิดขึ้นมาเพราะวามีเรา มีเราขึ้นมา เปนคน ขึ้นมา จริง ๆ แลวขันธหาอันนี้มีกายกับใจ เกิดจากวิบากกรรมที่เราทําใน อดีต แลวก็ปจจุบันก็ดําเนินไปตามกรรมของเราแลวก็วิบากในอดีต แลว ก็ทํากรรมใหมตอไป
ทีนี้ลองดู สังเกตดูอีกทีหนึ่ง ใหพิสูจนวาทุกครั้งที่เอาความรูสึก วาเปนเรามาใสตัว จิตใจเรารูสึกเปนไง ? จิตใจพอเอาความเปนเรามาที่ ตัวแลวจะรูสึกหนัก นั่นคือความเปนเราเกิดขึ้น เมื่อความเปนเราเกิดขึ้น ความทุกขเกิดขึ้น เพราะฉะนั้นถาจะดับความทุกข สาเหตุแหงความทุกข ทั้งหมด หรือดับสาเหตุแหงความทุกข ก็ดับความรูสึกวาเปนเรา ลอง พิสจู นดวยการเอาความรูสึกวาเปนเราออกจากตัว เอาความรูสึกวาเปนเรา ออกปุบ รูปนามอันนี้จะวางเบา วางเบาและไมบอกวาเปนเรา ไมบอกวาเปน ใคร มีแตจิตที่ทําหนาที่รู ซึ่งบางทานเรียกวาธาตุรู หรือวิญญาณรู ไมมีอะไร
175
