Page 194 - มรรควิถี

180
พอแยกออกเมื่อไหร ขยายมันออกเมื่อไหร ความทุกขนั้นจะบางลง จางลง แลวก็หายไป อันนั้นวิธีดับทุกข
อีกอยางหนึ่งก็คือ ถาความทุกขนั้นไมใหญมากนัก หรือความทุกข ที่เกิดขึ้นเปนจุดเล็ก ๆ ขนาดนี้เล็ก ๆ เราสามารถเอาความรูสึกที่วางเขา ไปดับไดเลย เอาจิตเราเขาไปแลวก็ไปดับความทุกขนั้นไดเลย ไมตอง ขยายออก ไมตองขยายนะ
ยกตัวอยาง เวลาเรามีความทุกข ทุกขจากอะไรมากที่สุด ? บาง คนทุกขจากความโกรธมากที่สุด ก็เลยใหคิดถึงความโกรธเปนเหตุแหง ทุกข ทุกขมาก ๆ บางคนบอกวาใหขยายความทุกข ไมขยายความรูสึก ทุกข แตขยายเรื่องที่ทําใหทุกข ขยายความรูสึกทุกขกับขยายเรื่องที่ ทําใหทุกข คนละอยางกันนะ ความทุกขคือความรูสึกอึดอัด หนัก แนน ที่ใจ มันแนน ๆ อึดอัดหนักที่ใจหรือที่ตัวของเรา แตเรื่องที่ทําใหทุกขก็คือ ความคิดหรือเรื่องราวตาง ๆ ที่อยูนอกตัว ถาขยายเรื่องราวเมื่อไหรเรา จะดับทุกขไมได เพราะการขยายเรื่องราวคือหาเหตุแหงทุกข ขยายเรื่องราว เมื่อไหร คิดเพราะอยางนั้นอยางนี้ เราก็ทุกขมากขึ้น ทุกขมากขึ้น แตถา ขยายความทุกข ความทุกขจะดับไป ขยายความรูสึกอึดอัด ความทุกขก็จะ ดับไป คนละสวนกัน นี่คือวิธีดับทุกข
อีกอยางหนึ่งถาตองการดับทุกขอยางสิ้นเชิง หมายถึงวาสิ้นสุดแหง กองทุกขทั้งปวงเลย ก็ตองอาศัยอาการกําหนดรูการเกิดดับของรูปนาม อาการเกิดดับหรืออาการพระไตรลักษณที่เรากําลังปฏิบัติอยู ไมวาจะเปน อาการเกิดดับขณะนั่งสมาธิ ขณะเดินจงกรม ขณะทํางานตาง ๆ ในอิริยาบถ ยอย รูอาการเกิดดับของรูปนาม เห็นอาการนั้นดับจิตดับดวย ไดยินเสียง ดับจิตดับดวย ตรงนั้นคืออาการเกิดดับของรูปนาม เมื่อกําหนดตอเนื่อง มาก ๆ เขาสูปรมัตถได ที่สุดแลวก็เขาสูมรรคผลนิพพาน หรือดับทุกขได อยางสิ้นเชิง จะไดดับทุกขอยางสิ้นเชิงจนถึงวาไมเวียนวายตายเกิดอีก