Page 289 - มรรควิถี
P. 289
อาการปวด เมื่อย ชา คัน จัดเปนเวทนาทั้งหมด พอเรานั่งแลวรูสึกเมื่อย ขึ้นมา ตรงนี้เขาเรียกเวทนา เวทนาไมเที่ยง พระพุทธเจาตรัสอยางนั้น แตเรารูวาไมเที่ยง เราไมเคยเห็นความไมเที่ยง พอมีเวทนารูวาเกิดดับ เราเปลี่ยน ถาเรารู พอมีเวทนาเกิดขึ้นมาก ๆ ทํายังไง ? เมื่อมีเวทนาเกิดขึ้น สิ่งที่ตองพิจารณา หนึ่ง.. เมื่อมีเวทนาเกิดขึ้นปบ พอมีความปวดเกิดขึ้น ใหสังเกตวา เวทนาหรือความปวดที่เกิดขึ้นกับจิตเราเปนสวนเดียวกัน หรือคนละสวน ที่เราพิจารณานี้เพื่อใหแยกรูปแยกนาม หรือแยกนามกับ นาม เพื่อไมมีอุปาทาน ไมมีอุปาทานวาเราปวดเราเจ็บ ใหเห็นชัดถึงความ เปนคนละสวน เวทนากับจิตเปนคนละสวนกัน
ตอไปก็คือ เอาจิตเขาไปรูความไมเที่ยงของเวทนา หนึ่ง.. ไปรูวาเวทนา นั้นเกิดอยูที่ไหน เกิดอยูที่ไหนนะ ? เกิดอยูที่เขา เกิดที่หลัง เกิดที่ไหล เกิดที่ตัว เกิดที่หัว เกิดที่แขน อันนี้เปนการพิจารณาบัญญัตินะ อีกอยาง หนึ่งก็คือวา ถาเราทําจิตใหวางได สมมติวาเขาเกิดอยูที่แขน เอาความรูสึก วาเปนแขนออก รูสึกเปนไง ? วางไปใชไหม ? เอาความรูสึกวาเปนหัวเขา ออก ลองดูวาบริเวณหัวเขาเรารูสึกเปนไง ? ไมมี จะเบา ๆ ตรงนี้คือเพิก บัญญัติ เขาเรียกวาเพิกบัญญัติ การถอนจากบัญญัติ ถอนความรูสึก ของเราออกจากบัญญัติ ใหเหลือแคอาการ ไมมีหัวเขาแตยังรูสึกถึง ความปวด เหลือแตอาการ เหลือแตเวทนา
เพราะฉะนั้นเมื่อเหลือแตเวทนา ไมมีรูปรางของหัวเขาปุบ ก็จะเห็น วาเวทนาหรือความปวดนั้นจะตั้งอยูในที่วาง ๆ แลวจะเห็นเวทนาที่เกิดขึ้น กับจิตก็คนละสวนกัน ตอไปเมื่อกําหนดรูอยางนี้ปุบ จะทําใหเรารับรูเวทนา อยางไมมีตัวตน ไมใชเราเปนผูรู มีแตจิตที่ทําหนาที่รู แลวก็เมื่อเรากําหนด เวทนา เราก็จะเห็นชัดวาเวทนานั้นมีการเปลี่ยนแปลงในลักษณะอยางไร บางครั้งมีอาการหมุนเปนเกลียวแนนขึ้น แรงขึ้น แรงขึ้น ปวดมากขึ้น แต ในขณะเดียวกันเขาก็มีการเปลี่ยนแปลงอยู ตรงที่เปลี่ยนแปลงนี่คือ
275