Page 55 - สภาพจิต
P. 55
49
ขณะที่คิดอยู่มีเราเป็นเจ้าของความคิดไหม รู้สึกว่าเราเป็นผู้คิด หรือมีแต่ ความคิดที่ปรากฏขึ้นมาแล้วก็มีสติเข้าไปก�าหนดรู้พิจารณาถึงเหตุและปัจจัย ที่ก�าลังปรากฏเกิดขึ้นที่เป็นไปอยู่ นี่เป็นการพิจารณาท่ีส�าคัญอย่างหน่ึง และอีกอย่างหนึ่ง อย่างท่ีบอกตอนแรกว่า ขณะท่ีนั่ง รู้สึกว่านั่งอยู่ ในบรรยากาศของความสงบ ในบรรยากาศของความสงบ รับรู้อารมณ์ต่าง ๆ อยู่ในบรรยากาศของความสงบ พอมีความคิดเกิดข้ึนมาก็พิจารณาเช่นเดียวกันว่า ปรากฏนี้เกิดอยู่ในที่ว่าง ๆ ๆ เกิดอยู่ท่ามกลางความสงบ เร่ืองท่ีคิดกับจิต หรือเรียกง่าย ๆ ๆ เร่ืองท่ีคิดกับเราเป็นคนละส่วนกัน อันนี้ถอยสภาวะลงมาพอสมควร เป็นการพิจารณาอารมณ์ที่เป็นบัญญัติ เป็นการพิจารณาเรื่องราวต่าง ๆ ๆ ท่ีเป็นสมมติบัญญัติ ซ่ึงมีประโยชน์ ๆ ๆ ท่ีเกิดข้ึนรอบตัวเรา แต่การรับรู้ด้วยความรู้สึกท่ีไม่มีตัวตนเป็นการรับรู้ตามเหตุปัจจัยท่ีเกิดขึ้นจริง ซึ่งมีความละเอียดหรือมีความลึกซึ้งในตัว บางขณะเราคิดพิจารณา ดว้ ยเหตปุ จั จยั แคเ่ ผนิ ๆ ๆ ผา่ น น น น น น ๆ ๆ ไมส่ ามารถมองไดร้ อบ อบ อบ นนั่ คอื สภาวธรรม ที่เกิดขึ้นจากปัญญาของผู้ปฏิบัติว่าจะพิจารณาได้รอบคอบละเอียด แยบคายมากน้อยแค่ไหน ถ้าพิจารณาด้วยความรู้สึกท่ีไม่มีตัวตน ก็จะเป็นการดี
บางขณะเวลามีความคิดเกิดขึ้นมา ส่วนใหญ่แล้วผู้ปฏิบัติหรือ บคุ คลทว่ั ไปกจ็ ะมธี ง ง ง ง มขี อ้ อ้ กา หนดมเี ปา้ หมายวา่ ตอ้ งเปน็ แบบนี้ แบบนี้ ควรจะเปน็ แบบนี้ แบบนี้ น่าจะเป็นอย่างน้ี นั่นเหมือนกับตัดสินไปแล้ว พอเหตุปัจจัยไม่เป็น อย่างท่ีคิดเอาไว้ สภาวธรรมที่เกิดขึ้นไม่ได้เป็นอย่างที่ปรารถนา ไม่ได้เป็น ไม่ได้เป็น อย่างท่ีคาดการณ์เอาไว้ ขึ้นมา เกิดความไม่เข้าใจ แล้วก็มีอาการกระสับกระส่าย หงุดหงิด
