Page 20 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP

Ülkemize son yıllarda getirilen Kaliforniya orijinli, Portola, San Andreas, Monterey gibi
çeşitler gün-nötr özellikte olup, bunlardan San Andreas, Kaliforniya Üniversitesinde Albion

X Cal. 97.86-1’in melezlenmesi sonucu 2009 yılında elde edilmiştir (Shaw ve Larson, 2009a).
Portola, aynı üniversitede Cal. 97.93-7 X Cal. 97.209-1’in melezlenmesi sonucunda yine aynı

yılda ıslah edilen kuvvetli bir gün-nötr çeşittir (Shaw ve Larson, 2009b). Monterey,

Kaliforniya Üniversitesinde Albion X Cal. 97.85-6’nın melezlenmesi sonucu 2009 yılında
ıslah edilen bir gün-nötr çilek çeşidi olup (Shaw ve Larson, 2009c), Mojave ise, aynı yerde

ıslah edilen bir kısa gün çilek çeşididir (Shaw ve Larson, 2012).

Whitaker ve ark (2012a), ‘Florida Radiance’ (ana ebeveyn) ve ‘Earlibrite’ (baba
ebeveyn) çeşitlerini kullanarak ‘Winterstar” çilek çeşidini elde etmişlerdir. Ebeveyn olarak

kullanılan ‘Florida Radiance’; erkenci, verimli, sezon boyunca iri meyveli, düzgün şekilli
meyve üretme yeteneğine sahip olması, ‘Earlibrite’ ise; kompakt bitki yapısı ve erkenci olması

nedeniyle ebeveyn olarak seçilmişlerdir. Araştırmacılar ‘Winterstar’ çilek çeşidinin, tek yıllık
yetiştiricilik yapılan bölgeler için uygun bir kısa gün çeşidi olduğunu, uzun çiçek sapları

nedeniyle hasadının kolay yapılabildiğini, kompakt ve dik bitki yapısında olduğunu ve mevsim

boyunca sert, konik şekilli meyveler ürettiğini belirlemişlerdir.
Avrupa’daki değişik ülkelerde de çilek ıslah çalışmaları yürütülmektedir. East Malling

Araştırma Enstitüsü’nde, Dr. David Simpson’un başkanlığında, çileklerde derim süresini
uzatmaya ve değişik iklim koşullarına adaptasyonu yüksek çeşit elde etmeye yönelik ıslah

programları yürütülmektedir. Judibell, Delia, Malling Pearl, Malling, Opal, Sallybriht, Amelia
gibi çeşitler İngiltere-East Malling tescillidir. Fransa’daki ıslah programlardan; Ciflorette,

Ciloe, Cigaline, Cireine, Cigoulette, Cifrance, Cirafine, Cirano ve Cilady çeşitleri tescil

ettirilmiştir (Kıyga, 2009). Çilek yetiştiriciliğinde Dünya’da önemli bir paya sahip olan
İspanya’da yürütülen ıslah çalışmalarından Cisco (kısa gün), Coral (kısa gün), Pedrone (gün-

nötr), son yıllarda Candonga ve Amiga çeşitleri geliştirilmiştir. İtalya’da Dr. Walther Faedi

başkanlığında çilek ıslah çalışmaları yürütülmektedir. Söz konusu bu ülkede, AN 235.52, AN
99.78.51, AN.97.120.52, Sba Kamma, Palatina (yüksek verim), Nora (erkenci, düşük

soğuklamalı), Kilo (erkenci, iri ve sert meyveli) tip ve çeşitleri umutlu bulunmuştur (Paydaş
Kargı ve Kafkas, 2009).

ABD ve bazı Avrupa ülkeleri dışında da çilek ıslah çalışmaları yürütülmektedir.
Bunlara örnek olarak; Avusturalya’da Kabarla ve Redland Hope; Hollanda’da Elsanta; Çin’de

Shenmei 3 (21.6 g), Shenmei 5 (25.3 g); İskoçya’da Red Glory (gün nötr, verim 1.5 kg/bitki);

İsrail’de Herut (Antraknoz’a dayanıklı, subtropik iklime uygun, 24 g/meyve) ve Tamir (çok