Page 250 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 250
Pazarlama
1. Yurtiçi üretici fiyatı ile tüketici fiyatı arasında yaklaşık 3 kat fark olması sorundur.
Pazarda istikrar sağlanmalıdır.
2. Markalaşma ve ürün işlenmesinde çeşitliliğe gidilmelidir.
3. Üreticiden tüketiciye, değer zincirinin kısaltılması, aracıların azaltılması, etkin bir
pazarlama ağının kurulumu ve kooperatifleşmeye önem verilmesi gerekmektedir.
4. Pazarlamada kalıntılara dikkat edilmelidir.
5. Üretici birliği kurulmalıdır.
6. Sözleşmeli üretim modeli geliştirilmelidir.
7. Coğrafi işaret alınması da (markalaşma) çilekte yörenin adının duyurulması ile pazar
sorununa katkı koyacaktır.
Farmasötik Botanik
1. Çilek bitkisinin meyveleri, lezzeti ve aromasıyla gıda olarak kullanımının yanında,
zengin polifenol ve C vitamini içeriği ile sağlığı korumak amacıyla tercih edilmektedir.
Fitokimyasal açıdan yüksek miktarda antosiyanin ve elajik asit içeren çilek meyvesinin,
başta antioksidan ve antienflamatuvar olmak üzere birçok biyolojik aktivitesi in vitro,
in vivo ve klinik çalışmalar ile kanıtlanmıştır. Son yıllarda bazı gıda takviyelerinin
içerisinde çilek meyve ekstresinin yer aldığı görülmektedir. Tüm bu özellikleriyle çilek
meyvesi sadece gıda sektörü için değil, eczacılık sektörü için de potansiyel bir kaynak
teşkil etmektedir. Etnobotanik çalışmalara ait literatürler incelendiğinde, bazı çilek
türlerinin sadece meyvelerinin değil, yapraklarının da geleneksel olarak tedavi amacıyla
kullanıldığı tespit edilmiştir. Avrupa İlaç Ajansı (EMA-European Medicines
Agency)’nın HMPC kısa adlı Bitkisel Tıbbi Ürünler Komitesi (Committee on Herbal
Medicinal Products)’nin geleneksel bitkisel tıbbi ürünlerin tescilinde kullanılmak üzere
yayınladıkları bitki monografları arasında; Türkiye’de yetişen türleri de kapsayan bazı
çilek türlerinin yaprakları (Fragaria vesca L., Fragaria moschata Weston, Fragaria
viridis Weston ve Fragaria ×ananassa (Weston) Duchesne ex Rozier, folium) da yer
almaktadır (EMA/833739/2018). Bu durum göstermektedir ki, çilek bitkisinin sadece
meyveleri değil yaprakları da eczacılık endüstrisi için özellikle “Geleneksel bitkisel
tıbbi ürünler” açısından önemli bir potansiyel kaynak teşkil etmektedir.
2. Tıbbi bitki yetiştiriciliğinde bitkinin yetiştiği yer, tür ve varyete farklılıkları, iklim
koşulları, toplama zamanı, çevresel faktörler, tarım metotlarının farklılığı, hasat sonrası
işlemler, depolama koşulları gibi çok çeşitli faktörler, tıbbi bitki içindeki etken madde
miktarını ve etkinliğini değiştirebilmektedir. Çilek meyve ve yapraklarının insan sağlığı
üzerindeki yararlı etkileri ve eczacılık sektöründeki potansiyeli düşünüldüğünde, iyi
tarım ve toplama uygulamaları (GACP-Good Agricultural and Collection Practice)
dikkate alınarak yapılmaktadır. Fitokimyasal içeriği de dikkate alındığında, çilek
üretimi hem ülkemiz hem de dünya pazarında önemli oranda artacaktır.