Page 247 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP
P. 247
10- Modernize topraksız tesislere yönelik yatırım destekleri artırılmalıdır.
Örtüaltı sistemleri
1. Sıcak ılıman ve sahil kesimlerinde yapılan yetiştiriciliklerde, erkencilik amaçlı
örtüaltı sistemleri kullanılmalıdır. Serin ılıman ve yayla bölgelerinde ise
ilkbaharın geç ve sonbaharın erken donlarından korunmak amaçlı örtüaltı
sistemlerinin kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Bu anlamda alçak ile yüksek
plastik tünel ve plastik sera kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Yüksek plastik tünel
ve modern seralarda birim alan verimlerin yüksek olmasından dolayı, ekolojilere
göre tercihen bu örtüaltı tipleri kullanılabilir.
2. Örtüaltı yetiştiriciliğinde hazır projeler veya standart uygulamalar hali hazırda
yapılmakta olup, bu da sera içi başarı performansını düşürmektedir. Nitekim
çilek yetiştiriciliğinde kullanılacak seraların yönlendirme, havalandırma ve
yüzey eğim planlamaları eksik ve yanlış uygulanabilmektedir. Bu nedenle
bölgenin ekolojik ve iklim özellikleri dikkate alınarak sera planlaması
yapılmalıdır.
3. Konstrüksiyon malzemesi ve örtü malzemesi seçiminde üreticiler
bilinçlendirilmeli ve bölgenin özelliklerine göre doğru seçimlerin yapılması
konusunda ilgili kuruluşlarca üreticiler bilgilendirilmelidir.
4. Sera içi iklim kontrolü planlaması konusuna önem verilmelidir. Kapalı
ortamlarda özellikle sıcaklık ve nem kontrolüne ayrıca dikkat etmek
gerekmektedir.
5. Örtüaltı sistemlerinde ısı perdeleri, çift katlı tüneller, sera üzeri yağmurlama
başlıkları gibi ekipmanların kullanımı da önemsenmelidir.
6. Seralarda havalandırma koşullarına dikkat edilmelidir.
Hasat, hasat sonrası işlemler ve depolama
1. Derim, ambalaj, taşıma ve pazar organizasyonu her aşaması teknik düzeyde
planlanmalıdır.
2. Çilek meyvesi hasat sonrası ömrü oldukça kısa olan ürünlerinden birisidir. Hasat
sonrası ara kademelerde kayıp oranları %20-50 arasında değişmektedir. Uygun kalite
ve standartlarda üretilen çileklerin aynı kalitede tüketiciye ulaştırılması için ilk aşama
hasattır. Çilek meyvesi pomolojik özellikleri nedeniyle mekanik zararlanmaya son
derece hassastır ve bu nedenle hasat esnasında çalışacak işçilere eğitim verilmelidir.
Ayrıca paketleme aşamasında ürünlerde hasat ve işleme esnasında oluşacak zararları en
aza indirmek için bahçede paketleme/ambalajlama uygulamaları tercih edilmelidir.
3. Yüksek nem içeriğine sahip tazyikli hava ile ön soğutma işlemi mutlaka uygulanmalıdır.
Ön soğutması yapılan ürünler soğuk zincire alınmalı ve bu koşullarda tüketiciye
ulaştırılmalıdır.
4. Hasat sonrası ömrü kısa olmasından dolayı hasat sonrası ilaç kullanımı sınırlıdır.
Kayıplara yol açan etmenlerin büyük çoğunluğu hasat öncesi aşamadan taşınmakta ya
da depolama ortamından bulaşmaktadır. Yetiştiricilik aşamasında hasat sonrası kaliteyi