Page 248 - ÇİLEK ÇALIŞTAYI KİTAP

ve kayıpları etkileyen gübreleme ve ilaçlama işlemleri düzenli olarak yapılmalıdır. Ürün
depolama yerlerinde temizlik ve dezenfeksiyon işlemleri ihmal edilmemelidir.
5. Çilekte soğuk zincir kırılmalarına dikkat edilmeli, dökme satışlar azaltılmalı ve ürünler
mekanik zarar ve su kaybına karşı korumalı ambalajlar ile pazarlanmalıdır. Çilek
meyveleri satış ve pazarlama aşamasında 0-4°C aralığında soğuk raflarda tüketiciye
sunulmalıdır. Çilek meyvelerinin taşınmasında hava yolu taşımacılığı
yaygınlaştırılmalıdır.

Meyvelerin endüstriyel kullanımı
1. Taze meyve dışında, farklı tüketim şekilleriyle meyveler pazara sunulmalıdır.
2. Ülkemizde yüksek oranda sanayiye yönelik çilek talebi bulunmaktadır. Bu talebi
karşılamak için, iç kesimlerde yapılan üretimi sanayiye yönelik çeşit ve sistemler
yapabilmek için araştırmalar yapmak, sanayiye işlenecek uygun çeşitleri belirlemek ve
üreticilerin bu çeşitleri kullanımlarını teşvik etmek gerekmektedir.
3. ‘TS 185 Çilek’ standardının günümüz koşullarına uygun olmaması önemli bir sorundur.
Bu nedenle ‘TS 185 Çilek’ standardının gerek sofralık ve gerekse endüstriyel üretim
göz önünde bulundurularak TSE tarafından güncellenmesi gerekmektedir.
4. Endüstriyel düzeyde işlenen çileklerde ürün kalitesini artırıcı mekanizasyonu ve işleme
ekipmanının yeterli düzeyde olmaması sorun olarak görülmektedir. Bu amaçla el
işçiliğine dayalı üretimden kaynaklı kalite kayıplarını azaltmak amacıyla gerekli makine
ekipman desteklerinin verilmesi ve özendirilmesi gereklidir.
5. Ülkemizde yetiştirilen çileklerin hangi gıda işleme sanayisine uygunluğuna yönelik
planlamalar yapılmalıdır. Çilek gıda endüstrisinde meyve suyuna, kurutulmuş ürünlere
(tüm, dilimli ve toz), konserveye, donuk ürünlere, fermente ürünlere (şarap, sirke ve
turşu), konsantre ürünlere (reçel ve marmelat) işlenerek değerlendirilmektedir. Bu
bağlamda ülkemiz koşullarında yetiştirilen çilek çeşitlerinin hangi gıda işleme koluna
uygun olduğu ortaya konulmalıdır.

6. Çileğin meyve suyu sanayisinde işleme olanakları oldukça düşük kalmaktadır. Meyve
suyu sanayisi çileği işlemede öncü olması gerekirken ülkemizde istenen düzeyde
değildir. Çözüm olarak, sanayi, üretici ve araştırma kurumları aynı paydada
buluşturularak birincil üretimden ıslah ve yetiştiricilik uygulamaları ile meyve suyuna
en uygun çeşitler belirlenebilir. Ayrıca mevcut meyve suyu işleme tekniklerine
yapılacak kritik müdahale ve iyileştirmelerle depolamada ortaya çıkan sorunların büyük
bir kısmı ortadan kaldırılabilir. Böylece çileğin meyve suyu sanayisinde daha büyük
hacimlerle işlenmesi yanında çiftçiye alternatif pazarlar ve fiyat istikrarı sağlanmış
olacaktır.

7. Dünyada ısıl olmayan gıda işleme teknolojilerinden yüksek basınç uygulaması, vurgulu
elektrik alan, ultrases, UV-C, ozon, ışınlama ve plazma ile ilgili oldukça ümitvar
sonuçlar elde edilmektedir. Bu teknolojilerin besin elementlerinde en az değişime
sebebiyet vererek hem taze çileğin, hem de çilekten elde edilen ürünlerin raf ömrünü
uzatabildiği bilimsel çalışmalarla ortaya konulmuştur. Dünyada gelişmiş ülkeler bu
sistemlere ilişkin tasarımlarını yapmış, patentleri almış ve ticarileşmesini başlatmıştır.