Page 76 - Dinq Magazine July 2020

ቅ
ቅድሚያ ጤናድሚያ ጤና

የጡት ካንሰር
የጡት ካንሰር

ምክንያቶች፣ ምልክቶችና መወሰድ ያለባቸው ጥንቃቄዎች
ምክንያቶች፣ ምልክቶችና መወሰድ ያለባቸው ጥንቃቄዎች

• የአልኮል መጠንን ማስወገድ
የጡት ካንሰር በዓለማችን በብዛት ሌሎች ከበሽታው/ከካንሰሩ መሰራጨት ጋር ተያሌሎች ከበሽታው/ከካንሰሩ መሰራጨት ጋር ተያ
የጡት ካንሰር በዓለማችን በብዛት • የአልኮል መጠንን ማስወገድ
ከሚከሰቱ የካንሰር ዓይነት ነው። የስርጭቱ ይዘው የሚታዩ ምልክቶች እንደ ሳል፤ በብብት • ቋሚ የሆነ የህክምና ክትትል እንደ ዕድሜዎ • ቋሚ የሆነ የህክምና ክትትል እንደ ዕድሜዎ
ከሚከሰቱ የካንሰር ዓይነት ነው። የስርጭቱ ይዘው የሚታዩ ምልክቶች እንደ ሳል፤ በብብት
አካባቢ የሚታይ እብጠት፤የሆድ ማበጥ፤የሳንባ የአልትራሳውንድ እና የማሞ ግራፊ ምርመራ የአልትራሳውንድ እና የማሞ ግራፊ ምርመራ
መጠንም ከግንባር ቀደም አምስቶቹ የካንሰር ዓይከግንባር ቀደም አምስቶቹ የካንሰር ዓይ
መጠንም አካባቢ የሚታይ እብጠት፤የሆድ ማበጥ፤የሳንባ
ነቶች ውስጥ አንዱ ነው። የቅርብ ጊዜ ጥናቶች ውሃ መቋጠር ኢንፌክሽን ወ.ዘ.ተውሃ መቋጠር ኢንፌክሽን ወ.ዘ.ተ
ማድረግ (በሀኪም የሚታዘዝ)
ነቶች ውስጥ አንዱ ነው። የቅርብ ጊዜ ጥናቶች ማድረግ (በሀኪም የሚታዘዝ)
• የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
እንደሚያመለክቱት በዓለማችን ከሚከሰቱ የካንበዓለማችን ከሚከሰቱ የካን
የጡት ካሰር መምጫ ምክንያቶች
እንደሚያመለክቱት የጡት ካሰር መምጫ ምክንያቶች • የአካል ብቃት እንቅስቃሴ ማድረግ
ሰር ዓይነቶች መካከል 25% ገደማ የሚሆነው የተለያዩ የምርምር ጥና ቶች እንደሚያሳዩት • የሆርሞን ህክምናዎችን እና ለጨረር ተጋላጭነ• የሆርሞን ህክምናዎችን እና ለጨረር ተጋላጭነ
ሰር ዓይነቶች መካከል 25% ገደማ የሚሆነው የተለያዩ የምርምር ጥና ቶች እንደሚያሳዩት
የጡት ካንሰር ነው። በተጨማሪ በጠቅላላ በካካንሰር ነው። በተጨማሪ በጠቅላላ በካ
ትን መቀነስ ናቸው።
የጡት ካንሰር በዘር፤ በአኗ ኗር ዘይቤ፤ በሆርካንሰር በዘር፤ በአኗ ኗር ዘይቤ፤ በሆር
የጡት የጡት ትን መቀነስ ናቸው።
ንሰር ምክንያት ከሚመጡ ታማሚዎች ውስጥ ሞን መዛ ባት እንደሚከሰት እና ተጋላ ጭነቱም ሞን መዛ ባት እንደሚከሰት እና ተጋላ ጭነቱም
ንሰር ምክንያት ከሚመጡ ታማሚዎች ውስጥ
14% የሚሆኑት የጡት ካንሰር ታማሚዎች በቀጥታም ሆነ በተዘ ዋዋሪ ከላይ ከተጠቀሱት ጋር
14% የሚሆኑት የጡት ካንሰር ታማሚዎች በቀጥታም ሆነ በተዘ ዋዋሪ ከላይ ከተጠቀሱት ጋር ህክምናው እና ምርመራውህክምናው እና ምርመራው
ናቸው። የጡት ካንሰር ሴቶችን በከፍተኛ መጠን የጡት
ናቸው። የጡት ካንሰር ሴቶችን በከፍተኛ መጠን እንደሚገናኝ ጥናቶች ይጠቁማሉ።እንደሚገናኝ ጥናቶች ይጠቁማሉ።
የጡት ካንሰር ለቅድመ ጥንቃቄው እና ህመሙን ካንሰር ለቅድመ ጥንቃቄው እና ህመሙን
ለሞት እነዚህ መምጫ ወይም አጋላጭ ተብለው
ለሞት ከሚያደርጉት የካንሰር ዓይነቶች አንደከሚያደርጉት የካንሰር ዓይነቶች አንደ
እነዚህ መምጫ ወይም አጋላጭ ተብለው ለማረጋገጥ ሲባል የሚደረጉ ምርመራዎች ያሉ ለማረጋገጥ ሲባል የሚደረጉ ምርመራዎች ያሉ
ሲሆን በዋናነት፡-አልትራሳውንድ የማሞግራፊ በዋናነት፡-አልትራሳውንድ የማሞግራፊ
ኛው እና ዋነኛው ነው። ምንም እንኳን የጡት ሲሆን
ኛው እና ዋነኛው ነው። ምንም እንኳን የጡት ከሚጠቀ ሱት ውስጥ፡-ከሚጠቀ ሱት ውስጥ፡-
ካንሰር በሴቶች ላይ በብዛት ቢታይም በወንዶች • ሴት መሆን• ሴት መሆን
የሲቲ ስካን ምርመራዎች ዋናዎቹ ናቸው።
ካንሰር በሴቶች ላይ በብዛት ቢታይም በወንዶች የሲቲ ስካን ምርመራዎች ዋናዎቹ ናቸው።
ላይም ሊከሰት ይችላል። የመከሰት ዕድሉ በመቶኛ ሌሎች
ላይም ሊከሰት ይችላል። የመከሰት ዕድሉ በመቶኛ • የዕድሜ መጨመር• የዕድሜ መጨመር
ሌሎች ከእባጭ የሚወሰዱ እና ምርመራ የሚደከእባጭ የሚወሰዱ እና ምርመራ የሚደ
ረጉም ይኖራሉ። ይህ ምርመራ የካንሰር ዓይነቱን ይኖራሉ። ይህ ምርመራ የካንሰር ዓይነቱን
ሲገለጽ 1% የሚሆነው የጡት ካንሰር በወንዶች • በቤተሰብ የነበረ የጡት ህመም ወይም ካንሰር• በቤተሰብ የነበረ የጡት ህመም ወይም ካንሰር
ሲገለጽ 1% የሚሆነው የጡት ካንሰር በወንዶች ረጉም
ለመለየት ያስችላል።(Biopsy)
ላይ የሚታይ ነው። ብዙ ዓይነት የጡት ካንሰር ያለ • ውፍረት• ውፍረት
ላይ የሚታይ ነው። ብዙ ዓይነት የጡት ካንሰር ያለ ለመለየት ያስችላል።(Biopsy)
ሲሆን እንደ ዓይነቱ የህመሙ ጥንካሬ ይለያል። • ዘግይቶ ልጅ መውለድ
ሌሎች ምርመራዎች የካንሰር መሰራጨትን ለመምርመራዎች የካንሰር መሰራጨትን ለመ
ሲሆን እንደ ዓይነቱ የህመሙ ጥንካሬ ይለያል። • ዘግይቶ ልጅ መውለድ ሌሎች
ፈተሽ (ለመመርመር) የሚደረጉ ይኖራሉ፤ለም(ለመመርመር) የሚደረጉ ይኖራሉ፤ለም
የጡት ካንሰር ሴቶችን በከፍተኛ መጠን ለሞት • የአልኮሆል እና ሲጋራ መውሰድ• የአልኮሆል እና ሲጋራ መውሰድ
የጡት ካንሰር ሴቶችን በከፍተኛ መጠን ለሞት ፈተሽ
ሳሌ (የ X-Ray ወይንም ራጅ ምርመራ)
ከሚያደርጉት የካንሰር ዓይነቶች አንደኛው እና • የሆርሞን ህክምና• የሆርሞን ህክምና
ከሚያደርጉት የካንሰር ዓይነቶች አንደኛው እና ሳሌ (የ X-Ray ወይንም ራጅ ምርመራ)
አንድ ጊዜ የጡት ካንሰር መኖሩ ከተጋለጠ በኋላ ጊዜ የጡት ካንሰር መኖሩ ከተጋለጠ በኋላ
ዋነኛው ነው። ምንም እንኳን የጡት ካንሰር • በዘር• በዘር
ዋነኛው ነው። ምንም እንኳን የጡት ካንሰር አንድ
የጡት ካንሰርን መሰራጨት አለመሰራጨቱን የታካንሰርን መሰራጨት አለመሰራጨቱን የታ
በሴቶች ላይ በብዛት ቢታይም በወንዶች ላይም • ለጨረር መጋለጥ• ለጨረር መጋለጥ
በሴቶች ላይ በብዛት ቢታይም በወንዶች ላይም የጡት
ካሚውን የጠቅላላ የጤና ሁኔታ እንዲሁም የተለየጠቅላላ የጤና ሁኔታ እንዲሁም የተለ
ሊከሰት ይችላል። የመከሰት ዕድሉ በመቶኛ • የወር አበባን በለጋ ዕድሜ መጀመር</• የወር አበባን በለጋ ዕድሜ መጀመር</
ሊከሰት ይችላል። የመከሰት ዕድሉ በመቶኛ ካሚውን
ሲገለጽ 1% የሚሆነው የጡት ካንሰር በወንዶች የወር አበባን ለረጀም ጊዜ (ዕድሜ) ማየት የወር አበባን ለረጀም ጊዜ (ዕድሜ) ማየት
ሲገለጽ 1% የሚሆነው የጡት ካንሰር በወንዶች ያዩ ያዩ ቅድመ ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገቅድመ ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገ
ባት ህክምናው የሚደረግ ይሆናል።
ላይ ላይ የሚታይ ነው። ብዙ ዓይነት የጡት ካንሰር ያለ የሚታይ ነው። ብዙ ዓይነት የጡት ካንሰር ያለ ባት ህክምናው የሚደረግ ይሆናል።
ህክምናው ከላይ እንደተጠቀሰው የተለያዩ ቅድመ ከላይ እንደተጠቀሰው የተለያዩ ቅድመ
ሲሆን እንደ ዓይነቱ የህመሙ ጥንካሬ ይለያል። ቅድመ ጥንቃቄዎች
ሲሆን እንደ ዓይነቱ የህመሙ ጥንካሬ ይለያል። ቅድመ ጥንቃቄዎች ህክምናው
የጡት ካሰር አስቀድመን ሙሉ በሙሉ ልንከላከካሰር አስቀድመን ሙሉ በሙሉ ልንከላከ
ሁኔታዎችን ከግምት ውስጥ በማስገባት የቀዶ ከግምት ውስጥ በማስገባት የቀዶ
የጡት ካንሰር ምልክቶች የጡት ሁኔታዎችን
የጡት ካንሰር ምልክቶች
ለው ባንችልም ህመሙን በጊዜ በማግኘት አስፈላባንችልም ህመሙን በጊዜ በማግኘት አስፈላ
ህክምና፤ የጨረር ህክምና፤የኬሞቴራፒ እና የሆየጨረር ህክምና፤የኬሞቴራፒ እና የሆ
• በጡት ላይ የሚወጣ እባጭ/ይህ እባጭ ከአካላይ የሚወጣ እባጭ/ይህ እባጭ ከአካ
• በጡት ለው ህክምና፤
ጊውን ህክምና በማድረግ፤የህመሙን ስርጭት እንህክምና በማድረግ፤የህመሙን ስርጭት እን
ርሞን ህክምና ሊደረግ ይችላል።
ባቢው አካል የተለየ እባጭ ነው።/
ባቢው አካል የተለየ እባጭ ነው።/ ጊውን ርሞን ህክምና ሊደረግ ይችላል።
የታካሚዎቹ የመዳን ተስፋ ወይም የኑሮ ዘመን የመዳን ተስፋ ወይም የኑሮ ዘመን
• በጡት ላይ የሚከሰት የመጠን፤የቅርፅ፤የቆዳ ዲሁም መዘዞቹን ከላከል ይቻላል።ዲሁም መዘዞቹን ከላከል ይቻላል።
• በጡት ላይ የሚከሰት የመጠን፤የቅርፅ፤የቆዳ የታካሚዎቹ
እንደ የካንሰር ዓይነቱ እና የስርጭቱ (በሰውነት የካንሰር ዓይነቱ እና የስርጭቱ (በሰውነት
ከእነዚህ ውስጥ፡-
ቀለም መቀየር
ቀለም መቀየር ከእነዚህ ውስጥ፡- እንደ
• በጡት ጫፍ ላይ ያሉ ለውጦች/ወደ ውስጥ • ገላችንን በምንታጠብበት ጊዜ ሁሉንም የጡ• ገላችንን በምንታጠብበት ጊዜ ሁሉንም የጡ
የመሰራጨት) የሚወሰን ይሆናል።
• በጡት ጫፍ ላይ ያሉ ለውጦች/ወደ ውስጥ የመሰራጨት) የሚወሰን ይሆናል።
ታችን ክፍል መፈተሽ (እባጭ መኖሩን እና አለክፍል መፈተሽ (እባጭ መኖሩን እና አለ
መግባት (አዲስ የሆነ)/
መግባት (አዲስ የሆነ)/ ታችን
• በጡት ላይ መላጥ፤መቁሰል፤የተለየ ፈሳሽ መኖሩን ማየት፤የቀለም ለውጥ መኖሩን ማየት)መኖሩን ማየት፤የቀለም ለውጥ መኖሩን ማየት)
• በጡት ላይ መላጥ፤መቁሰል፤የተለየ ፈሳሽ
• በሁለቱም
• በሁለቱም ብብታችን ውስጥ እባጭ አለመኖብብታችን ውስጥ እባጭ አለመኖ
ማውጣት ሩን መፈተሽ
ማውጣት
ሩን መፈተሽ
• በጡት • ተመጣጣኝ
• በጡት ላይ የሚታይ የቀለም ለውጥ/መቅላት፤ ላይ የሚታይ የቀለም ለውጥ/መቅላት፤
• ተመጣጣኝ የሆነ የሰውነት ክብደት እንዲኖየሆነ የሰውነት ክብደት እንዲኖ
የብርቱካን ልጣጭ የሚመስል/
የብርቱካን ልጣጭ የሚመስል/ ረን ማድረግ።
ረን ማድረግ።
Pag
Page 76 “ኢትዮጵያ ለዘላለም ትኑር“ ድንቅ መጽሔት - ሐምሌ 2012e 76 “ኢትዮጵያ ለዘላለም ትኑር“ ድንቅ መጽሔት - ሐምሌ 2012