Page 111 - Ca Mau dat va nguoi
P. 111
đâm đầu chạy tuốt ra rừng. Từ đó về sau cọp "bỏ
tật” bắt người ăn thịt”.
Như đã kể trên, năm 1964 là năm ông Ba Phi
qua đời, không có văn bản nào ghi chép lại các
chuyện đó, kể cả người trong thân tộc ông. Điểu
này chứng tỏ các câu chuyện kể của ông Ba Phi là
chuyện truyền ngôn. Các chuyện này mang hình
thái cấu trúc văn học : Có mở đề, thắt nút và kết
thúc. Dòng chuyện kể của Bác Ba Phi cho phép
chúng ta hình dung một loại tiểu thuyết chương, hồi
rút gọn mà dù có đảo lộn trật tự thế nào cũng giữ
được ý nghĩa và tinh xuyên suốt của hệ tư tưởng
quán xuyến toàn bộ dòng chảy của các chuyện kể.
Nhìn chung, hệ thống chuyện kể trên, chuyện
nào cũng mang lại cho người nghe trước hết là tiếng
cười sảng khoái, mượt mà âm sắc trào lộng, rất đặc
hiệu Ba Phi, còn ở tầng sâu câu chuyện thường có
sự gửi gắm sâu sắc mà có lẽ sự khám phá nó còn
phải lâu dài.
Tính tất yếu của loại chuyện kể dân gian
thường bị "biên tập" hoặc "hiệu chỉnh" lại trong quá
trình câu chuyện "lưu lạc". Lại có tình trạng công
chúng hâm mộ đã tự giác đóng góp sáng tác của
mình vào đó, gây ra sự pha tạp làm lẫn lộn với dòng
chuyện kể chính thống của người khởi xướng. Một
vài người còn sáng tác ngay trên cái nền câu
chuyện của ông Ba Phi bằng văn học hành văn.
Chính điều này vừa góp phần "tam sao thất bổn"
1 0 9 Cà M au - Đ ất &. Nguxji