Page 55 - Bai Thu Hoach - Nhom 2A
P. 55

KIẾN TRÚC NHẬP MÔN  -  GVHD: PHẠM QUANG DIỆU                                       NGUYỄN GIA LUẬT - 21710100047


                                                               Mái  hình  lưỡi  rìu  cao  vút  gồm  2  mái  chính  và  2
 NHÀ R O NG                                                    mái  phụ  hình  tam  giác  cân  và  nhỏ.  sử  dụng  cỏ
                                                               tranh lợp thành nhiều lớp dày.


                                                               Phên vách được đan bằng tre nứa, lồ ô tạo nên
 Nhà  Rông  Tây  Nguyên  là  di  sản  văn  hóa  gắn            một dải hoa văn sinh động. Cửa chính được mở
 liền với lịch sử cư trú lâu đời của đồng bào các              ở gian chính giữa của một vách chính, cửa phụ
 dân  tộc  Tây  Nguyên.  Nhà  Rông  là  ngôi  nhà              mở  ở  vách  phụ  của  đầu  hồi  phía  bên  phải  cửa
 nằm ở khu vực trung tâm của một làng, đây là                  chính. Trước cửa chính và cửa phụ buôn làng làm
 ngôi  nhà  chung  và  là  ngôi  nhà  lớn  nhất,  như          thêm hiên là nơi dừng chân nghỉ ngơi chờ đợi khi
 đình làng của người Kinh, nhà Rông dùng làm                   có  nhiều  người  ra  vào  nhà  hay  lên  xuống  cầu
 nơi tụ họp nơi thực thi các luật tục, nơi tiếp                thang.
 khách,  nơi  diễn  ra  các  sự  kiện  trọng  đại  của
 buôn  làng,  nơi  già  làng  tập  hợp  dân  làng  để
 bàn  luận  những  việc  quan  trọng  của  buôn   Nhà Rông gồm 10 - 14 cột, trong đó có 8 cột chính và 2 - 6 cột phụ. Các cột được liên kết dưới dạng
 làng,  của  đất  nước.  Đây  cũng  là  nơi  tổ  chức   cột vì kèo. Người ta đã nghiên cứu và thấy rằng trong tỷ lệ kích thước cho phép này thì sức chống
 các  lễ  hội  tâm  linh  cộng  đồng  và  là  nơi  các   đỡ của những hàng cột sẽ đều nhau và cân bằng.
 thế hệ nghệ nhân già truyền đạt lại cho thế hệ
 trẻ những giá trị văn hóa truyền thống...


 Nhà Rông chỉ có ở những buôn làng người dân
 tộc  như  Gia  Rai,  Ba  Na...  ở  phía  Bắc  Tây
 Nguyên, đặc biệt ở hai tỉnh Gia Lai và Kon Tum.


 Nơi dựng nhà Rông phải cao ráo và thoáng mát về
 mùa nắng và ấm áp về mùa mưa, bên cạnh đó nhà
 Rộng được xây ở trung tâm của làng từ các con
 đường về từ xa phải nhìn thấy nhà Rông. Khu đất
 ấy phải bằng phẳng đủ rộng để tập trung số người
 ít nhất là gấp 2 đến 3 lần số người trong làng.

     Trên mái nhà và các vì kèo được trang trí rực rỡ          Cầu thang lên nhà Rông các dân tộc thường đẽo
 Đặc điểm kết cấu nhà Rông Tây Nguyên về chiều
 cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: kiến trúc của   với  các  hoa  văn  tín  ngưỡng  thờ  cúng,  các  câu   7 đến 9 bậc. Trên đầu cầu thang của mỗi dân tộc
 mỗi dân tộc, thể hiện sự quyền uy, sức mạnh của   chuyện  huyền  thoại  về  các  chiến  binh  xa  xưa,   khác nhau sẽ được tạo
 cộng  đồng  làng,  tỷ  lệ  so  với  chiều  rộng…  do  đó   các con vật cách điệu, các vật dụng và cảnh sinh   hình  khác  nhau:  người
 không cố định. Tuy nhiên tính từ mặt đất đến nóc nhà Rông thường dao động khoảng 8 đến 20m   hoạt gần gũi với người dân.   Ba Na là hình ngọn cây
 , phổ biến nhất là khoảng 15 đến 16m, cao nhất khoảng 30m. Chiều dài nhà Rông khoảng 10m và   rau dớn, người Ja Rai là
 chiều rộng hơn 4m.                                            hình  quả  bầu  đựng
                                                               nước, người Xê Đăng Jẻ
 Giống  như  nhà  dài,  vật  liệu  làm  nhà  Rông  xuất  phát  từ   Triêng  là  hình  núm
 thiên  nhiên  núi  rừng  như  gỗ,  mây,  tre,  nứa,  lá…  Cột  là   chiêng   hay    mũi.
 những thân gỗ to, loại tốt như trắc, hương… để đảm bảo
 không  bị  mối  mọt  mục
 ruỗng, nhất là phần chân                                      t
                                                               h uyền...
 ngập đóng sâu dưới nền   THOẠT  NHÌN,  PHẦN  MÁI  CÓ  VẺ  NHƯ  MẤT  CÂN  ĐỐI  SO  VỚI  CẤU
 đất. Khung mái nhà được   TẠO  TỔNG  THỂ  CỦA  NHÀ  RÔNG  NHƯNG  NÓ  LẠI  TẠO  RA  SỰ  THANH
 kết cấu từ nhiều loại cây   THOÁT,  KHÁC  BIỆT  GIỮA  NHỮNG  MÁI  NHÀ  SÀN  CỦA  CÁC  DÂN  TỘC
 dài  được  dựng  thẳng   TRONG CỘNG ĐỒNG.
 đứng gọi là rùi. Các chỗ   VIỆC CHỈ SỬ DỤNG CÁC CÔNG CỤ ĐƠN GIẢN NHƯ RÌU, XÀ GẠT ĐỂ THI CÔNG
 chắp nối dùng sung mây   NÊN THOẠT NHÌN CÁC CHI TIẾT CÓ VẺ MỘC MẠC, THÔ RÁP NHƯNG LẠI ẨN
 hay lạt tre để buộc.  CHỨA SỰ TINH TẾ, HÀI HÒA MỘT CÁCH TỰ NHIÊN.


 41  TÂY NGUYÊN  -  VÙNG ĐẤT THIÊNG                                  TÂY NGUYÊN  -  VÙNG ĐẤT THIÊNG                42
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60