Page 160 - thphanvantriq1_1105581_1ho-chi-minh-bien-nien-tie

160

Sau một thời gian chuẩn bị, Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức do Nguyễn Ái Quốc
cùng với một số đồng chí Trung Quốc chủ trương tổ chức được chính thức thành lập.

Đây là một đoàn thể có tính chất quốc tế bao gồm người Việt Nam, Trung Quốc, Ấn
Độ, Triều Tiên, Inđônêxia, Miến Điện, v.v..
9)
Đại hội thành lập đã thông qua tôn chỉ của hội là "liên lạc với các dân tộc đó, cùng
làm cách mạng nhằm đánh đổ đế quốc".

Tuyên ngôn của Hội khẳng định: "Con đường thoát duy nhất để xoá bỏ sự áp bức
chỉ có thể là liên hiệp các dân tộc nhỏ yếu bị áp bức và giai cấp vô sản toàn thế giới,
áp dụng những phương pháp cách mạng để lật đổ về căn bản chủ nghĩa tư bản đế
quốc cực kỳ hung ác".

Hội trưởng là Liêu Trọng Khải (Trung Quốc).

Nguyễn Ái Quốc mang tên Lý Thuỵ là một trong những người lãnh đạo của hội,
được bầu làm Bí thư kiêm phụ trách công việc tài chính của hội, đồng thời cũng là
người trực tiếp phụ trách chi bộ Việt Nam của Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức.
- T. Lan: Vừa đi đường vừa kể chuyện, Nxb. Sự thật, Hà Nội, 1976, tr. 27.

- Hoàng Tranh: Hồ Chí Minh và Trung Quốc, Nxb. Giải phóng quân, Bắc
Kinh, 1987, tr. 30-31 (bản tiếng Trung Quốc).

Tháng 7, ngày 13

Nguyễn Ái Quốc đến Uỷ ban bãi công Cảng Tỉnh đề nghị được tham gia vào
10)
đội diễn thuyết với danh nghĩa là hội viên Hội liên hiệp các dân tộc bị áp bức.

Từ ngày 19-6, công nhân Cảng Tỉnh đã tổ chức cuộc bãi công lớn để ủng hộ phong
30
trào "30-5" .
Ngày 9-7, Uỷ ban bãi công Cảng Tỉnh quyết định tổ chức đội diễn thuyết để ngày
đêm đi tuyên truyền cổ vũ công nhân kiên trì đấu tranh.

Ngày 10-7, tờ Công nhân chi lộ đặc hiệu đăng thông cáo về quyết định trên của Uỷ
ban bãi công.

Biết được tin này, Nguyễn Ái Quốc đã đến ghi tên vào đội diễn thuyết. Trong danh
sách ghi tên là Lý Thuỵ. Nguyễn Ái Quốc còn đăng ký đề mục của bài diễn
thuyết Quan hệ giữa công nhân Trung Quốc với các dân tộc bị áp bức và sự cần
thiết phải liên hiệp lại đánh đổ đế quốc.

Ủy ban bãi công đã hoan nghênh, chấp nhận yêu cầu của Nguyễn Ái Quốc và giới
thiệu Người đi báo cáo ở một số cơ sở.

Về việc này, báo Công nhân chi lộ đặc hiệu, số 20, ra ngày 14-7-1925 đã đưa
tin Một người Việt Nam gia nhập đội diễn thuyết và để giữ bí mật cho Nguyễn Ái
Quốc, tờ báo dùng tên gọi Lý Mỗ (chữ Mỗ như cách gọi ông X. của Việt Nam).
- Hoàng Tranh: Hồ Chí Minh và Trung Quốc, Nxb. Giải phóng quân, Bắc
Kinh, 1987, tr. 32-33 (bản tiếng Trung Quốc).

Tháng 7, ngày 19