Page 50 - Çatalca'da Eğitim - Sayı 1

Hızır İdi,

Yunus İdi

MUSTAFA TÜRK *

Yunus Emre bu dünyada iki kişi kalur derler
Meğer Hızır İlyas ola abı hayat içmiş gibi

nsanoğlu, yaratılışından itibaren olağanüstülük arz dığı İslam coğrafyasında asırlardır anlatıla gelen bir kıs-
İeden olayları, eşyayı ve kahramanları öğrenme, araş- sa, bize Hızır Aleyhisselam’ı arayış/algılayış biçimimiz
tırma, bilme konusunda oldukça istekli/meraklı/gayet- hakkında bir fikir verecektir sanırım. Şöyle ki:
li olmuştur. Hiç şüphesiz bu olağanüstü varlıkların için-
de insanların algı sınırlarını zorlayan ve dahi aklı aşan en Bir zamanlar zâhidin birisi Hızır’ı aramaya koyulmuş.
önemli şahsiyetlerden birisi de Hızır’dır. Yüzyıllardır Gezmedik köy, kasaba bırakmamış lakin tüm çaba na-
orta doğu coğrafyasında yaşayan insanların dua, istek ve file. Önüne çıkan herkese sormuş Hızır’ı gördünüz mü?
beklentilerini karşılamak hususunda aşkın ve fakat dil- Nerede bulurum onu? diye. Aylar, yıllar geçmiş ama ne
lerinden, gönüllerinden düşürmedikleri önemli bir şah- gören var Hızır’ı ne de nerede olduğunu bilen. En so-
siyettir Hızır Aleyhisselam. Öyle ki; isimleri farklı olsa nunda yaşlı bir adamla karşılaşmış. Yaşlı adam: Ne arı-
da, Sümerlerin Gılgamış destanında, bazı ilkel dinlerin yorsun? diye sormuş. Bizim zâhid cevap vermiş: Hızır’ı
tanrısal motiflerinin arasında ve hatta Greklerin kutsal arıyorum. Peki, demiş yaşlı adam: Sen Hızır’ı görsen
kitaplarında mitolojik bir şahsiyet olarak karşımıza çı- tanır mısın? Nasıl bileceksin karşına çıktığını? Bizim-
kan Hızır Aleyhisselam’a her toplum kendince bir isim ki cevap vermiş: Bilmiyorum. Bak, demiş yaşlı adam:
yakıştırmış, onu olağanüstü güçlerle donatmıştır. Hızır öyle bir zat ki parmağıyla duvara benim çizdiğim
gibi bir çizgi çizse işte böyle yeşil bir çizgi olur. Allah razı
Toplumların içinde bulundukları dönemin sosyo-kültü- olsun ihtiyar, demiş bizim zâhid. İşte, şimdi gider Hızır’ı
rel özelliklerine, inanç düzlemine aykırı olmayacak bir bulurum.
biçimde, Hızır eksenli gelişen vakıalar çeşitli menakıp-
larda kitaplarda/hikâyelerde/metinlerde anlatılmış, gü- Öyle görünüyor ki üzerinden asırlar geçse de istek, te-
nümüze kadar ulaşmıştır. Hızır’ı arayıp bulmanın, onu menni, dua ve ihtiyaçlar değişse de insanoğlunun Hı-
görmenin, ilâhi bir lütfa mazhar olmakla eşdeğer sayıl- zır’dan beklentisi ve onu arayış, algılayış, anlayış biçimi

* Türkolog

50 2021/1