Page 53 - LSDB xa Xuan Thuong

Kế thừa và phát huy truyền thống chống đế quốc, bước
vào thời kỳ mới, Nhân dân Thượng Phúc tiếp tục đẩy mạnh
cuộc đấu tranh với bọn kỳ hào, hương lý đòi giải quyết vấn
đề ruộng đất, vấn đề dân sinh mà tiêu biểu là:

- Năm 1932 đã đến hạn cấp điền nhưng bọn lý dịch cố
tình trì hoãn, vì quân cấp lại, bọn chúng phải nhả ra các loại
ruộng “úp lá khoai” cấy ăn không, các loại ruộng bút điền, lệ
điền đều là loại ruộng tốt, gần nhà mà chúng đang sử dụng.
Trước tình hình ấy, hàng chục nông dân ở thôn Trung đã đến
tuổi mà chưa được cấp ruộng cùng các ông Phạm Ích Kiên
(ông đồ Năm), Phạm Văn Ru, Đặng Văn Mạo làm đơn sang
phủ tố cáo bọn kỳ hào, hương lý trì hoãn cấp công điền. Tri
phủ Xuân Trường lúc đó là ông Bùi Bằng Đoàn xem xong đơn
liền hạ trát cho đòi một số chức dịch trong xã sang xét hỏi.
(1)
Ngay sau đó, quan phủ lệnh cho lý trưởng phải tiến hành cấp
điền theo quy định. Thắng lợi của cuộc đấu tranh đã làm nức
lòng Nhân dân trong xã.

- Năm 1933, Nhân dân đấu tranh đòi lại cánh đồng Bắc
Làng hiện đang nằm trong tay địa chủ trong xã và địa chủ
Hành Thiện. Cánh đồng Bắc Làng có 62 mẫu, nguyên là
ruộng công điền dành ra làm ruộng thần từ, tế điền. Trong
sổ địa bạ của xã đời Gia Long có ghi “Khi định thiểu điền
đa thì để làm thần từ, tế điền; Khi đinh đa điền thiểu thì
đồng dân phân quân canh tác”. Nhưng bọn lý dịch trong xã
cứ đem bán dẫn cánh đồng này mỗi năm một ít. Cuối cùng
Bắc Làng trở thành ruộng tư điền của địa chủ trong xã và
địa chủ Hành Thiện. Năm 1933 dựa vào lời phê trong “Gia
Long địa bạ”, Nhân dân thôn Đoài và thôn Trung trong đó có

(1) Lệnh bằng văn bản của quan lại truyền xuống cho dân, cho cấp dưới.
52