Page 50 - LSDB xa Xuan Thuong

Năm 1939, chiến tranh thế giới lần thứ hai bùng nổ.
Tháng 11/1940 phát xít Nhật nhảy vào Đông Dương. Từ đó,
Nhân dân ta phải sống dưới ách nô lệ của thực dân Pháp và
phát xít Nhật. Các chính sách bóc lột dã man tàn bạo của
chúng đã đưa đến tai họa khủng khiếp cho Nhân dân ta.
Tháng 3/1945, hơn 2 triệu người dân Việt Nam chết đói. Ở
Thượng Phúc cuối năm 1944 đầu năm 1945 dân tình xao xác,
phần lớn là hết thóc ăn, các loại gia súc, gia cầm đều giết mổ
hết. Từ tháng Giêng trở đi, hàng trăm người già, trẻ, trai, gái
đã đi đào rau má và tìm các loại rau củ để ăn. Trong những
ngày này, người bán lúa non, kẻ bán quần áo, nhiều người
không còn gì đã mang cả bát hương, bài vị thờ tổ tiên đi bán.
Trung tuần tháng 02 trở đi, Thượng Phúc đã có người chết
đói, đến tháng 3 số người chết đói đã rất nhiều, nhiều gia
đình chết cả nhà như: gia đình cụ phó Hành (xóm 16) chết
27 người gồm tất cả con cháu trong nhà, gia đình cụ Trùm
Tuấn (xóm 5) chết 16 người, gia đình cụ Tiên (xóm 1) chết 10
người, gia đình cụ đồ Mưu (xóm 2) có 10 người thì 8 người
chết... Trong thảm họa này, toàn xã có 2.000 người chết đói .
(1)
Trong cảnh chết chóc đau thương của Nhân dân, lòng hận
thù bè lũ bán nước và cướp nước càng được khắc sâu.

Dưới chế độ phong kiến, sự phân hóa xã hội ở Thượng
Phúc ngày càng sâu sắc, đặc biệt từ khi thực dân Pháp đô hộ
nước ta, mâu thuẫn giữa Nhân dân ta với bọn đế quốc, phong
kiến càng trở nên gay gắt quyết liệt. Có áp bức, có đấu tranh,
bằng kinh nghiệm của bản thân trong cuộc sống, người dân
Thượng Phúc thấy rằng chỉ có đoàn kết đấu tranh chống lại
bọn cường hào ác bá thì mới tự bảo vệ được mình.

(1) Theo số liệu thống kê năm 1956 của đội cải cách ruộng đất.
49