Page 105 - marine meteorology

2.11.7 Su Hortumları (Waterspout)

Tornadoların ılık sular üzerinde, daha
zayıf şiddette olanlarına su hortumu
adı verilir. Fırtına ölçekli rotasyonla
oluşmayan, küçük ve zayıf ölçekli
hortumlardır. Cumulonimbus ve tepe
yapabilen cumulus bulutlarının
altında görülür. Su yüzeyinden
koparılan su tanecikleri ile kendi
ekseni etrafında dönerek yükselen
hava parseli, küçük boyutta bir su
hortumu
oluşturur. Cb bulutu ile su yüzeyi arasında uzanan bir koniye benzer. Karalar üzerinde
oluşan toz hortumunun su damlacıklarından oluşmuş şeklidir. Su hortumunun aynısını
kuvvetli oraj bulutları içerisinde görmekte mümkündür. Yaşam döngüleri 20 dakikadan
daha az olup hızları 45 knot’un altındadır.

Su hortumunun oluşumu: Çok hızlı bir şekilde yükselen sıcak ve nemli hava
oldukça kararsızdır ve bu kararsızlığın tepkimesi olarak bulutun altında spiral bir şekil
oluşur. Yer seviyesinden hızlıca yükselen hava, basıncı ve sıcaklığı düşürür. Bu esnada
rüzgâr şiddetini arttırır ve su buharı yoğunlaşmaya başlar. Yoğunlaşan su buharı, spiral
şeklin daha belirgin, havanın ise daha kararsız ve hortumun gücünün artmasıyla şimşek ile
yağışlara neden olur. Hortumlar tropikal bir siklona oranla çok daha küçük, ancak bir o
kadarda yıkıcıdır.

2.11.8 Fırtına Merkezinden Kaçış Manevraları

Gemi seyrinin en temel prensibi olan emniyet kuralları gereği bir fırtına
oluştuğunda yapılacak en mantıklı davranış fırtınanın etki sahasının dışına çıkmaktır.

Fırtına sahası iki bölümde incelenir.

1. Tehlikeli yarı daire:
Kuzey yarım kürede;
fırtına yörüngesinin
sağında kalan kısımdır.
Güney yarım kürede;
fırtına yörüngesinin
solunda kalan kısımdır.
Bu alanda rüzgâr şiddeti
daha yüksektir.
Bu nedenle seyre elverişli değildir. Kuzey yarımkürede gemiler için kaçış
manevrası yandaki şekilde görülmektedir.

İçindekiler 104