Page 100 - marine meteorology
P. 100
➢ Supercell fırtına (Supercell
Thunderstorm): Süpersell
fırtına birkaç saat devam eden
tek hücreli bir fırtınadır. Hızları
100 km’nin üzerindeki
kasırgaları oluşturarak yıkıcı
etkiler yaratabilir.
2.11.2 Tropikal Siklonlar-Fırtınalar
Tropikal siklon; tropik ya da tropik dışı enlemlere ait su üzerinde görülen bir alçak
basınç sistemidir. Tropikal siklonlarda genellikle cephesel aktiviteler görülmez. Sıcak
iklim kuşağında, tropikal sular üzerinde ani basınç değişikliklerinden kaynaklanır. Tropikal
fırtınalarla birlikte şiddetli yağışlarda görülür. Bölgesel ve uzun ömürlü olma özelliğine
sahiptir.
Tropikal siklonlar büyük bir girdaba benzeyen dairesel fırtınalardır. Kuzey
yarımkürede saat yönünün tersine, güney yarım kürede ise saat yönünde ve merkeze doğru
eser. Bu dönüş hareketine siklonik dönüş adı verilir. Tropikal siklonlar kuzey yarımkürede;
önce batıya sonra kuzey ve kuzeydoğuya, güney yarımkürede; önce batıya sonra güney ve
güneydoğuya yönelerek yüksek basınçların çevresinde ilerler.
Oluşum aşamasında rüzgâr hızı 63 km/saat iken, rüzgâr hızı 119 km/saate (12
bofor) ulaşırsa tropikal fırtınaya ulaşmış olur. Rüzgârın hızı zaman zaman 150 mile (250
kilometre/saat) kadar ulaşır.
Merkez basıncı genellikle 950 milibarın altındadır. Siklonun kapladığı alanın çapı
ortalama 400-500 deniz mili olmakla birlikte 25 mil ile 550 mile kadar değişebilir. Siklonun
tam merkezi sakindir ve burada Cb bulutları küme halinde yükselerek siklon gözü (Vertex)
ortaya çıkar. Siklonun gözünde sıcaklık çevresine göre 10-15 °C daha yüksek, rüzgâr sakin
ve nem oranı düşüktür. Tropikal siklonun gözü olan bu alan 10-20 mil civarındadır. Gözden
uzaklaştıkça rüzgârın hızı artar. Yağış şekli genellikle sağanak şeklindedir. Bu alanın
dışında kalan bölgelerde rüzgâr şiddeti maksimum noktaya ulaşır.
Tropikal fırtınalar 7°-43° enlemleri arasındaki okyanusların batı kesimlerinde
bulunan tropikal kuşakta görülür. Ağustos, eylül aylarında Antiller'de (Kuzey ve Güney
Amerika arasındaki adalar topluluğu) görülür. Başlangıç ve mevsim sonu kasırgaları,
Karayip’lerin batısında görülür. Orta Amerika kıyılarının ve Meksika Körfezi'nde sıklıkla
rastlanır.
İçindekiler 99