Page 116 - marine meteorology

5- Okyanus Akıntıları

Okyanus akıntılarının başlıca nedenleri rüzgâr esintileri ve okyanus sularının
değişik bölgelerinde farklı yoğunlukta olmalarıdır. Bu akıntılar, yerin kendi ekseni
etrafında dönmesinden dolayı kuzey yarım kürede saat yelkovanı hareketi yönünde iken,
güney yarım kürede ise saat yelkovanı yönünün tersi istikametinde yol izler. Okyanus
akıntılarının oluşmasını etkileyen kuvvetler; koriyolis etkisi, sürekli rüzgârlar ve kıyı
şekilleridir. Aşağıda verilen şekilde Dünya üzerinde görülen sıcak ve soğuk okyanus
akıntılarının izlediği yönler görülmektedir.

➢ Sıcak akıntılar: Ekvatordan yüksek enlemlere doğru ilerleyen akıntılardır. Başlıca
sıcak akıntılar ve etki alanları şunlardır;

• Kuroşivo: Tayvan'dan başlayarak Japonya kıyılarından kuzeydoğu yönüne
doğru ilerleyen sıcak akıntılardır.
• Gulf stream (körfez akıntısı): Kuzey Atlantik okyanusunda, Meksika
Körfezi'nden başlayıp Birleşik Krallık'ın kuzeyine kadar devam eden sıcak
su akıntısıdır. Avrupa'nın kuzeyindeki iklimi yumuşatarak yaşanabilir kılar.
Tropikal siklon oluşma ihtimalini arttırır.
• Agulhas: Hint Okyanusu'nun güney batısında, Madagaskar ile Afrika kıtası
arasında ilerleyen sıcak akıntılardır.
• Alaska akıntısı: Pasifik Okyanusunun kuzeydoğusunda, saatin ters
yönünde bir daire çizerek ilerler.

İçindekiler 115