Page 198 - Publicationa15

190 ภรณี ลีนุตพงษ์

มากกว่าเป็นการปกครองโดยประชาชนดังกรณีของนครรัฐกรีกโบราณ หรือ

ตามความหมายของลินคอล์นข้างต้นที่ว่าเป็นการปกครองโดยประชาชน แต่
เป็นการปกครองโดยตัวแทนประชาชน วิธีการปกครองดังกล่าวท�าให้เกิดปัญหา
ว่าตัวแทนประชาชนกระท�าการไม่ตรงกับเจตนารมณ์ของประชาชน คือเกิด
กรณีตัวแทนทรยศต่อประชาชนปัญหาเกี่ยวกับความเป็นตัวแทนนี้ แม้แต่รุสโซ่

(Rousseau) นักปรัชญาชาวฝรั่งเศสสมัยศตวรรษที่ 18 ก็ได้ท้วงติงเกี่ยวกับเรื่องนี้
ไว้นานมาแล้ว โดยเห็นว่าอ�านาจอธิปไตยใช้แทนกันไม่ได้ รุสโซ่ปฏิเสธวิธีการ
ปกครองโดยตัวแทนแบบอังกฤษ และมีความเห็นว่าคนอังกฤษมีเสรีก็เฉพาะ
วันเลือกตั้ง เวลาหลังจากนั้นแล้ว พวกเขาคือทาสนั่นเอง 9

โดยที่ระบอบประชาธิปไตยโดยผู้แทน ไม่ว่าจะเป็นประชาธิปไตยในระบบ
โครงสร้างอ�านาจแบบใด ประสบปัญหากันโดยทั่วไป ทางแก้ไขที่ท�ากันโดยทั่วไป
คือการน�าเอาวิธีการเปิดช่องให้ประชาชนสามารถเข้ามามีส่วนร่วมใน
กระบวนการทางการปกครองได้ใน 4 ลักษณะ คือ (1) การถอดถอนผู้ปกครอง

(2) การเสนอกฎหมาย (3) การลงประชามติในปัญหาส�าคัญของสังคม และ
(4) การท�าประชาพิจารณ์หรือการรับฟังความคิดเห็นของประชาชน มาตรการ
ทั้ง 4 ประการนี้ เป็นมาตรการที่บรรจุไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พ.ศ. 2550 ฉบับปฏิรูปการเมือง

ความล้มเหลวของรัฐบาลประชาธิปไตยในการแก้ปัญหาของสังคม ท�าให้
ประเทศต่างๆ พยายามหามาตรการอย่างอื่นในการแก้ไขปัญหา โดยเริ่มด้วย
แนวความคิดฝ่ายเสรีนิยม พยายามเพิ่มบทบาทของรัฐในการจัดท�าบริการสนอง
ความต้องการของประชาชนให้มากขึ้น แต่ก็ไม่สามรถแก้ปัญหาของสังคมได้

เพราะเมื่อท�าไปแล้ว กลไกรัฐเองก็มีผลประโยชน์ส่วนตัวที่จะต้องรักษา กลายเป็น
ว่าขยายบทบาทของรัฐเพื่อคนของรัฐเอง
เมื่อแนวความคิดทางซ้ายล้มเหลว จึงเกิดแนวความคิดของฝ่ายขวา
ซึ่งเสนอให้ลดขนาดของรัฐให้เล็กลงด้วยการถ่ายโอน หรือขายกิจการของรัฐให้

9 M. Judd Harmon, Political Thought: From Plato to the Present (New York: McGraw-hill,
1964), p. 309. 14

_17-0315(178-202)9.indd 190 4/27/60 BE 11:57 AM