Page 35 - เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่
P. 35
5. การวางแผนการผลิตพืชไร่ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
“เศรษฐกิจพอเพียง” เป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีพระราชด ารัส ชี้แนะแนวทาง
การด าเนินชีวิตแก่พสกนิกรชาวไทย มาโดยตลอดนานกว่า 30 ปี ตั้งแต่ก่อนเกิดวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจและ
เมื่อภายหลังได้ทรงเน้นย้ าแนวทางการแก้ไขเพื่อให้รอดพ้นและสามารถด ารงอยู่ได้อย่างมั่นคง และยั่งยืน
ภายใต้กระแสโลกาภิวัตน์การเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ
เศรษฐกิจพอเพียง เป็นเศรษฐกิจที่สามารถพึ่งพาตนเองให้มากที่สุด ไม่ทะเยอทะยานจนเกินก าลังของ
ตนเอง ยึดหลักความพอดีในการด ารงชีวิต ไม่มุ่งเน้นการแข่งขันทางเศรษฐกิจที่เกินก าลัง และศักยภาพของ
ตนเอง ไม่ลงทุนเกินก าลังและรายได้ของตนเอง และต้องรู้จักอดออมไว้ใช้ยามจ าเป็นอีกด้วย
การวางแผนการผลิตพืชไร่ หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีแนวทางปฏิบัติดังนี้
1. ความพอประมาณ เกษตรกรควรวางแผนการผลิตพืชไร่ โดยพิจารณาถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับ
การผลิต ไม่ว่าเรื่องของพื้นที่ ทุน แรงงาน รวมถึงปัจจัยการผลิตอื่น ๆ แล้วควรวางแผนการผลิตให้สอดคล้อง
เหมาะสมกับปัจจัยการผลิตที่มีอยู่ ไม่น้อยเกินไป ไม่มากเกินไป สมดุลกับอัตภาพ ศักยภาพของตนเอง
2. ความมีเหตุผล ในการวางแผนการผลิตพืชไร่ ทั้งการตัดสินใจการผลิตพืชไร่ชนิดใด มีวิธีการ
ด าเนินการผลิตอย่างไร ทุกขั้นตอนการผลิต ต้องเป็นการตัดสินใจหรือการกระท าอย่างมีเหตุผล ค านึงถึง
ผลกระทบที่คาดว่าจะเกิดขึ้นอย่างรอบคอบ เช่น การตัดสินใจผลิตพืชไร่ชนิดใดต้องพิจารณาว่าพืชหลายชนิด
นั้นมีความเหมาะสมกับสภาพแวดล้อมหรือไม่ ตลาดมีความต้องการหรือไม่ หรือการตัดสินใจการใช้วิธีการ
ก าจัดศัตรูพืช ควรจะเลือกใช้วิธีใด ถ้าใช้แล้วจะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือไม่ ถ้ามีผลกระทบเกษตรกรต้อง
ไม่เลือกใช้วิธีดังกล่าว
3. การมีภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว หมายถึง เกษตรกรต้องรู้จักศึกษาหาความรู้อยู่เสมอ ไม่หยุดนิ่ง พยายาม
พัฒนาตนเอง มีความสามารถในการวิเคราะห์ วางแผนการผลิต และจัดการด้วยตนเอง ซึ่งจะท าให้เกษตรกร
สามารถเผชิญกับผลกระทบหรือการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่คาดคิดหรือควบคุมไม่ได้ ในการ
ตัดสินใจกระท าการลงทุนต้องเป็นไปอย่างมีเหตุผล ค านึงถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องและผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้น
อย่างรอบคอบ
ในการวางแผนการผลิตพืชไร่ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เงื่อนไขและปัจจัยที่ท าให้การวาง
แผนการผลิต การตัดสินใจ การด าเนินการแต่ละอย่างไปสู่ความพอเพียง ต้องอาศัย 2 เงื่อนไขคือ
1. เงื่อนไขความรู้ เกษตรกรต้องเป็นผู้มีความรู้ รอบคอบ และใช้ความรู้และภูมิปัญญาอย่างระมัดระวัง
ในการน าเอาหลักวิชาการหรือเทคโนโลยีต่าง ๆ มาใช้ในการวางแผน และการปฏิบัติ เช่น การวางแผนการผลิต
พืชไร่ ถ้าไม่วางแผนให้รอบคอบตั้งแต่ต้นทางคือ การผลิต และปลายทางคือ ตลาด จะมีโอกาสน าไปสู่ความไม่
พอเพียงได้อย่างมาก
2. มีคุณธรรม เกษตรกรต้องเป็นผู้ตระหนักถึงคุณธรรม มีความซื่อสัตย์ สุจริต มีความอดทน ความ
เพียร รู้ผิดชอบชั่วดี ไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น มีการแบ่งปัน เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ ซึ่งการที่เกษตรกรมีคุณธรรม
จะท าให้การวางแผนการผลิตพืชไร่เกิดความตระหนักถึงผลที่จะเกิดขึ้นต่อตนเองสังคม และสิ่งแวดล้อม
จะเห็นได้ว่าการใช้หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการผลิตพืชไร่จะท าให้เกษตรกรเกิดความเข้มแข็ง
พึ่งพาตนเองได้ ภูมิคุ้มกันการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ซึ่งถ้าเกษตรกรและครอบครัวพึ่งตนเองได้ มีความ
พอเพียง อาจจะรวมกลุ่มของเกษตรกรในชุมชน ในรูปของสหกรณ์หรือกลุ่มธุรกิจต่าง ๆ เพื่อสร้างประโยชน์กับ
ส่วนรวมโดยไม่เบียดเบียนกัน มีอ านาจในการต่อรองราคาท าให้เศรษฐกิจในชุมชนดีขึ้น
เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่ รหัสวิชา 20501 – 2202 หน้า 32
