Page 6 - เอกสารประกอบการบรรยาย หน่วยการเรียนที่ 2

การใช้ยาปฏิชีวนะในโรคคอหอยอักเสบ/ต่อม

ทอนซิลอักเสบที่เกิดจาก Group A

Streptococcus (J02/J03)

เมื่อพบ Centor criteria ตั้งแต่ 3 ข้อขึ้นไป ได้แก่

ก) มีไข้ (อุณหภูมิ >38 C)

ข) พบ exudate/pustule ได้แก่พบคราบขาวหรือจุดหนองที่คอหนอง/ต่อมทอนซิล

ค) มีต่อมน ้าเหลืองที่คอ (anterior cervical lymph nodes) โตและกดเจ็บ

หมายเหตุ ไม่ใช่ต่อมน ้าเหลืองใต้คาง (submandibular lymp nodes)

ง) ไม่ไอ

โดยเลือกใช้ Amoxicillin ในเด็กโต วัยรุ่น และผู้ใหญ่ : 500

มิลลิกรัม (1 เม็ด) วันละ 2 ครั้ง จ านวน 20 เม็ด หรือน ้าหนักตัวน้อยกว่า 30

กิโลกรัม ในขนาด 750 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง แต่ถ้าน ้าหนักตัวมากกว่า 30

กิโลกรัม ขนาด 1,500 มิลลิกรัม (3 เม็ด) วันละ 1 ครั้ง จ านวน 30 เม็ด ไม่ควรใช้

amoxicillin (500 มิลลิกรัม) 2 เม็ด วันละ 2 ครั้ง เนื่องจากขนาดยาสูงเกินกว่า

ขนาดยาที่แนะน า โดยไม่ได้ประโยชน์เพิ่มขึ้น ทั้งยังต้องจ่ายยามากถึงครั้งละ 40

เม็ด ท าให้ผู้ป่ วยรู้สึกว่าได้รับยามากเกินไปและจะไม่กินยาตามที่แพทย์สั่ง

นอกจากนี้ไม่ใช้ยาในกลุ่ม β-lactam antibiotic ที่ออกฤทธิ์กว้างในการรักษา GAS

pharyngitis /tonsillitis เช่น ไม่ใช้ co-amoxiclav และ cephalosporinทั้งนี้เพราะ

เชื้อ GAS ไม่ดื้อต่อ penicillin และยังไม่มีความสามารถในการสร้าง beta-

lactamase enzyme และไม่ฉีดยาปฏิชีวนะให้ผู้ป่วยโรคคอหอยอักเสบ/ต่อม

ทอนซิลอักเสบเฉียบพลัน เช่น ไม่ฉีด lincomycin (ข) หรือ ceftriaxone (ค) ยกเว้น

การฉีด benzathine penicillin G(ก) ในผู้ป่วยบางรายที่มีข้อบ่งชี้และไม่จ าเป็นต้อง

ให้ยาอมผสมยาปฏิชีวนะในการบรรเทาอาการเจ็บคอ เนื่องจากไม่มีประสิทธิผลใน

การรักษาโรค แต่กลับเป็นการชักน าให้แบคทีเรียในล าไส้ดื้อต่อยาปฏิชีวนะที่กลืน

ลงไป