Page 304 - Przejdź_na_wyższy_poziom_t1_flipingbook web authorized

POLSKI DLA OBCOKRAJOWCóW

12. Tradycyjnym polskim dniem zakochanych (od czasów prasłowiańskich) jest noc zwana Nocą
Kupały przypadająca w czasie letniego przesilenia Słońca, z 23 na 24 czerwca. Coraz bardziej
popularne, jak na całym świecie, stają się również anglosaskie walentynki.
13. Tradycyjnym zwyczajem jest topienie marzanny (symbolu zimy) w rzece.
14. W zasadzie można przynieść każde kwiaty, ale najbardziej powszechne są chryzantemy i nie-
śmiertelniki.
15. Zaduszki (Dzień Zaduszny) to przypadający 2 listopada dzień modlitw za dusze wszystkich
zmarłych. Przypada po dniu Wszystkich świętych, poświęconemu wszystkim znanym i nie-
znanym świętym zmarłym. Rodowód Zaduszek sięga czasów pogańskich, kiedy to nazywano
je Dziadami.
16. Andrzejki przypadają w wigilię (czyli przeddzień) świętego Andrzeja, patrona panien, to jest
wieczorem 29 listopada.
17. Najbardziej popularne to: łamanie się opłatkiem, wypatrywanie pierwszej gwiazdki (dopiero
po jej pojawieniu się zasiada się do wigilijnego stołu), wkładanie sianka pod obrus, przestrze-
ganie tradycyjnych potraw, przekonanie o tym, że „jaka Wigilia, taki cały rok”, śpiewanie ko-
lęd, odwiedzanie szopki, pasterka, obdarowywanie się prezentami wkładanymi pod choinkę.
18. W drugi dzień świąt wielkanocnych, popularnie nazywany Lanym Poniedziałkiem, istnieje
zwyczaj zwany śmigus-dyngus (oblewanie się wodą, a niegdyś także śmiganie witkami).
19. W tłusty czwartek (ostatni czwartek przed Wielkim Postem) je się pączki i faworki (w połu-
dniowej Polsce nazywane chrustem).
20. Najbardziej popularne to:
ū świeckie: 1 maja, 3 maja, 11 listopada, z okazji rocznic ważnych wydarzeń historycznych,
ū kościelne: Boże Ciało, procesja rezurekcyjna w Wielkanoc, w Wielki Piątek, w dni lokal-
nych świętych (np. świętego Stanisława w Krakowie).
Ćw. 3
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
c g d t n p f l h b k e m o s q a r i
Ćw. 7
Rzeczowniki: Jezuniu (od Jezus); perełko (od perła); matulu (od matka); powieczki (od powieki);
usteczki (od usta); Aniołeczku (od anioł); Kwiateczku (od kwiat); Różyczko (od róża); Lilijko
(od lilia); jagódek (od jagody); ogródek (od ogród); masełka (od masło); kukiełkę (od kukła –
czyli lalka); jasełka (od jasła – czyli żłób); pudełka (od pudło); Dzieciątko (od dziecko); kurczątko
(od kurczę).
Wyraz „pieścidełko” nie ma formy podstawowej, występuje tylko w zdrobnieniu i oznacza coś ko-
chanego, wypieszczonego.
Wyrazy „cukierka” i „rodzynków” nie są zdrobnieniami, mimo podobnego sufiksu.
Przymiotniki: piękniuchny (od piękny); wdzięczniuchny (od wdzięczny).
Ćw. 8
rzeczownik Przymiotnik Przysłówek
przesąd przesądny przesądnie
zabobon zabobonny zabobonnie
szczęście szczęśliwy szczęśliwie
pech pechowy pechowo
Ćw. 9
Przykładowe zwroty:
przepowiadać: przyszłość, pogodę…
ustrzec się: choroby, fałszywych przyjaciół, pochopnych sądów, nieszczęścia/pecha...
zapowiadać: występ artysty, następny odcinek filmu, (coś zapowiada) deszcz / zmianę pogody /
piękne lato, (komuś coś/że...), szczęście/nieszczęście…

304