Page 314 - Jezyk_kluczem_do_kraju_t2_ebook_no security

Polski Dla oBcokRajoWcÓW

• kończące się na -y (tak samo jak nazwiska męskie) są nieodmien-
ne, np. znana pani Biały – (D., C. itd.) znanej pani Biały
b) mające formę rzeczownika
• kończące się na samogłoskę -a odmieniają się tak jak rzeczowniki
żeńskie, np. pani Krupa – (D.) pani Krupy, (C.) pani Krupie itd.
Nieodmienne pozostają nazwiska:
• kończące się na spółgłoskę, np. pani Nowak – (D., c.) pani Nowak,
(B., n.) panią Nowak itd.
• kończące się na samogłoski -o, -i, -y, -e, np. pani Lato, pani Reszke
– (D.) pani Lato, pani Reszke, (c.) pani Lato, pani Reszke, (B.)
panią Lato, panią Reszke itd.
2. Nazwiska męskie
a) mające formę przymiotnikową
• kończące się na -ski, -cki, -dzki, -y/-i o znaczeniu przymiotnika
lub -e, odmieniają się jak przymiotniki, np. miły pan Malinow-
ski – (D.) miłego pana Malinowskiego, (c.) miłemu panu Mali-
nowskiemu; znany pan Biały – (D.) znanego pana Białego, (c.)
znanemu panu Białemu
b) mające formę rzeczownika
• kończące się na spółgłoskę, odmieniają się jak rzeczowniki męskie,
np. pan Nowak – (D.) pana Nowaka, (c.) panu Nowakowi itd.
• kończące się na samogłoskę -a odmieniają się jak rzeczowniki
żeńskie, np. pan Krupa – (D.) pana Krupy, (c.) panu Krupie itd.
• kończące się na -o odmieniają się jak rzeczowniki (w przypadku
nazwisk o znaczeniu wyrazów pospolitych ich odmiana jest róż-
na od odmiany tych wyrazów), np. pan Lato – (D.) pana Laty,
(c.) panu Lacie, (B.) pana Latę itd. (ale: lato – lata, latu itd.)
• nazwiska jednosylabowe typu mech, Dąb odmieniają się regu-
larnie, tj. (D.) Mecha, Dąba, (c.) Mechowi, Dąbowi itd. w od-
różnieniu od rzeczowników pospolitych o tym znaczeniu (D.
mchu, dęba, c. mchowi, dębowi itd.)

Uwaga!
1. W nazwiskach dwuczłonowych (męskich czy żeńskich) każde z nazwisk
odmienia się według właściwych mu zasad, np. pan Nowak-Wrona –
(D.) pana Nowaka-Wrony; pani Nowak-Wrona – (D.) pani Nowak-Wrony.
Pierwszy człon, jeżeli jest to nazwisko rodowe, może być odmieniany
lub pozostać nieodmienny, np. Korwin-Mikke – (D.) Korwina-Mikke-
go/Korwin-Mikkego.
2. forma wołacza jest taka sama jak mianownika, np. pani Malinow-
ska / Biała / Nowak / Szczur – (W.) pani Malinowska / Biała / Nowak /
Szczur!; pan Malinowski / Biały / Nowak / Szczur – (W.) panie Malinow-
ski / Biały / Nowak / Szczur!

314