Page 14 - อนัมศึกษา 2

๘

ในตอนแรก ไทยมีชัยชนะจากการรบและตีไดเมืองสำคัญ คือ พนมเปญ อุดงไชย และโจดก แต

ตอมา เมื่อตีเมืองวินทลอง ทางภาคตะวันออกของเขมร ซึ่งสมเด็จพระอุทัยราชากษัตริยเขมรผูฝกใฝ

เวียดนามประทับลี้ภัยอยู กองทัพไทยก็ถูกตานอยางเต็มที่ พระจักรพรรดิมินมางแหงเวียดนามสง

กำลังคนจำนวน ๑๕,๐๐๐ คน มาชวยรบ ไทยจึงไมอาจตีวินทลองไดและตัดสินใจถอยทัพกลับ

หลังจากนั้น เวียดนามเริ่มแผนการผนวกเขมรอยางจริงจังมากขึ้น ใน พ.ศ. ๒๓๗๗ ไดคิดรวบรัด

จะยก “นักองแบน”ธิดาพระอุทัยราชา ใหขึ้นเปนกษัตริยเขมร และจะอภิเษกกับเจาชายเวียดนามและ

นำธรรมเนียมกฎหมายเวียดนามมาบังคับใชในเขมร ชาวเขมรไมพอใจอยางรุนแรงแตก็ทนอยูใตอำนาจ

เวียดนามได ถึง ๗ ป จึงไดกอการกบฏขึ้นและเรียกรองใหไทยชวยเหลือสงกำลังสนับสนุนขจัดอิทธิพล

เวียดนาม และขอใหสง นักองดวง อนุชาพระอุทัยราชา ซึ่งไทยคุมครองไวมาครองกัมพูชาแทน นักองอิ่ม

กษัตริยเขมร ในเวลานั้น ไทยตองทำสงครามกับเวียดนามเปนเวลาราว ๑๕ ป (พ.ศ. ๒๓๗๖-๒๓๙๐)

แตตางฝายสามารถควบคุมอำนาจทางการทหารในเขตจังหวัดที่ยึดครองไวไดใกลชายแดนประเทศของตน

เทานั้น แตไมอาจเอาชนะและครอบครองเขมรทั้งหมดไดอยางเด็ดขาด สงครามยืดเยื้อเปนเวลานาน

เวียดนามเสนอการตกลงประนีประนอมเพื่อสันติ ฝายไทยก็ยอมรับแมจะเปนฝายไดเปรียบกวาทางดาน

การรบ เขมรยอมสงบรรณาการใหไทยปละครั้ง ใหเวียดนามสามปครั้ง หลังจากที่ใหสัตยาบันสัญญา

สงบศึก ใน พ.ศ. ๒๓๘๙ ไทยและเวียดนามไดรวมกันประกอบพิธีราชาภิเษก นักองดวง ขึ้นเปน

กษัตริยเขมร พระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว พระราชทานพระนาม นักองดวงวา สมเด็จพระหริ

รักษรามาธิบดี พระเจากรุงกัมพูชา ผลของสัญญาดังกลาวดูประหนึ่งวา จะยังความพอใจใหแกทั้งไทยและ
เวียดนาม เพราะทำใหแตละฝายแนใจวาตนมีอิทธิพลมั่นคงในเขมร จนกระทั่งถึงเมื่อเวียดนามตองตก

เปนเมืองขึ้นของฝรั่งเศส ใน พ.ศ. ๒๔๒๗
ปญหาเรื่องเขมรและลาว ซึ่งเปนขอขัดแยงระหวางไทยและเวียดนามที่แขงขันแยงชิงอำนาจเหนือ

ดินแดนทั้งสองมาตลอดสมัยกรุงรัตนโกสินทรตอนตนไดยุติลง เมื่อฝรั่งเศสยึดเวียดนามทางตอนใตได

และตอมาฝรั่งเศสไดถือสิทธิครองเวียดนามผนวกเขมรและลาวเขาไวในความปกครองดังกลาว การติดตอ

ทางการทูตระหวางประเทศไทยและเวียดนาม ตั้งแตปลายสมัยรัชกาลที่ ๔ เปนตนมา จำตองผานการ

เห็นชอบของฝรั่งเศส จนกระทั่งเวียดนามไดรับเอกราชในตอนครึ่งหลังคริสตศตวรรษที่ ๒๐

การเขามาของชาวเวียดนามแบงเปน ๒ กก

องเชียงชุน พระราชบุตรองคที่ ๔ ของพระเจาเมืองเว ไดอพยพพวกพองและพลเมืองมาอาศัย

อยูที่เมืองฮาเตียง ซึ่งมีอาณาเขตติดตอกับแดนเขมร พวกเขมรไดยกกองทัพติดตามมาองเชียงชุนเห็นวา

เหลือกำลังที่จะตอสู จึงไดอพยพครอบครัวและพลเมืองหนีภัยเขามาประเทศไทย เพื่อขอพึ่งพระบารมีอยู

ในพระเจากรุงธนบุรี