Page 58 - Modul Ajar Spenfoursada
P. 58
B. LEMBAR KERJA PESERTA DIDIK 2 KELOMPOK A
Indayang alit-alit ngwacen Orti Bali ring sor silih sinunggil nganutin uger-uger sane patut!
Orti Bali 1:
BENCANA ALAM SAYAN SERING NIBENIN BALI
Sujatinē saking dumun Bali ngranjing daērah sanē sering katibēn bencana. Indik punika kaangkenin
olih Ketua Tim Peneliti Potēnsi Bencana Alam ring Bali saking kampus Universitas Udayana, Drs. R.
Suyarto, wēnten kalih indik utama sanē ngawinang Bali maduē potēnsi keni bencana blabar lan
longsor.kapertama, riantukan Bali kawangun antuk proses vulkam sanē ngawinang tanahnyanē ēlah
makeseh. Kaping kalih, topografi alam Bali akēhan tegeh-endep, majurang-jurang marupa pangkung.
Terjalnyanē tanah Bali 20 kantos 60derajat. Punika mawinan, manut Suyarto, antuk kawēntenan punika,
yēning wēnten ujan bales, pastika wēnten bancana longsor. Ring daērah dataran rendah wēnten blabar.
Suyarto nyinahang makudang-makudang genah sanē sering longsor, sakadi Kintamani (Bangli),
Pētang (Badung), Tegalalang lan Payangan (Gianyar), Kubu, Rendang, lan Abang (Karangasem),Pupuan,
Baturiti lan Penebel (Tabanan), Gerogak, Busungbiu, Sukasada lan Seririt (Buleleng), miwah Mendoyo
(Jembrana). Longsoran tanah punika prasida nibēnin, manut skretaris Pusat Penelitian Lingkungan Hidup
(PPLH) Universitas Udayana, Dr. Ir. I Wayan Sandi Adnyana, M.Si, riantukan mangkin daērah-daērah ulu
lan bukit-bukit akēh sanē karabas ngantos gundul. Lianan karabasnyanē alas riantukan kaanggē utsaha
sanē tiosan utawi alih fungsi lahan. Sandi Adnyana nlatarang conto, dumun wewidangan Plaga akēh
katandurin kopi. Tetaneman kopi punike magentos antuk tetaneman palawija, sayur-sayuran sanē nēnten
maduē akah sakadi kopi. Pagentos tetaneman ngawinang longsor sayan sering nibenin wewidangan
punika. Indik sanē pateh taler nibenin wewidangan Bedugul, Buyan, Baturiti sanē dados wewidangan
pertanian sayur-sayuran mangkin.
Longsoran punika sering ngawinang bencana marupa kerugian material sakadi paumahan lan
kajangkepannyanē utawi alam sekadi dumun, indik punika nēnten pacang nibenin. Conto, katahnyanē
tetaneman ring tanah sanē miring utawi abing. Sakewenten riantukan kawēntenan tanah sanē alon-alon
makēsēran, ring punika maartos wewidangan punika maduē potensi longsor.