Page 18 - กฎหมายในชีวิตประจำวัน
P. 18
18
ในการตีความกฎหมายอาญานั้นจะนําหลักการเทียบกฎหมายที่ใกล้เคียงอย่างยิ่งมาใช้บังคับให้เป็น
ผลร้ายแก่ผู้กระทํามิได้หลักการเทียบเคียงนั้นใช้เฉพาะในกฎหมายแพ่งดังที่มีบัญญัติไว้ในประมวล
กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 4 อย่างไรก็ดีหลักการเทียบเคียงดังกล่าวอาจนํามาใช้เพื่อเป็นคุณหรือ
ประโยชน์แก่ผู้กระทําได้
3.1.3 กฎหมายอาญาจะย้อนหลังให้ผลร้ายมิได้
ที่ว่ากฎหมายอาญาย้อนหลังเป็นผลร้ายมิได้นั้น มีความหมายครอบคลุมใน 2 กรณี ดังต่อไปนี้
(1) กฎหมายอาญา จะย้อนหลังเพื่อลงโทษมิได้ กล่าวคือในเมื่อไม่มีกฎหมายบัญญัติเป็นความผิดไว้
ในขณะกระทํา จึงใช้บังคับกฎหมายที่บัญญัติในภายหลังย้อนหลังกลับไปให้ถือว่าการกระทํานั้นเป็น
ความผิด และลงโทษบุคคลผู้กระทํานั้นมิได้
(2) กฎหมายอาญาจะย้อนหลังเพื่อเพิ่มโทษหรือเพิ่มอายุความมิได้ กล่าวคือในขณะกระทํามีกําหมาย
บัญญัติเป็นความผิดและกําหนดโทษไว้ ต่อมามีกําหมายใหม่บัญญัติเพิ่มโทษการกระทําดังกล่าวนั้นให้
หนักขึ้น หรือเพิ่มอายุความแห่งโทษหรืออายุความแห่งการฟ้องร้องผู้กระทําผิดนั้นให้ยาวยิ่งขึ้น จะนํา
กฎหมายใหม่ดังกล่าวมาใช้บังคับแก่ผู้กระทํามิได้ ในกรณีเช่นนี้จะต้องนํากฎหมายที่มีอยู่เดิมใช้บังคับแก่
ผู้กระทําผิด
อย่างไรก็ดีการใช้บังคับกฎหมายอาญาอาจย้อนหลังเป็นผลดีได้ และวิธีการเพื่อความปลอดภัยมิใช่โทษ
ทางอาญา จึงใช้บังคับย้อนหลังได้
3.2 การใช้กฎหมายอาญาในส่วนที่เกี่ยวกับเวลา
1. กฎหมายที่บัญญัติขึ้นในภายหลังแตกต่างไปจากกฎหมายที่ใช้ในขณะกระทําผิด ให้ใช้กฎหมายใน
ส่วนที่เป็นคุณแก่ผู้กระทําผิด
2. วิธีการเพื่อความปลอดภัย จะใช้บังคับแก่บุคคลใดก็ต่อเมื่อมีบทบัญญัติแห่งกฎหมายให้ใช้บังคับได้
เท่านั้น และกฎหมายที่จะใช้บังคับนั้น ให้ใช้กฎหมายในขณะที่ศาลพิพากษา
3.2.1 กรณีกฎหมายใหม่เป็นคุณแก่ผู้กระทําผิด
การใช้บังคับกฎหมายอาญาย้อนหลังเป็นผลดีแก่ผู้กระทํานั้น มี 2 กรณี ได้แก่กฎหมายใหม่ยกเลิก
ความผิดตามกฎหมายเก่า และกรณีกฎหมายใหม่แตกต่างจากกฎหมายเก่า
(ก) กรณีกฎหมายใหม่ยกเลิกความผิดตามกฎหมายเก่า ได้แก่กฎหมายที่ออกมาในภายหลังบัญญัติให้
การกระทํานั้นไม่เป็นความผิดตามกฎหมายเก่า และกรณีใหม่แตกต่างจากกฎหมายเก่า
- ผู้กระทํานั้นพ้นจากการเป็นผู้กระทําผิด กล่าวคือ หากมีกฎหมายใหม่ยกเลิกความผิดตามกฎหมายเก่า
ในขณะที่ไม่มีคําพิพากษาถึงที่สุดให้คดีนั้นเป็นอันยุติ นั้นคือผู้กระทําความผิดนั้นพ้นจากการเป็นผู้กระทํา
ความผิดโดยอัตโนมัติ
