Page 23 - กฎหมายในชีวิตประจำวัน
P. 23
23
6. การกระทําโดยละเว้น หมายถึงการละเว้นไม่กระทําในสิ่งซึ่งกฎหมายบังคับให้กระทํา
7. หน้าที่ของการกระทําโดยงดเว้น คือหน้าที่ซึ่งจะต้องกระทําเพื่อป้องกันผล กล่าวคือ เป็นหน้าที่โดย
เฉพาะที่จะต้องป้องกันมิให้เกิดผลขึ้น ส่วนหน้าที่ของการกระทําโดยละเว้นเป็นหน้าที่โดยทั่วๆ ไป มิใช่
หน้าที่โดยเฉพาะเจาะจงที่จะต้องป้องกันมิให้เกิดผลขึ้น
4.2.1 ความหมายของการกระทํา
การกระทําหมายถึง การเคลื่อนไหวร่างกายหรือไม่เคลื่อนไหวร่างกายโดยรู้สึกนึก กล่าวคือ อยู่ภายใต้
บังคับของจิตใจ
ต้องพิจารณาว่าผู้กระทําคิดที่จะกระทํา ตกลงใจที่จะกระทํา และกระทําไปตามที่ตกลงใจอันสืบ
เนื่องมาจากความคิดหรือไม่ หากเป็นไปตามขั้นตอนดังกล่าวก็ถือว่ามีการกระทําแล้ว
โดยหลักแล้วการเคลื่อนไหวร่างกายในขณะละเมอ หรือในขณะเป็นลมบ้าหมูไม่ถือว่าเป็นการกระทํา
เพราะผู้เคลื่อนไหวร่างกายไม่ได้คิดและตกลงใจที่จะเคลื่อนไหวร่างกาย แต่ถ้าผู้นั้นรู้ตัวอยู่แล้วว่าชอบ
ละเมอทําการรุนแรงต่างๆ อยู่เสมอและยังขืนเอาปืนวางไว้ใกล้ตัวก่อนเข้านอน หากนอนแล้วละเมอเอาปืน
นั้นยิงคนต้องถือว่ามีการกระทํา หรือแพทย์ห้ามคนไข้ที่เป็นลมบ้าหมูขับรถแต่ยังขืนขับรถ และเกิดเป็น
ลมบ้าหมูชนคนตายก็ต้องถือว่ามีการกระทําเช่นกัน
4.2.2 การกระทําโดยการเคลื่อนไหวร่างกาย
ไม่จําเป็นที่ผู้กระทําจะต้องสัมผัสหรือแตะต้องกับวัตถุแห่งการกระทําโดยตรง ผู้กระทําอาจใช้บุคคลอื่นๆ
เป็นเครื่องมือ เช่น หลอกให้บุคคลที่สามส่งทรัพย์ของผู้เสียหายให้ หรือใช้สุนัขไปคาบทรัพย์ของผู้เสียหาย
มาส่งให้ หรือหลอกให้ผู้เสียหายเดินไปตกหน้าผา เป็นต้น
ผู้กระทําอาจต้องรับผิดในผลที่เกิดขึ้นในฐานที่เป็นความผิดสําเร็จก็ได้ เช่น ไก่หยิบไม้จะฟาดศีรษะของ
ใหญ่ ใหญ่หลบทันแต่ล้มลงศีรษะฟาดกับขอบพื้น ปรากฏว่าศีรษะแตกต้องเย็บหลายเข็ม เช่นนี้ ไก่ต้องรับ
ผิดฐานทําร้ายร่างกายใหญ่ ตาม ปอ. มาตรา 295 แม้ว่าไม้ที่ไก่หยิบจะมิได้ฟาดถูกศีรษะของใหญ่ก็ตาม
แต่ใหญ่ศีรษะแตกก็เพราะการกระทําของไก่นั่นเอง
4.2.3 การกระทําโดยการไม่เคลื่อนไหวร่างกาย
การกระทําโดยงดเว้น หมายความถึง การให้เกิดผลอันใดอันหนึ่งขึ้นด้วยการงดเว้นไม่กระทําในสิ่งที่ตนมี
หน้าที่ต้องกระทํา ซึ่งเป็นหน้าที่โดยเฉพาะที่จะต้องกระทําเพื่อป้องกันมิให้เกิดผลนั้น
การกระทําโดยละเว้น หมายความว่า ผู้กระทําไม่กระทําในสิ่งซึ่งกฎหมายบังคับให้กระทําซึ่งเป็นเรื่อง
ทั่วๆไป มิใช่กรณีโดยเฉพาะที่จะต้องป้องกันมิให้เกิดผลนั้นขึ้น
แตกต่างกันตรงที่ว่า หน้าที่ของการกระทําโดยงดเว้นนั้น เป็นหน้าที่โดยเฉพาะเจาะจงที่จะต้องป้องกันมิให้
เกิดผล ส่วนการกระทําโดยละเว้นนั้นเป็นกรณีที่กําหมายบังคับให้กระทําในเรื่องทั่วๆไป มิใช่บังคับให้
กระทําโดยเฉพาะเจาะจง เพื่อป้องกันมิให้เกิดผลขึ้น
