Page 13 - CA3.3
P. 13
84 วารสารโรคมะเร็ง ปีที� �� ฉบับที� � กรกฎาคม-กันยายน ����
ประชุมผู้เชี�ยวชาญ (panel expert) ชี�ให้เห็นว่า ในทาง ส่งเสริมสุขภาพตําบลจะเป็นผู้ดําเนินการจัดทําโครงการ
ปฏิบัติประเทศไทยยังไม่มีการตรวจคัดกรองมะเร็ง เสนอต่อองค์กรที�เกี�ยวข้องเพื�อของบประมาณในการ
เต้านมด้วยแมมโมแกรมแบบระบบ (organized ดําเนินโครงการ ด้านการพัฒนาบุคลากร การผลิตสื�อ
screening mammogram) กล่าวคือประชาชนทุกคน และการติดตาม/ประเมินผลโครงการ โดยมีการ
ไม่สามารถรับการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วย ประสานงานความร่วมมือกับองค์กรอื�น ๆ ได้แก่
แมมโมแกรมตามสิทธิการรักษาขั�นพื�นฐานที�ตนเองมีได้ สาธารณสุขจังหวัด/อําเภอ โรงพยาบาลระดับจังหวัด/
ยกเว้นจะเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการตรวจเอง อําเภอ และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล ศูนย์
ซึ�งการตรวจเต้านมด้วยแมมโมแกรมดังกล่าว จัดเป็น สุขภาพชุมชน ศูนย์แพทย์ชุมชนและองค์กรบริหาร
การคัดกรองแบบแล้วแต่โอกาส (opportunistic ส่วนตําบลในการวางแผนและดําเนินการจัดโครงการ
screening mammogram) ในผู้ป่วยที�ตรวจพบความ คัดกรองมะเร็งเต้านม โดยจัดประชุมผู้ที�เกี�ยวข้องทุก
ผิดปกติเบื�องต้นจาก BSE หรือ CBE จึงจะได้รับ ภาคส่วนในจังหวัด เพื�อวิเคราะห์สถานการณ์โรคต่าง ๆ
การส่งต่อให้ได้รับการตรวจด้วยแมมโมแกรมเพื�อยืนยัน รวมทั�งมะเร็งเต้านมของประชากรในจังหวัดกลุ่มเป้ าหมาย
ความผิดปกติและวินิจฉัยโรค (diagnostic screening อายุ 30-70 ปี แหล่งทุนสนับสนุนการดําเนินงานของ
mammogram) ระบบการคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วย โครงการที�สําคัญ ได้แก่ สํานักงานหลักประกันสุขภาพ
แมมโมแกรมในประเทศไทยส่วนใหญ่ใช้ระบบดังกล่าวนี� แห่งชาติ (สปสช.) ที�ให้งบประมาณด้านสุขภาพผ่านทาง
ซึ�งแตกต่างจากระบบการตรวจคัดกรองแบบเป็นระบบ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ�น (อปท.) สํานักงานสร้างเสริม
(organized screening mammogram) ซึ�งจะมีการ สุขภาพ (สสส.) จากงบประมาณดังกล่าวได้มีการจัดทํา
แบ่งกลุ่มเป้ าหมายเพื�อให้ครอบคลุมกลุ่มประชากร โครงการเชิงรุกในการเฝ้ าระวังมะเร็งเต้านมในกลุ่มสตรี
ให้ได้มากที�สุดและความเสี�ยงที�สูงในระดับที�ต้องการ อายุ 30-70 ปี ในการตรวจค้นหามะเร็งเต้านมด้วยตนเอง
ตัวอย่างการคัดกรองระบบนี�ได้แก่ การคัดกรองกลุ่ม (BSE) ทุกเดือน และตรวจด้วยบุคลากรสาธารณสุข
ผู้หญิงอายุ 30-70 ปี ในระดับชาติ (national screen- (CBE) ปีละครั�ง ส่วนการตรวจด้วยการถ่ายภาพรังสี
ing) ที�เป็ นมาตรฐานสากลของหลายประเทศแถบ เต้านมหรือแมมโมแกรม (mammogram) ทําในรายที�
ตะวันตก สงสัยโดยเริ�มตั�งแต่ปี พ.ศ. 2553 เป็นต้นมา การดําเนิน
ข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้บริหารโครงการ ของโครงการดังกล่าว แบ่งเป็น 2 กิจกรรมหลัก ได้แก่
คัดกรองมะเร็งเต้านมในชุมชนเขตชนบทในระดับจังหวัด 1) กิจกรรมด้านให้ความรู้และทักษะ เช่น การจัดอบรม
สรุปเป็นภาพรวมได้ว่า สํานักงานสาธารณสุขจังหวัด ให้ความรู้กลุ่มเป้ าหมาย พัฒนาศักยภาพอาสาสมัคร
รับนโยบายจากกระทรวงสาธารณสุขและส่งต่อให้ สาธารณสุขประจําหมู่บ้าน/แกนนําสตรี สร้างแรงจูงใจ
กับโรงพยาบาลในความรับผิดชอบทุกระดับรวมถึง ในสตรีกลุ่มเป้ าหมายให้เข้าร่วมโครงการ และติดตาม
โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตําบล โดยทางโรงพยาบาล ประเมินทักษะการตรวจเต้านมและความสมํ�าเสมอใน
