Page 41 - CA3.3

112 วารสารโรคมะเร็ง ปีที� �� ฉบับที� � กรกฎาคม-กันยายน ����

Cytoreductive Surgery and Hyperthermic Intraperitoneal Chemotherapy in Peritoneal
Metastasis Cancer Patients
by Chayanit Sirisai
Department of Surgery, National Cancer Institute, Bangkok.

Abstract Peritoneal metastasis is judged to be the end-stage of disease for cancer patients. Suitable treat-
ments are palliative surgery, systemic chemotherapy, and palliative care, which aim to slow disease
progression. However, due to the tumor burden, patients usually suffer from symptoms of gut obstruction,
malnutrition, and the side effects of chemotherapy, which are the main causes of death. Nowadays, hyper-
thermic intraperitoneal chemotherapy (HIPEC) is one effective procedure to prolong survival for patients
with peritoneal metastasis related to colon cancer, ovarian cancer, pseudomyxoma peritonei, mesothe-
lioma, and gastric cancer. (Thai Cancer J 2019;39:111-118)
Keywords: peritoneal metastasis, cytoreductive surgery, hyperthermic intraperitoneal chemotherapy

บทนํา เกิดเป็นก้อนมะเร็งขึ�นมา ดังนั�นปัจจุบันหากพบว่ามี

โรคมะเร็งเป็นสาเหตุการเสียชีวิตเป็นอันดับต้น ๆ การกระจายของเซลล์มะเร็งในช่องท้องโดยไม่พบการ

ของประเทศไทย แม้ว่าปัจจุบันจะมีการรณรงค์ให้ตรวจ กระจายไปยังอวัยวะอื�น ๆ ถือว่าเป็นเซลล์มะเร็งที�กระจาย
คัดกรองมะเร็งเพื�อให้ค้นพบโรคมะเร็งได้ตั�งแต่ระยะ เฉพาะส่วน และสามารถกําจัดออกได้ด้วยการผ่าตัด

เริ�มต้น แต่พบว่ามีผู้ป่วยร้อยละ 30-40 ที�มาพบแพทย์มี ลดจํานวนเซลล์ (cytoredective suregery; CRS) และ

1
การดําเนินโรคในระยะที� 4 คือ มีการกระจายของเซลล์ ให้ยาเคมีบําบัดอุณหภูมิสูงในช่องท้อง (hyperthermic
มะเร็งสู่อวัยวะต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ตับ ปอด กระดูก intraperitoneal chemotherapy; HIPEC)

หรือสมอง รวมทั�งการกระจายสู่เยื�อบุช่องท้อง ปัจจุบัน กลไกการทํางานของการออกฤทธิ�ของยาเคมีบําบัด

พบว่าหากสามารถผ่าตัดกําจัดเซลล์มะเร็งส่วนที�กระจาย ที�ให้ทางช่องท้อง
ออกไปได้ ผู้ป่วยสามารถมีชีวิตที�ยาวนานขึ�น 2,3 การรักษาโรคมะเร็งด้วยการให้ยาเคมีบําบัด

โรคมะเร็งที�แพร่กระจายในช่องท้อง (perito- ทางช่องท้อง เริ�มมีการนํามาใช้เมื�อ 20 ปีก่อนโดยการ

neal metastasis) เคยถูกจัดว่าเป็นโรคมะเร็งระยะที� 4 ศึกษาเปรียบเทียบกับการให้ทางหลอดเลือดดํา พบว่า
ที�ไม่สามารถรักษาได้ แต่หลังจากมีการศึกษาเกี�ยวกับ การให้ยาเคมีบําบัดทางหลอดเลือดดําไม่สามารถผ่าน

การกระจายของเซลล์มะเร็งเพิ�มขึ�น พบว่าการที�เซลล์มะเร็ง ชั�นเซลล์ของเยื�อบุช่องท้อง (peritoneal-plasma barrier)
กระจายในช่องท้องเกิดจากการกระจายผ่านทางเลือด ได้ดีนัก การตอบสนองต่อยาที�เกิดขึ�นทั�วร่างกาย (sys-

หรือการกระจายโดยตรงจากเซลล์มะเร็งที�ลุกลามทะลุมายัง temic response) จึงน้อยลง ในทางกลับกันการให้ทาง

ผนังชั�นนอกของอวัยวะ เช่น กระเพาะอาหาร ลําไส้ใหญ่ เยื�อบุช่องท้องโดยตรงสามารถฆ่าเซลล์มะเร็งได้โดยตรง
หรือเกิดจากการแตกของก้อนมะเร็ง เซลล์มะเร็งนั�น โดยความเข้มข้นของยามากกว่าการให้ทางหลอดเลือดดํา

สามารถกระตุ้นกระบวนการผ่านทางเซลล์ภูมิคุ้มกันต่าง ๆ ถึง 30 เท่า และมีความเข้มข้นของยาในหลอดเลือดดํา
ทําให้มีการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งที�ผิวเยื�อบุช่องท้อง เพียงเล็กน้อยเท่านั�น จึงทําให้ผลข้างเคียงจากยาน้อยลง 4