Page 27 - ebaskı
P. 27
dam ve çatıdaki rölöve ölçümlerinin yapılabilmesi için, dama, bitişikteki Doğan Çiteli Evi’nin damından
dam ve çatıdaki rölöve ölçümlerinin yapılabilmesi için, dama, bitişikteki Doğan Çiteli Evi’nin damından
geçilerek ulaşılmıştır.
geçilerek ulaşılmıştır.
101 numaralı yarı açık mekân Almasulular döneminde genişletildiği için, bu mekânın çatı örtüsü de ana
101 numaralı yarı açık mekân Almasulular döneminde genişletildiği için, bu mekânın çatı örtüsü de ana
çatıya sonradan ilave edilmiştir ve bu durum açıkça gözlenebilmektedir.
çatıya sonradan ilave edilmiştir ve bu durum açıkça gözlenebilmektedir.
Benzer şekilde, binaya Almasulular döneminde ilave edilen 106 ve 107 numaralı mekânların çatısı alaturka
Benzer şekilde, binaya Almasulular döneminde ilave edilen 106 ve 107 numaralı mekânların çatısı alaturka
kiremit ile değil, marsilya kiremidi ile örtülüdür.
kiremit ile değil, marsilya kiremidi ile örtülüdür.
Binanın batısı boyunca uzanan avlunun, üst kattaki 101 ve 107 numaralı yarı-açık mekânların altında kalan
Binanın batısı boyunca uzanan avlunun, üst kattaki 101 ve 107 numaralı yarı-açık mekânların altında kalan
kısımları zemin katta yarı-açık alanlar oluşturmaktadır. Bu yarı açık alanlar, beton kaideler üzerine
kısımları zemin katta yarı-açık alanlar oluşturmaktadır. Bu yarı açık alanlar, beton kaideler üzerine
oturtulmuş ahşap dikmelere taşıtılmaktadır. 101 ve 107 numaralı mekânların binaya sonradan ilave edildiği,
oturtulmuş ahşap dikmelere taşıtılmaktadır. 101 ve 107 numaralı mekânların binaya sonradan ilave edildiği,
bu mekânların zemin döşemesini oluşturan taşıyıcı ahşap hezenlerden ve ahşap dikmelerden
bu mekânların zemin döşemesini oluşturan taşıyıcı ahşap hezenlerden ve ahşap dikmelerden
anlaşılabilmektedir.
anlaşılabilmektedir.
Mevcut vaziyette, avluda, sözü edilen yarı-açık mekânın zemini betondur. Evin orijinalinde, beton olan bu
Mevcut vaziyette, avluda, sözü edilen yarı-açık mekânın zemini betondur. Evin orijinalinde, beton olan bu
zeminin, dere taşları ile kaplı olduğu öğrenilmiştir. Hal-i hazırda, beton zeminden sonra, taş havuzların da
zeminin, dere taşları ile kaplı olduğu öğrenilmiştir. Hal-i hazırda, beton zeminden sonra, taş havuzların da
bulunduğu ve büyük kısmı tahrip olmuş mozaik döşeme ile kaplı alanlar ve toprak alanlar gelmektedir.
bulunduğu ve büyük kısmı tahrip olmuş mozaik döşeme ile kaplı alanlar ve toprak alanlar gelmektedir.
Avlunun güney duvarının önünde, son dönemde ahır-samanlık olarak kullanılan, üç sırası kesme taş ile,
Avlunun güney duvarının önünde, son dönemde ahır-samanlık olarak kullanılan, üç sırası kesme taş ile,
devamı briket blokları ile örülmüş duvarlardan oluşan ve ahır-samanlık olarak kullanılan bir hacim, kuzey
devamı briket blokları ile örülmüş duvarlardan oluşan ve ahır-samanlık olarak kullanılan bir hacim, kuzey
duvarında, binaya yakın tarafta, su damı olarak kullanılan kapalı bir hacim; bunun biraz ilerisinde, hela ve
duvarında, binaya yakın tarafta, su damı olarak kullanılan kapalı bir hacim; bunun biraz ilerisinde, hela ve
Fotoğraf 13: Avlunun mevcut Fotoğraf 14: Samanlık ve yıkılmış Fotoğraf 15: Avlunun, kerpiç kuzey
Fotoğraf 13: Avlunun mevcut görünümü. Fotoğraf 14: Samanlık ve yıkılmış avlu duvarları (güney)
Fotoğraf
Fotoğraf 13: Avlunun mevcut görünümü.
Fotoğraf 14: Samanlık ve yıkılmış avlu duvarları (güney) 15: Avlunun, kerpiç kuzey duvarının önündeki su damı.
görünümü.
avlu duvarları (güney)
duvarının önündeki su damı.
banyo olarak kullanılan ayrı bir kapalı hacim bulunmaktadır. Samanlığın ve Samanlıoğlu Camii’ne bitişik
banyo olarak kullanılan ayrı bir kapalı hacim bulunmaktadır. Samanlığın ve Samanlıoğlu Camii’ne bitişik
Binada izlenen bozulmalar
malzemenin yaşlanması ve yıpran-nel zemin seviyesinden takriben 65 cm daha yüksektir.
kısımdaki alanın zemin seviyesi, avlunun ge
kısımdaki alanın zemin seviyesi, avlunun genel zemin seviyesinden takriben 65 cm daha yüksektir.
ne arayıcıları tarafından yerlerinden
(Z03, 106 ve 107 numaralı mekân-
Tarihi bir binadaki bozulmalar üç ana grupta toplanabilir. Birinci grup, kullanım (aşırı yüklenme, niteliksiz
sökülmüş ve ters çevrilmişlerdir.
masından kaynaklanan bozulma-
lar) tamamiyle yanmış, yıkılmıştır. Bu
Avlunun en kayda değer mimari elemanları, biri büyük, diğeri ise küçük iki adet taş havuzdur. Büyük taş
Avlunun en kayda değer mimari elemanları, biri büyük, diğeri ise küçük iki adet taş havuzdur. Büyük taş
yangının neticesinde, binanın sade-
lardır. Almasulu Evi’nin avlusunda (Bakınız Fotoğraf 13, Fotoğraf 16). eklentiler ve terk edilme, vs) kaynaklı bozulmalar, ikinci grup dış fiziksel etkenler (rüzgar, kar, yağmur,
havuzun, bina Almasulular tarafından alınıncaya kadarki yeri, 1. ve 2. Dönem restitüsyon projelerinde
havuzun, bina Almasulular tarafından alınıncaya kadarki yeri, 1. ve 2. Dönem restitüsyon projelerinde
ve 101 numaralı yarı-açık çardak
ce bu kısmının çökmesi, yangının
Benzer şekilde, zemin kattaki Z02
güneş, don, yeraltı suyu vs.) nedeniyle oluşan bozulmalar, üçüncü grup ise malzemenin yaşlanması ve
kapalı mekânının zemini de hazine
mekânında, birçok niteliksiz eklenti
binanın diğer taraflarına sirayet et-
gösterilmiştir. Küçük olan ikinci taş havuz ise, Almasulular döneminde avluya ilave edilmiştir. Taş
gösterilmiştir. Küçük olan ikinci taş havuz ise, Almasulular döneminde avluya ilave edilmiştir. Taş
bulunmaktadır. Avlunun büyük öl- arayıcıları tarafından eşilmiştir (Ba- yıpranmasından kaynaklanan bozulmalardır.
memesi ve çöküntüye sebep olma-
havuzlardan büyüğü ile su damı arasında, taş bir kurnaya bağlanmış bir artezyen kuyusu bulunmaktadır.
havuzlardan büyüğü ile su damı arasında, taş bir kurnaya bağlanmış bir artezyen kuyusu bulunmaktadır.
ması, çöken kısmın binaya sonra-
çüde yıkılmış olan güney istikame- kınız Fotoğraf 5). Almasulu Evi’nin avlusunda ve 101 numaralı yarı-açık çardak mekânında, birçok niteliksiz eklenti
Büyük taş havuzun, küçük taş havuza yakın t Rölöve projesinin hazırlanılma- bulunmaktadır. Avlunun büyük ölçüde yıkılmış olan güney istikametindeki kerpiç duvarı, hal-i hazırda
tindeki kerpiç duvarı, hal-i hazırda tarafında, bir başka artezyen kuyusu daha bulunmaktadır. Bu
Büyük taş havuzun, küçük taş havuza yakın arafında, bir başka artezyen kuyusu daha bulunmaktadır. Bu
dan ilave edilmiş olmasından dolayı,
niteliksiz tahtalar ve sac panellerle
kuyuların suyu hal-i hazırda kurumuştur. sından sonra, 28 Mayıs 2017 tari- bu iki kısmın taşıyıcı sistemlerinin
kuyuların suyu hal-i hazırda kurumuştur.
hinde bina bir kere daha yakılmış ve
beraber çalışmamasından kaynak-
kapatılmıştır. Benzer şekilde, 101 Benze niteliksiz tahtalar ve sac panellerle kapatılmıştır. Benzer şekilde, 101 numaralı üst kat çardağının avluya
Benzer şekilde, zemin kattaki Z02 kapalı mekânının zemini de hazine arayıcıları tarafından eşilmiştir r şekilde, zemin kattaki Z02 kapalı mekânının zemini de hazine arayıcıları tarafından eşilmiştir
bu yangında, binanın, kuzey kısmı
numaralı üst kat çardağının avluya B Benzer şekilde, zemin kattaki Z02 kapalı mekânının zemini de hazine arayıcıları tarafından eşilmiştir enzer şekilde, zemin kattaki Z02 kapalı mekânının zemini de hazine arayıcıları tarafından eşilmiştir
landığını akla getirmektedir.
bakan cephesi, niteliksiz tahta ve sac panellerle kapatılmıştır. Gene avluda, niteliksiz briket duvar eklentileri
6
6
bakan cephesi, niteliksiz tahta ve (B (Bakınız Fotoğraf 5). akınız Fotoğraf 5).
( (Bakınız Fotoğraf 5). Bakınız Fotoğraf 5).
sac panellerle kapatılmıştır. Gene mevcuttur.
avluda, niteliksiz briket duvar eklen- Niteliksiz eklentiler dışında, Almasulu Evi’nde birinci grup bozulmaların esasını, binanın terk edilmesi
tileri mevcuttur. oluşturmaktadır. Zira, bina, meskun olunmamasından dolayı, kimliği belirsiz kişilerce kasıtlı olarak
Niteliksiz eklentiler dışında, Alma-
sulu Evi’nde birinci grup bozulma- defalarca yakılmış, talan edilmiş, içinde ve avlusunda hazine aranılmış; işbu sebeplerle büyük ölçüde tahrip
ların esasını, binanın terk edilmesi görmüş ve kısmen yıkılmıştır.
oluşturmaktadır. Zira, bina, meskun
olunmamasından dolayı, kimliği Kerpiç duvarlarda kerpiç, toprak sıva ve boya kaybı oluştuğu; bağdadi duvarlarda ahşap iskelet ve çıtaların
belirsiz kişilerce kasıtlı olarak defa- deformasyona uğradığı, toprak dolguların boşaldığı, taşıyıcı ahşap kolonların, hezenlerin ve döşeme
larca yakılmış, talan edilmiş, içinde tahtalarının taşıyıcılıklarını kaybettiği, ahşap dikmelerden bazılarının yerlerinden söküldüğü, üst kata çıkan
ve avlusunda hazine aranılmış; işbu
sebeplerle büyük ölçüde tahrip gör- ana merdivenle çatıya çıkan merdivenin kısmen yıkıldığı; ve mimari hususiyetlerini kaybettiği
Fotoğraf 17: Yanmış ahşap döşeme
müş ve kısmen yıkılmıştır. Fotoğ Fotoğraf 16: Avluda yerlerinden gözlenmektedir (Bakınız Fotoğraf 5, Fotoğraf 9, Fotoğraf 10, Fotoğraf 17, Fotoğraf 18, Fotoğraf 19).
Fotoğraf 16: Avluda yerlerinden çıkartılmış taş havuzlar. Fotoğraf 17: Yanmış ahşap döşeme tahtaları ve hezenler. raf 16: Avluda yerlerinden çıkartılmış taş havuzlar. Fotoğraf 17: Yanmış ahşap döşeme tahtaları ve hezenler.
tahtaları ve hezenler.
çıkartılmış taş havuzlar
Kerpiç duvarlarda kerpiç, toprak F Fotoğraf 16: Avluda yerlerinden çıkartılmış taş havuzlar. Fotoğraf 17: Yanmış ahşap döşeme tahtaları ve hezenler. otoğraf 16: Avluda yerlerinden çıkartılmış taş havuzlar. Fotoğraf 17: Yanmış ahşap döşeme tahtaları ve hezenler.
sıva ve boya kaybı oluştuğu; bağ- Zikredilen bu birinci grup bozulmalar neticesinde, bina, duvarları, kapı ve pencereleri, çatısı kısmen
dadi duvarlarda ahşap iskelet ve yıkıldığı ve ortadan kalktığı için, yağmur, kar, rüzgar, güneş gibi dış fiziksel etkenlere de maruz haldedir.
çıtaların deformasyona uğradığı, Mevcut vaziyette, avlunun zemini, hazine arandığı için delik deşiktir. Taş havuzların kütleleri, çok ağır
toprak dolguların boşaldığı, taşıyı-
cı ahşap kolonların, hezenlerin ve olmalarına rağmen, her nasılsa, hazine arayıcıları tarafından yerlerinden sökülmüş ve ters çevrilmişlerdir.
döşeme tahtalarının taşıyıcılıklarını (Bakınız Fotoğraf 13, Fotoğraf 16).
kaybettiği, ahşap dikmelerden ba-
zılarının yerlerinden söküldüğü, üst
kata çıkan ana merdivenle çatıya 7
çıkan merdivenin kısmen yıkıldığı;
ve mimari hususiyetlerini kaybettiği
Fotoğraf 18: Başodanın yanmış d
Fotoğraf 19: Yanmış ahşap
gözlenmektedir (Bakınız Fotoğraf 5, F Fotoğraf 18: Başodanın yanmış döşeme tahtaları Fotoğraf 19: Yanmış ahşap taşıyıcı sistem otoğraf 18: Başodanın yanmış döşeme tahtaları Fotoğraf 19: Yanmış ahşap taşıyıcı sistem
Fotoğraf 18: Başodanın yanmış döşeme tahtaları Fotoğraf 19: Yanmış ahşap taşıyıcı sistem otoğraf 18: Başodanın yanmış döşeme tahtaları Fotoğraf 19: Yanmış ahşap taşıyıcı sistem
Fotoğraf 9, Fotoğraf 10, Fotoğraf 17, F öşeme tahtaları taşıyıcı sistem
Fotoğraf 18, Fotoğraf 19). Röl
Rölöve projesinin hazırlanılmasından sonra, 28 Mayıs 2017 tarihinde bina bir kere daha yakılmış ve bu öve projesinin hazırlanılmasından sonra, 28 Mayıs 2017 tarihinde bina bir kere daha yakılmış ve bu
Zikredilen bu birinci grup bozul- R Rölöve projesinin hazırlanılmasından sonra, 28 Mayıs 2017 tarihinde bina bir kere daha yakılmış ve bu ölöve projesinin hazırlanılmasından sonra, 28 Mayıs 2017 tarihinde bina bir kere daha yakılmış ve bu
yangında, binanın, kuzey kısmı (Z03, 106 ve 107 numaralı mekânlar) tamamiyle yanmış, yıkılmıştır. Bu angında, binanın, kuzey kısmı (Z03, 106 ve 107 numaralı mekânlar) tamamiyle yanmış, yıkılmıştır. Bu
malar neticesinde, bina, duvarları, ya y yangında, binanın, kuzey kısmı (Z03, 106 ve 107 numaralı mekânlar) tamamiyle yanmış, yıkılmıştır. Bu ngında, binanın, kuzey kısmı (Z03, 106 ve 107 numaralı mekânlar) tamamiyle yanmış, yıkılmıştır. Bu
kapı ve pencereleri, çatısı kısmen ya y yangının neticesinde, binanın sadece bu kısmının çökmesi, yangının binanın diğer taraflarına sirayet ngının neticesinde, binanın sadece bu kısmının çökmesi, yangının binanın diğer taraflarına sirayet
yangının neticesinde, binanın sadece bu kısmının çökmesi, yangının binanın diğer taraflarına sirayet angının neticesinde, binanın sadece bu kısmının çökmesi, yangının binanın diğer taraflarına sirayet
yıkıldığı ve ortadan kalktığı için, yağ- et et etmemesi ve çöküntüye sebep olmaması, çöken kısmın binaya sonradan ilave edilmiş olmasından dolayı, memesi ve çöküntüye sebep olmaması, çöken kısmın binaya sonradan ilave edilmiş olmasından dolayı,
etmemesi ve çöküntüye sebep olmaması, çöken kısmın binaya sonradan ilave edilmiş olmasından dolayı, memesi ve çöküntüye sebep olmaması, çöken kısmın binaya sonradan ilave edilmiş olmasından dolayı,
mur, kar, rüzgar, güneş gibi dış fizik- bu
bu iki kısmın taşıyıcı sistemlerinin beraber çalışmamasından kaynaklandığını akla getirmektedir. iki kısmın taşıyıcı sistemlerinin beraber çalışmamasından kaynaklandığını akla getirmektedir.
bu iki kısmın taşıyıcı sistemlerinin beraber çalışmamasından kaynaklandığını akla getirmektedir. iki kısmın taşıyıcı sistemlerinin beraber çalışmamasından kaynaklandığını akla getirmektedir.
sel etkenlere de maruz haldedir. bu
Mevcut vaziyette, avlunun zemi-
ni, hazine arandığı için delik deşiktir.
Taş havuzların kütleleri, çok ağır ol-
malarına rağmen, her nasılsa, hazi- Fotoğraf 20 - Fotoğraf 21: Son yangında evin çöken kuzey kısmı. 28 Mayıs 2017
Fotoğraf 20 - Fotoğraf 21: Son yangında evin çöken kuzey kısmı. 28 Mayıs 2017
Fotoğraf 20 - Fotoğraf 21: Son yangında evin çöken kuzey kısmı. 28 Mayıs 2017
SerMimar TEMMUZ 2019 25
8 8 8
8
Çizim 1: Rölöve çizimi-Sokak cephesi
Çizim 1: Rölöve çizimi-Sokak cephesi
Çizim 2: Rölöve çizimi - Bahçe cephesi
Çizim 2: Rölöve çizimi - Bahçe cephesi
9 9